چگونه بهترین صندوق سرمایه‎‌گذاری را انتخاب کنیم؟

فکر کردن به سرمایه گذاری به چند دلیل برای ما در یک اقتصاد تورمی حائز اهمیت است. اولین دلیل وجود تورم است که سال به سال و یا متاسفانه ماه به ماه باعث از بین رفتن وجوه نقدی می‌شود که در دست داریم.

به همین دلیل هم باید هر چه زودتر برای حفظ ارزش پول‌مان کاری انجام دهیم. موضوع دیگر به دوران پیری ما مرتبط می‌شود که دیگر نمی‌توانیم مانند سال‌های جوانی کار کنیم و باید تا زمانی که جوان هستیم اندوخته‌ای را در جایی قرار دهیم تا سال‌های بازنشستگی را با خیالت راحت پشت سر بگذاریم.

دلایل دیگری هم وجود دارد که هر کدام به اندازه خود موجه هستند. هر کدام از ما به فراخور توانایی و دانش خود زمینه‌ای را برای سرمایه گذاری انتخاب می‌کنیم.

یکی از راحت‌ترین و علمی‌ترین روش‌های سرمایه گذاری همین صندوق های سرمایه گذاری هستند. اما این سوال پیش می‌آید که چگونه بهترین صندوق سرمایه گذاری را برای ادامه مسیر مالی‌مان انتخاب کنیم؟ در ادامه به این مهم خواهیم پرداخت.

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

در پاسخ به این سوال که چگونه بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم باید گفت که اول از همه، این انتخاب به نوع شخصیت سرمایه گذاری شما و محدوده زمانی مورد نظرتان بستگی دارد.

یکی از گزینه‌هایی که بسیاری از افراد به عنوان یک جایگزین بهتر از بانک برای سرمایه گذاری به آن تمایل پیدا می‌کنند صندوق درآمد ثابت است. به طور معمول 70 تا 95 درصد دارایی این نوع صندوق از سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت تشکیل شده است و مابقی دارایی به انتخاب صندوق در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

به خاطر سبک دسته بندی دارایی‌ها باید گفت که صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت ریسک بسیار پایینی دارد و به همین دلیل بعد از سنجش ریسک، سرمایه گذاری در این صندوق به افرادی که ذاتا ریسک گریز هستند پیشنهاد می‌شود.

بیشتر بخوانید: روش‌های سرمایه‌گذاری با پول کم

صندوق های سرمایه گذاری سهامی

درست بر خلاف صندوق های درآمد ثابت باید به صندوق های سرمایه گذاری سهامی اشاره کرد که 70 تا 95 درصد دارایی تشکیل دهنده آن‌ها در سهام مختلف سرمایه گذاری شده است.

در میان انواع صندوق های سرمایه گذاری این نوع صندوق پر ریسک‌ترین و البته پر بازده‌ترین نوع صندوق‌ها است که افراد با توجه به میزان بالای ریسک پذیری‌شان می‌توانند این نوع صندوق را بهترین صندوق سرمایه گذاری برای خود بدانند.

توجه داشته باشیم که هر دو نوع صندوق نام برده برای سرمایه گذاری بلند مدت بهترین کارایی را دارند و افرادی باید به سمت سرمایه گذاری در آن‌ها بروند که عمدتا تا 5 سال افق زمانی برای سرمایه گذاری خود مشخص کرده‌اند.

صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر سکه طلا

نام این نوع صندوق نیز در میان بهترین صندوق های سرمایه گذاری قرار گرفته است. دارایی تشکیل دهنده این صندوق اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا است.

بی شک همه ما مایل به سرمایه گذاری در این فلز گرانبها هستیم اما بسیاری از ما توانایی خرید یک سکه طلا را نداریم و حتی اگر هم آن میزان پول را داشته باشیم، بعد از خرید، باید نگران امنیت طلای فیزیکی خود باشیم. صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر طلا این امکان را ایجاد کرده است که با میزان خیلی کم‌تر از پول یک سکه طلا می‌توان اقدام به سرمایه گذاری در این فلز گرانبها کرد.

معیار و ملاک انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری

نگرانی از بالاتر رفتن هر روز قدرت هیولایی به نام تورم و گذر کردن از مرزهای افزایش 30 و 40 درصدی قیمت‌ها آن هم در تورم‌های نقطه به نقطه در ماه‌های متوالی برای ما راهی را جز این که به سرمایه گذاری فکر کنیم تا بتوانیم آینده مالی خود را تامین کنیم باقی نمی‌گذارد.

البته برای رسیدن به موفقیت در سرمایه گذاری اقدام به انتخاب ابزار مالی نوینی می‌کنیم که بتوانند مسیر سرمایه گذاری را برای‌مان هموار کنند. ابزار مالی نوین که تا به امروز توانسته نتایج خوبی را به سرمایه گذاران ارائه دهد صندوق‌های سرمایه گذاری هستند.

اما برای انتخاب این که کدام صندوق سرمایه گذاری مناسب است هم سنجش لازم است. در این فرصت به معیار انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری مناسب می‌پردازیم و سنجه‌های اصلی را برای انتخاب بهترین صندوق‌ها بررسی می‌کنیم.

نکته؛ به یاد داشته باشیم هیچ کدام از معیارهای انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسبی که اشاره می‌کنیم به تنهایی و بدون در نظر گرفتن معیارهای دیگر نمی‌توانند سنجه مناسبی برای انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری باشند.

عمر صندوق

اگر سوال شود که نام چند برند معتبر را بگوییم، ناخودآگاه نام آن‌هایی به زبان‌مان جاری می‌شود که سابقه طولانی‌تری دارند. معیار انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری هم از این قانون کلی برخوردار هستند.

اما این نکته گفتنی است که صرف سال‌‎هایی که بر فعالیت صندوق گذشته است باعث نمی‌شود که ما سابقه و طول عمر را به عنوان معیار انتخاب در نظر بگیریم. این‌که با گذر از سال‌ها و پشت سر گذاشتن نوسانات و تورم و عوامل اقتصادی دیگر یک صندوق سرمایه گذاری بتواند تاب آوری داشته باشد و علاوه بر آن بازدهی مناسبی ارائه دهد و حتی بهتر از زمینه سرمایه گذاری مدنظرش عمل کند به معیار سابقه و عمر صندوق اعتبار می‌دهد.

این سوال پیش می‌آید که مواردی مانند نوسانات و ریسکی که شامل حال صندوق‌ها می‌شود را چگونه می‌توان متوجه شد؟ در پاسخ باید گفت که مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران به آدرس وبسایت fipiran معتبرترین منبع برای استخراج این دست اطلاعات است.

اما برای مثال می‌توان گفت که صندوق آوای سهام کیان با طول عمر 5 سال و 3 ماه – از تاریخ 18/11/1395 تا به امروز – با گذر از نوسانات و نزول بازار سهام توانسته بیش از 3 هزار درصد بازدهی داشته باشد. با این مثال می‌توان به طور مستقیم با ترکیب موفقیت باسابقه و نه شتاب زده و هیجانی به معیار سابقه و عمر صندوق توجه کرد.

حجم صندوق

معیار دارایی صندوق را به عنوان حجم و اندازه صندوق در نظر می‌گیرند. مشخص است که هرچه میزان دارایی حاضر در صندوق بیش‌تر باشد نشان از این دارد که میزان اعتماد به آن بیش‌تر است و سرمایه گذاران بیش‌تری بر اساس اعتماد به عملکرد و شفافیت و امنیت صندوق از سرمایه گذاری از آن استقبال کرده‌اند.

البته گفتنی است که صندوق‌های بزرگ برای کسانی که می‌خواهند فعالیت قابل توجه‌ای داشته باشند تا حدی امکان مانور را کم می‌کند؛ چرا که ممکن است میزان تنوع سازی در صندوق با حجم زیاد آن‌طور که انتظار می‌رود انجام نشده باشد. این دسته از سرمایه گذاران تمایل بیش‌تری به سرمایه گذاری در صندوق‌های با حجم کم‌تر دارند.

صندوق‌های کوچک‌تر در کوتاه مدت عایدی بیش‌تری دارند. اما سرمایه گذارانی که به دنبال سود بلندمدت یا میان مدت هستند بهتر است صندوق‌های سرمایه گذاری بزرگ و یا متوسط را معیار انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری مناسب خود قرار دهند.

کل ارزش خالص دارایی یک صندوق اشاره به حجم آن دارد. برای مثال می‌توان به حجم صندوق درآمدثابت کیان اشاره کرد که با عدد 45,446.4 میلیارد ریال در رتبه مناسبی به لحاظ حجم قرار گرفته است.

کارنامه صندوق

واژه «کارنامه» برای گوش همه ما آشنا است. کارنامه مجموعه‌ای از عملکردها را در بر می‌گیرد. به همین خاطر تنها نباید یک موضوع را معیار قرار داد. باید از شرایط بازار گرفته تا ریسک پذیری و عملکرد صندوق‌ها در بازه‌های مختلف را کنار هم قرار داد تا بتوان به معیار درستی برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری دست پیدا کرد.

بازدهی

از اولین معیارهایی که نظر هر فرد سرمایه گذار را در صندوق به خود جلب می‌کند معیار «بازدهی» است. بی شک بازدهی از معیارهای مهم به حساب می‌آید؛ چرا که ما به دنبال بازدهی و افزایش ارزش پولی که سرمایه گذاری کرده‌ایم هستیم.

اما باید در نظر داشت که بازدهی یک صندوق ممکن است بر اساس دو عامل صورت گرفته باشد؛ اول این که صندوق توانسته در یک بازه زمانی با مانور خوبی که در بازار سرمایه مدنظرش انجام داده از بازدهی مناسب بهره‌مند شده باشد.

عامل دوم ارتباط مستقیم با نحوه مدیریت صندوق دارد. ممکن است بازار در شرایط شکوفایی نباشد اما یک صندوق به دلیل داشتن یک مدیر خوب توانسته باشد عملکرد خوبی را در بازدهی ارائه دهد.

معیار انتخاب بر اساس روحیه سرمایه گذاری

تمام معیارهای انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری را با هم مرور کردیم. اما باید روی دیگری از سکه را نیز به عنوان معیار در نظر بگیریم. روی دیگری که به روحیه و شخصیت سرمایه گذار اشاره دارد. به طور کلی دو شخصیت ریسک پذیر و ریسک گریز در جهان سرمایه گذاری داریم که هر کدام باید از زمینه‌های سرمایه گذاری مناسب خود بهره‌مند شوند.

گاهی پیش می‌آید که ابزار و زمینه سرمایه گذاری موفقی به یک سرمایه گذار پیشنهاد می‌شود اما روند پیشرفت سرمایه گذاری برای آن شخص به خوبی پیش نمی‌رود و سرمایه گذار سرمایه خود را یا خیلی زود و یا بدون برنامه ریزی از ابزار سرمایه گذاری خارج می‌کند.

این اتفاق زمانی می‌افتد که شخصیت و روحیه و اهداف سرمایه گذاری شخص سرمایه گذار شناسایی نشده است.نگرانی از بالاتر رفتن هر روز قدرت هیولایی به نام تورم و گذر کردن از مرزهای افزایش 30 و 40 درصدی قیمت‌ها آن هم در تورم‌های نقطه به نقطه در ماه‌های متوالی برای ما راهی را جز این که به سرمایه گذاری فکر کنیم تا بتوانیم آینده مالی خود را تامین کنیم باقی نمی‌گذارد.

البته برای رسیدن به موفقیت در سرمایه گذاری اقدام به انتخاب ابزار مالی نوینی می‌کنیم که بتوانند مسیر سرمایه گذاری را برای‌مان هموار کنند.

ابزار مالی نوین که تا به امروز توانسته نتایج خوبی را به سرمایه گذاران ارائه دهد صندوق‌های سرمایه گذاری هستند. اما برای انتخاب این که کدام صندوق سرمایه گذاری مناسب است هم سنجش لازم است.

در این فرصت به معیار انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری مناسب می‌پردازیم و سنجه‌های اصلی را برای انتخاب بهترین صندوق‌ها بررسی می‌کنیم.

ضامن نقد شوندگی صندوق

شنیده‌ایم از قدیمی‌ها که مقداری پول برای روز مبادای خود کنار بگذار. روز مبادا می‌تواند روزهایی باشد که ما برای برآورده کردن نیازهای ضروری خود به میزان پول و دارایی که کنار گذاشته‌ایم احتیاج پیدا کنیم.

زمینه‌ها و شیوه‌‎های پربازده سرمایه گذاری هستند که با تمام ویژگی‌ها و مزایای خود اما از نقدشوندگی در زمانی که نیاز داریم بهره‌مند نیستند. این که چگونه بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم را می‌توان در کنار تمام ابعادی که در موردش صحبت کردیم،

ضامن نقدشوندگی صندوق را نیز در نظر بگیریم. صندوقی می‌تواند بهترین ابزار سرمایه گذاری باشد که این ویژگی را هم در خود جا داده باشد.

نرخ سود پیش‌بینی شده صندوق

از نکاتی که نشان‌گر مسیر مشخص و حساب شده استراتژی و اهداف سرمایه گذاری در یک صندوق است نرخ سود پیش بینی شده‌ای است که یک صندوق سرمایه گذاری نرخ آن را از طریق رسانه‌های خود به سرمایه گذاران و کسانی که می‌خواهند سرمایه گذاری کنند اطلاع می‌دهد.

بازه قیمتی که از نرخ سود از سوی یک صندوق اطلاع داده می‌شود می‌تواند تا اندازه قابل توجه‌ای خیال سرمایه گذاران را آسوده کند.

ارزش خالص دارایی هر واحد صندوق

بعد از کم شدن هزینه‌ها و نوسانات بازار این ارزش خالص دارایی هر واحد صندوق است که می‌تواند یکی از ویژگی‌های قدرت صندوق باشد. در یک نگاه و با بررسی ارزش خالص دارایی از طریق وبسایت‌های رسمی می‌توان با توجه به دیگر ویژگی‌هایی که اشاره کردیم بهرتین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم.

هزینه‌های صندوق

توصیه سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری به جای شیوه‌های مستقیم سرمایه گذاری و یا سبدگردانی اختصاصی - جدا از حضور تیم متخصص، تنوع در سرمایه گذاری و تمام ویژگی‌ها و ابعادی که نام بردیم - به خاطر به صرفه شدن هزینه‌های نیز هست.

در هر کدام از روش‌های مستقیم و یا استفاده از یک مدیر برای نظارت بر سرمایه گذاری باید هزینه‌های قابل توجه‌ای را بپردازیم. این در حالی است که در صندوق‌های سرمایه گذاری می‌توان با به صرفه‌ترین درصد‌ها و کارمزدها از بهترین متخصصین و مدیران باتجربه در حوزه سرمایه گذاری مربوطه بهره‌مند شویم.

تیم حرفه ای

همان‌طور که اشاره کردیم حضور تیم متخصص در انواع صندوق‌های سرمایه گذاری باعث می‌شود که افراد سرمایه گذار بدون داشتن وقت و دانش کافی هم بتوانند به راحتی و با خیالی آسوده از این ابزار مالی نوین استفاده کنند و سرمایه گذاری موفق داشته باشند.

از ابعادی که باید در زمان انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری در نظر داشته باشیم حضور تیم حرفه‌ای در صندوق است.