متنوع سازی بهتر است یا تک سهم بودن؟

اگر برای یک بار هم در بازارهای مالی سرمایه گذاری کرده باشید حتما ضرب‌المثل «همه تخم مرغ‌ها رو در یک سبد قرار نده» را شنیده‌اید. اگر به این ضرب‌المثل در سرمایه گذاری اعتماد کنید، قطعا دچار خطای ساده سازی بیش از حد شده‌اید. سوگیری خطای ساده سازی بیش از حد بیان می‌کند که می‌توان سخت‌ترین کارها را در یک جمله ساده خلاصه کرد و به صورت کلی نمایی از آن را برای مخاطب بیان کرد. اما در عین حال پیچیدگی‌های زیادی پیش روی فرد سرمایه گذار قرار دارد که اگر این پیچیدگی‌ها را به درستی تحلیل نکند ممکن است سرمایه زیادی را در بازارهای مالی از دست بدهد.

اکثر مقالات سرمایه گذاری تشکیل یک سبد متنوع را توصیه می‌کنند. تنوع بخشیدن در سرمایه گذاری و تشکیل سبد برای کاهش ریسک و نوسانات بازار همواره تذکر داده می‌شود. در حالی که یک سبد متنوع ممکن است بتواند سطح ریسک کلی شما را کاهش دهد، اما در عین حال می‌تواند سود سرمایه بالقوه شما را نیز کاهش دهد. هر چقدر یک سبد سرمایه گذاری متنوع‌تر باشد، احتمال بیشتری دارد که عملکرد کل بازار را منعکس کند. اما باید به این نکته بسیار مهم توجه داشت که تنوع بخشی، راه حل خوبی برای حفظ ثروت است. این در حالی است که تک سهم بودن یا به اصطلاح متمرکز بودن راه بهتری برای ثروتمند شدن است. در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که در سرمایه گذاری در بازارهای مالی تک سهم باشیم یا سبد مختلفی از سهام داشته باشیم؟

چگونه سبد متنوع تشکیل دهیم؟

راه‌های مختلفی برای دستیابی به تنوع در سبد سرمایه گذاری وجود دارد. یک راه این است که سرمایه گذاری‌های خود را بین چندین شرکت مختلف تقسیم کنید. همچنین امکان ایجاد تنوع میان بخش‌های مختلف بازار و صنایع گوناگون وجود دارد. داشتن سهام در یک شرکت فناوری و یک شرکت انرژی، تنوع بیشتری نسبت به داشتن دو سهام فناوری ایجاد می‌کند. سرمایه گذاری در شرکت‌هایی با ارزش بازار متفاوت هم می‌تواند به تنوع بیشتر کمک کند. در بسیاری از مواقع، بازده سهام با سرمایه کوچک و سهام بزرگ متفاوت است. البته این موضوع به آن صنعت و شرایط کلی اقتصاد هم بستگی دارد. بالاترین سطح تنوع را می‌توان با سرمایه گذاری در دسته‌های مختلف دارایی به دست آورد. منظور از دسته‌های مختلف، سرمایه گذاری در کالاها، طلا، دلار و بازار سرمایه است. البته نکاتی را هم باید در این خصوص رعایت کرد. مهمترین نکته در این نوع تشکیل سبد متنوع آن است که گزینه‌های انتخابی ما تا حد ممکن از هم مستقل باشند. به عنوان مثال از آنجا که طلا و سکه مشابه هستند، بهتر است یکی از آنها را در سبد قرار داد. حتی بین دلار و طلا هم به دلیل همبستگی بالای آنها می‌توانیم یکی را انتخاب کنیم.

سوال مهمی که در اینجا پیش می‌آید آن است که سرمایه گذاران تا چه حد باید پرتفوی خود را متنوع کنند. برای پاسخ به این سوال باید گفت که تنوع در سرمایه گذاری بستگی به سطح ریسک گریزی و ریسک پذیری فرد سرمایه گذار دارد.

مزایای پرتفوی متنوع

تنوع سطح کلی نوسان و ریسک احتمالی سرمایه گذار را کاهش می‌دهد. وقتی سرمایه گذاری در یک حوزه ضعیف عمل می‌کند، سایر سرمایه گذاری‌ها در پرتفوی او می‌توانند زیان را جبران کنند. این امر به ویژه زمانی صادق است که سرمایه گذاران دارایی‌هایی دارند که همبستگی منفی دارند یا برعکس هم عمل می‌کنند. البته باید وزنی که به آنها می‌دهیم را با توجه به شرایط اقتصادی و سطح ریسک پذیری یا ریسک گریزی خود متفاوت کنیم. همین موضوع ریسک و بازده سبد انتخابی ما را تغییر می‌دهد.

معایب پورتفوی متنوع

مشکلات مربوط به تنوع پورتفوی کمتر گفته می‌شوند و بنابراین کمتر شناخته شده‌اند. حقیقت این است که تنوع پورتفوی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سبد سرمایه گذاری داشته باشد. تنوع بخشیدن به یک سبد سرمایه گذاری منجر به محدود کردن سود بالقوه و به دست آوردن نتایج متوسط ​​می‌شود. مشکل دیگر که متوجه سرمایه گذاران است این است که یک سبد دارای تنوع گسترده با تعداد زیادی دارایی‌های مختلف، معمولاً برای نظارت مشکلات بیشتری دارند زیرا سرمایه گذار باید بسیاری از سرمایه گذاری‌ها را رصد کند. در بسیاری از موارد، سرمایه‌گذارانی که به دنبال سطوح بالایی از تنوع هستند، بهتر است از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق‌های قابل معامله (ETF) استفاده کنند. از جمله این صندوق‌ها می‌توان به صندوق شاخصی هم وزن کیان اشاره کرد.

مزایا و معایب پورتفوی متمرکز یا تک سهم شدن

یکی از مزایای پرتفوی متمرکز این است، در حالی که ریسک را افزایش می‌دهد، سود بالقوه را نیز افزایش می‌دهد. سبدهای سرمایه گذاری که بالاترین بازده را برای سرمایه گذاران به همراه می‌آورند، معمولاً تنوع زیادی ندارند. البته که این به معنای ریسک بالاتر هم هست. کسانی که سرمایه‌ گذاری‌های خود را در چند شرکت یا صنعت متمرکز کرده‌اند، در ساختن ثروت قابل توجه بهتر عمل کرده‌اند. پرتفوی متمرکزتر همچنین سرمایه گذاران را قادر می‌سازد تا روی تعداد قابل مدیریتی از سرمایه گذاری‌های با کیفیت بالا تمرکز کنند. ویلیام جی اونیل، جرالد لوب، و جسی لیورمور ثروت خود را از طریق سرمایه گذاری متمرکز به دست آورده‌ بودند.

سخن آخر

بیشترین بازدهی برای یک سرمایه‌گذار ممکن است این باشد که تنها مقدار کمی از تنوع را هدف قرار دهد در حالی که در درجه اول بر انتخاب سرمایه‌گذاری‌های با کیفیت بالا تمرکز ‌کند. این سرمایه گذاری‌ها باید با استفاده از یک استراتژی سرمایه گذاری ترجیحی مانند سرمایه گذاری رشدی، سرمایه گذاری در درآمد، یا سرمایه گذاری ارزشی انتخاب شوند. تحمل ریسک شخصی و اهداف کلی سرمایه گذاری نیز مهم هستند.