احیای برجام چه تاثیری بر قیمت مسکن می‌گذارد؟
حسام الدین قادری- اشتراک‌گذاری
- 561
- 0
اگر توافق برجام به ثمر بنشیند و ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی آن را به صورت رسمی اعلام کنند، قیمت دلار یک شوک منفی را تجربه خواهد کرد و بهای آن در بازار آزاد کاهش می‌یابد. این کاهش قیمت دلار باعث کاهش تورم انتظاری در سطح جامعه می‌شود و روی فعالان بازار مسکن هم تاثیر می‌گذارد.
در حال حاضر مسکن اصلی‌ترین دغدغه‌ی خانوارهای ایرانی است. تامین سرپناه از سوی خانواده‌ها حدود 35 درصد از درآمد ماهیانه آن‌ها را می‌بلعد.
به همین دلیل است که در ذهن خانواده‌های ایرانی این سوال اساسی وجود دارد که بعد از توافق برجام آیا گشایشی از لحاظ تامین سرپناه برای آنان اتفاق خواهد افتاد یا خیر؟
در ادامه ابتدا به بررسی دو رکن اصلی برای ساخت مسکن اشاره می‌کنیم و بعد به این موضوع می‌پردازیم که احیای برجام چه تاثیری بر قیمت مسکن می‌گذارد.
تامین زمین برای ساخت مسکن
بیشترین هزینه‌ای که ساخت مسکن روی دست سازنده ملک می‌گذارد، متعلق به تامین زمین آن است. در شهرهای بزرگ زمین را فقط در اطراف شهر می‌توان یافت. زیرا در داخل شهر به دلیل جمعیت بالا همه‌ی زمین‌ها ساخته شده‌اند.
در شهرهای پرجمعیت و بزرگ بیشتر از زمین ساختمان‌های کلنگی برای ساخت و ساز استفاده می‌کنند. این در حالی است که در شهرهای کوچک‌تر به دلیل اینکه فاصله مرکز شهر با حاشیه شهر بسیار کمتر است، عملا زمین داخل شهر و زمین حاشیه آن، اختلاف قیمت بسیار زیادی ندارند.
هزینه مصالح
هزینه مصالح دومین رکن اصلی ساخت مسکن است. زیرا بعد از زمین، پرهزینه‌ترین بخش در ساخت مسکن محسوب می‌شود. در سال‌های گذشته به دلیل وجود تورم افسار گسیخته قیمت مصالح ساختمانی رشد بسیار زیادی کرده است.
این افزایش قیمت مصالح، موجب رشد سرسام آور قیمت ساخت هر مترمربع واحد مسکونی در کشور شده است. حتی در برخی مواقع به دلیل وجود تحریم‌ها مصالح ساختمانی در کشور با کمبود روبرو شده است.
بازار مسکن بعد از برجام
اگر توافق برجام به ثمر بنشیند و وزیران خارجه ایران و قدرت‌های بزرگ جهانی آن را بصورت رسمی اعلام کنند قیمت دلار یک شوک منفی را تجربه خواهد کرد و بهای آن در بازار آزاد کاهش می‌یابد.
این کاهش قیمت دلار باعث کاهش تورم انتظاری در سطح جامعه می‌شود و روی فعالان بازار مسکن هم تاثیر می‌گذارد. در واقع، تغییر انتظارات تورمی موجب تغییر در عرضه و تقاضای مسکن خواهد شد. در ادامه قصد داریم توضیح دهیم که احیای برجام چه تاثیری بر قیمت مسکن می‌گذارد.
تقاضا برای مسکن بعد از برجام
به دلیل کاهش انتظارات تورمی بازیگران اصلی بازار مسکن بعد از توافق برجام، به نظر می‌رسد این افراد تمایل کمتری به سرمایه گذاری در این بازار را داشته باشند. زیرا ممکن است مسکن به مدت طولانی وارد رکود شود. در صورت شکل گرفتن این رکود، رشد قیمت مسکن پایین‌تر از رشد تورم خواهد بود و حتی شاید قیمت مسکن در برخی مناطق با کاهش هم روبرو شود.
از سوی دیگر، افرادی که مصرف کننده هستند سعی می‌کنند مدتی صبر کنند تا قیمت بازار نسبت به توافق برجام واکنش نشان دهد و به ثبات نسبی برسد. به همین دلیل انتظار می‌رود بعد از برجام تقاضا برای مسکن کاهش نسبی داشته باشد و این موضوع روی قیمت آن هم تاثیر بگذارد.
عرضه مسکن بعد از توافق برجام
در این قیمت میخواهیم بررسی کنیم که در سمت عرضه، احیای برجام چه تاثیری بر مسکن می‌گذارد. قیمت هر کالایی در بازار ناشی از میزان عرضه و تقاضا است. عرضه مسکن بعد از برجام یکی از سوال‌های بحث برانگیز فعالان این بازار است.
به نظر می‌رسد بعد از اینکه توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی اعلام شود، سریعا عرضه مسکن افزایش نمی‌یابد. زیرا بازار مسکن همانند تاثیر برجام بر بازار طلا و دلار نیست که سریع واکنش نشان دهد بلکه یک وقفه‌ی زمانی چند ماهه لازم دارد تا مطابق فضای کلی بازار عمل کند. به همین دلیل بازار مسکن بعد از چند ماه شروع به واکنش خواهد کرد.
به دلیل اینکه انتظار می‌رود بعد از برجام و کاهش نرخ دلار بازار مسکن وارد یک رکود چند ساله شود، میزان عرضه آن تا حدودی افزایش پیدا کند.
دلیل این افزایش عرضه را می‌توان در این یافت که سرمایه گذاران نمی‌توانند ریسک کنند که چند سال متوالی سرمایه آن‌ها در یک فضای رکودی قرار بگیرد.
بلکه سعی می‌کنند سرمایه‌های خود را وارد بازار دیگری کنند تا بتوانند بازدهی مناسبی نسبت به سرمایه‌ای که دارند از آن داشته باشند. با توجه به این بررسی‌ها امکان دارد بعد از توافق برجام، بازار مسکن وارد یک رکود چند ساله شود.
جمع بندی
شرایط پسا برجامی بازار مسکن برای فعالان این حوزه بسیار مهم است. بسیاری از افراد با این سوال روبرو هستند که احیای برجام چه تاثیری بر قیمت مسکن می‌گذارد. پاسخ آن روی رفتار آنان تاثیر می‌گذارد.
با توجه به این که بعد از اعلام رسمی توافق برجام قیمت دلار می‌تواند شاهد روندی نزولی باشد، انتظارات تورمی فعالان بازار نیز احتمالا کاهشی خواهد بود. این کاهش انتظارات موجب دلسرد شدن سرمایه گذاران جدید برای ورود به بازار مسکن می‌شود چرا که خبری از رشد قیمت چشمگیر سال‌های اخیر نمی‌بینند.
از طرفی ممکن است بعضی از سرمایه گذارانی که در این بازار وجود دارند، بخواهند از این بازار خارج شوند و وارد بازار دیگری شوند. از تمام آنچه گفتیم می‌توان به طور کلی این گونه انتظار داشت که بازار مسکن حتی اگر کاهش قیمت چشمگیری نداشته باشد می‌تواند وارد یک رکود چند ساله بشود و رشد قیمت آن در بسیاری از مناطق کمتر از تورم باشد.