رکوردشکنی مجدد ایرانیان در خرید خانه‌‌های ترکیه

مدتی است که خرید خانه در ترکیه به موضوع داغی تبدیل شده است. بسیاری از ایرانیانی که زیر سایه نااطمینانی اقتصادی سال‌های اخیر قرار داشتند، از سال 2018 به این سو به مشتریان خانه در ترکیه تبدیل شدند تا بتوانند از این کشور برای دریافت شهروندی یا رفتن به کشورهای دیگر با گذرنامه این کشور استفاده کنند. با این حال، این گزینه برخلاف تبلیغاتی که برای آن شده است چندان هم بدون ریسک نیست. بالا گرفتن تنش‌ها میان ایران، آذربایجان و ترکیه در کنار مساله امنیت سرمایه‌گذاری و نیز افزایش ریسک‌های سیاسی- اقتصادی در همسایه شمال غربی تهدیدی برای سرمایه‌های وارد شده به این کشور است. پدیده‎ای که یک بعد دیگر آن خروج سرمایه گسترده از ایران محسوب می‌شود. در ادامه به بررسی میزان خرید خانه در ترکیه از سوی ایرانی‌ها می‌پردازیم و ریسک‌های موجود را نیز شرح می‌دهیم.

چهار رقمی شدن خرید خانه در ترکیه

خرید خانه از سوی ایرانیان در ماه سپتامبر 2021 (یک ماه منتهی به 8 مهر 1400) به 1323 خانه رسیده که رکوردی در تاریخ خرید ایرانی‌ها محسوب می‌شود. نکته قابل توجه اینجا است که در این ماه کل خرید مسکن از سوی خارجی‌ها در کشور ترکیه 6706 خانه بوده که به این ترتیب یک پنجم آن صرفا متعلق به ایرانی‌ها است. پس از ایرانی‌ها، عراقی‌ها بیشترین متقاضیان خرید مسکن در ترکیه بوده‌اند. آنان در ماه سپتامبر 990 مسکن در این کشور خریدند. روس‌ها با خرید 540 خانه، آلمانی‌ها با 298 و کویتی‌ها با 281 خانه در رده سوم تا پنجم بزرگترین خریداران مسکن ترکیه جای گرفته‌اند.

نگاهی به کارنامه 9 ماهه

اگر نگاهی به کارنامه 9 ماهه سال 2021 بیندازیم، خواهیم دید که ایرانیان در صدر خریداران مسکن ترکیه قرار دارند. در بازه 9 ماهه ابتدایی سال 37 هزار و 948 خانه در ترکیه به خارجی‌ها فروخته شده که سهم خرید ایرانی‌ها 5923 عدد است، یعنی حدود 15.6 درصد. پس از ایرانیان، به ترتیب عراقی‌ها با خرید 5621 خانه، روس‌ها با 3115 خانه، افغانستانی‌ها با 2089 خانه و آلمانی‌ها با 1484 خانه در رده دوم تا پنجم بزرگترین خریداران خارجی امسال مسکن در ترکیه قرار دارند.

ریسک‌های موجود در خرید خانه

به نظر می‌رسد ریسک‌های خرید خانه در ترکیه از سوی ایرانی‌ها چندان جدی گرفته نشده است. این در حالی است که برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد که امنیت سرمایه‌گذاری با خرید خانه دچار مشکلات جدی است. به نظر می‌رسد مشکلات جدیدی برای خرید ملک در ترکیه برای ایرانیان به وجود آمده است. چندی پیش بود که گرجستان اعلام کرد تنها خرید خانه برای اقامت دایم در این کشور کافی نیست و مشکلاتی برای سفر به این کشور حتی از سوی ایرانیانی که در آن خانه خریداری کرده بودند، پیش آمد. همین اتفاق ممکن است در ترکیه هم اتفاق بیفتد و به نحوی برای چینی‌های ساکن در ترکیه رخ داد. ظاهرا در سال‌های گذشته خریداران چینی نمی‌توانستند خانه‌های خود را به چینی‌های دیگر بفروشند. این مساله به معنی دشواری در انتقال یا فروش خانه خریداری شده است. حالا بر اساس برخی شنیده‌ها که عده‌ای آن را شایعه می‌دانند، همین اتفاق برای ایرانی‌ها هم خواهد افتاد.

بیشتر بخوانید: در تابستان 1400 جه بر بازار مسکن گذشت؟

سایر ریسک‌ها

عوامل زیادی در خرید خانه در ترکیه نقش دارند. با این حال مهمترین آنها را می‌توان تصوری دانست که از ترکیه در ذهن ایرانی‌ها شکل گرفته است. هنوز در ذهن بسیاری تصویری توریستی که از سال‌های قبل شکل گرفته وجود دارد. با این حال، در دو سه سال گذشته ترکیه و اقتصاد آن راه دیگری پیموده است. موسسه معتبر ام‌بست در سال 2021 د ر میان 5 دسته‌ای که برای سنجش ریسک کشورها تعیین کرده است، ترکیه را در دسته جهارم یعنی کشورهایی با ریسک بالا قرار داده است. در گزارش این سازمان، ریسک سیاسی، اقتصادی و مالی این کشور همگی در دسته چهار یعنی ریسک بالا قرار دارند. این موسسه نقش دوت اردوغان در سیاست‌گذاری اقتصادی، سیاست‌های بانک مرکزی و تداوم تورم و برخی موارد اقتصادی دیگر را مهمترین ریسک‌های اقتصادی برشمرده است.

از نظر ارزش لیر نیز وضعیت ترکیه بدتر شده است. در حال حاضر ارزش لیر به کمترین مقادیر خود در برابر دلار رسیده و هر لیر 0.11 دلار معامله می‌شود. با تمام این حرف‌ها به نظر نمی‌رسد کشور ترکیه برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی باشد.