عرضه اولیه با پذیره نویسی چه تفاوتی دارد؟

حسام الدین قادری
    • اشتراک‌گذاری
    • 219
    • 0
    عرضه اولیه با پذیره نویسی چه تفاوتی دارد؟

    عرضه اولیه و پذیره نویسی شرکت‌ها، عموما‌ برای تامین سرمایه مورد نیاز و توسعه آن یا ایجاد شرکتی که ایده اقتصادی خوبی دارد، صورت می‌گیرد.

    شناخته شده‌ترین طبقه‌بندی بازار‌های مالی تفکیک آن به بازار پول و سرمایه است. در بازار پول منابع مالی کوتاه‌مدت تامین می‌گردد و در مقابل در بازار سرمایه داد و ستد‌های منابع مالی بلندمدت مورد توجه است. منظور از بلندمدت، مبادلات مالی با سر رسید بیش از یکسال است. وقتی یک بنگاه اقتصادی اوراق بهادار منتشر می‌کند و برای مدت طولانی سود می‌پردازد، قاعدتا قصد سرمایه گذاری دارد تا سرمایه‌اش به ثمر بنشیند و از بازده آن بدهی خود را پرداخت کند. به این ترتیب بازار مالی بلندمدت را بازار سرمایه می‌گویند.

    چرا تامین مالی مهم است؟

    گاهی اوقات شرکتی برای توسعه فعالیت‌های خود نیاز به سرمایه پیدا خواهد کرد. این سرمایه‌ها بعضا توسط بانک‌ها به صورت وام تامین می‌شود. اما گاهی چنین اتفاقی نخواهد افتاد و شرکت برای توسعه فعالیت‌های صنعتی و تولیدی خود می‌خواهد از طریق عموم مردم این سرمایه‌ها را تامین کند. به این صورت که شرکت یا فعال صنعتی مقدار مشخصی سرمایه را از طریق بازار مالی از طرف عموم تامین می‌کند و مردم نیز در سود و مالکیت این شرکت تولیدی یا صنعتی شریک خواهند بود و به اندازه سرمایه‌ای که به شرکت داده‌اند در عایدی و مالکیت آن سهیم خواهند شد. گاهی اوقات هم تامین مالی برای شرکتی نیست که تولید و فعالیت صنعتی دارد، بلکه برای افرادی است که ایده‌های خلاقانه دارند و برای به ثمر نشستن این ایده خلاقانه نیاز به تامین سرمایه دارند.

    شیوه‌های تامین مالی

    تامین مالی، یکی از ارکان مهم سرمایه گذاری است. هدف از تأمین مالی، سرمایه گذاری، سودآوری، کاهش ریسک و برطرف کردن نیازهای اقتصادی و بنگاه اســت. سود ناشی از کسب و کار بنگاه، از عوامل مهم تداوم فعالیــت بنگاه اقتصادی تلقی می‌شود و منبع مهمــی برای تأمین مالی فعالیت‌های عملیاتی بنگاه در آینده به حساب می‌آید.

    تامین مالی اگر برای یک ایده صورت بگیرد، از طریق گفتگوی صاحب ایده با سرمایه گذاران خصوصی و افرادی که تمایل به سرمایه گذاری در این نوع کسب و کار را دارند، انجام می‌شود یا اینکه از طریق تسهیلات بانکی که بانک‌ها در اختیار آنها قرار می‌دهند صورت می‌پذیرد. اما در مواقعی فرد و بانک توانایی تامین این سرمایه را ندارند یا اصلا نمی‌خواهند در آن سرمایه گذاری کنند. در اینجاست که شرکت‌ها به بازارهای مالی روی می‌آورند. گاهی اوقات نیز حضور شرکت‌ها در بازارهای مالی به منظور تامین مالی نیست بلکه فقط به قصد عرضه آن شرکت به عموم مردم است.

    عرضه اولیه

    روز اول عرضه سهام یک شرکت به صورت عمومی در بازار‌های مالی را عرضه اولیه می‌نامند. در این روز برای اولین بار سهام این شرکت از حالت سهامی خاص به سهامی عام تبدیل خواهد شد. برای انجام چنین کاری مقدار مشخصی از سهام شرکت به صورت عمومی در بازار مالی عرضه خواهد شد.

    برخی شرکت‌ها هستند که سالیان متمادی در حال فعالیت هستند و همچنان به صورت سهامی خاص فعالیت می‌کنند. آنها ممکن است برای توسعه خود نیاز به تامین مالی پیدا کنند. برای این تامین مالی، مقدار مشخصی از سهام شرکت را در بازار سرمایه بفروش می‌رسانند. در پی این کار شرکت از حالت سهامی خاص به سهامی عام تبدیل می‌شود. البته این عرضه اولیه برای سرمایه گذاران جذاب است، زیرا این سهام به دلیل اینکه با قیمت پایینی عرضه می‌شود به احتمال بالا سود مناسبی را به سهام داران خواهد رساند.

    پذیره نویسی

    پذیره نویسی به این معناست که شرکتی هنوز شروع به انجام کار نکرده و وجود ندارد و برای شروع فعالیت خود نیاز به یک سرمایه اولیه دارد. به همین دلیل برای انجام این کار یک سری اوراق مالی تعریف می‌شود که افراد با خرید این اوراق مالک سهم مشخصی از این شرکت شده یا به اصطلاح سهام دار آن می‌شوند. پس افراد با خرید اوراق حاصل از پذیره نویسی متعهد به تامین سرمایه برای راه اندازی شرکت خواهند شد. برای انجام این کار ابتدا شرکت ثبت خواهد شد و سپس اطلاعیه‌هایی به منظور پذیره نویسی برای آگاهی عموم انتشار خواهد یافت.

    شباهت عرضه اولیه و پذیره نویسی

    بارزترین شباهتی که در عرضه اولیه و پذیره نویسی شرکت‌ها وجود دارد این است که هرکدام از آن ها برای تامین سرمایه یا برای توسعه یا ایجاد شرکت به بازار مالی مراجعه کرده‌اند. همه افراد جامعه می‌توانند در خرید آنها شرکت کنند.

    تفاوت عرضه اولیه و پذیره نویسی

    مهمترین تفاوت بین شرکت‌هایی که عرضه اولیه می‌شوند و شرکت‌هایی که در مرحله پذیره نویسی هستند، در فعالیت شرکت است. همان گونه که گفته شد شرکت‌هایی که در مرحله پذیره نویسی هستند هنوز شروع به فعالیت نکرده‌اند بلکه می‌خواهند با تامین سرمایه در مرحله پذیره‌نویسی فعالیت خود را شروع کنند. اما شرکت‌هایی که در مرحله عرضه اولیه هستند از قبل فعالیت داشته‌اند و برای توسعه فعالیت‌های صنعتی یا خدماتی خود به تامین مالی نیاز پیدا کرده‌اند و به بازارهای مالی وارد شده‌اند.

    علاوه بر این، یک تفاوت دیگر در نوع فعالیت شرکت در مرحله عرضه اولیه و پذیره نویسی، زمان معامله با اوراق بهادار خریداری شده است. تمام شرکت‌هایی که در مرحله عرضه اولیه هستند بعد از فروش سهام در زمان مقرر شده، دقیقا روز بعد از عرضه اولیه این اوراق، توانایی داد و ستد پیدا خواهند کرد. اما در مورد شرکت‌هایی که در مرحله پذیره نویسی هستند این اتفاق نخواهد افتاد، زیرا برای راه‌اندازی این شرکت و شروع به فعالیت آن ممکن است چند ماه یا حتی بیشتر زمان لازم باشد. پس بعد از انجام مرحله پذیره نویسی این اوراق قابل داد و ستد نخواهند بود.

    تفاوت دیگری که وجود دارد قیمت اولیه در عرضه اولیه و پذیره‌نویسی است، هر شرکتی که در مرحله پذیره نویسی قرار بگیرد قیمت هر سهمش 100 تومان خواهد بود. اما در عرضه اولیه با ارزش گذاری قیمت آن شرکت تعیین می‌شود و برای عرضه اولیه آن یک بازه حداقل و حداکثر نیز تعریف خواهد شد.

    جمع بندی

    در عرضه اولیه و پذیره‌نویسی شرکت‌ها تفاوت‌هایی وجود دارد. از جمله اینکه، شرکتی می‌تواند در عرضه اولیه شرکت کند که قبلا فعالیت داشته اما در پذیره‌نویسی، شرکت هیچ گونه فعالیتی از قبل نداشته است. و اینکه هرکسی که در پذیره نویسی و یا عرضه اولیه شرکت کند و سهام هرکدام از شرکت ها را خریداری کند، عملا سهام دار شده یا به اندازه سهم هایی که دارد مالک آن شرکت خواهد بود.