مغالطه کنکورد چیست و چه اثری روی سرمایه گذاری شما دارد؟

اگر زمان زیادی صرف کاری کرده باشید و به این نتیجه برسید که احتمالا شکست می‌خورد، چه می‌کنید؟ اگر پول زیادی را جای نامناسبی سرمایه گذاری کرده باشید و مقدار قابل توجهی ضرر کنید، چه می‌کنید؟ دارایی خود را می‌فروشید یا با توجه به زیانی که کرده‌اید هنوز در آن باقی می‌مانید؟

این موضوع مهمی است که گاهی در زندگی ما پیش می‌آید. داستان هواپیمای کنکورد هم به همین شکل بود. این هواپیما محصول مشترک کشور انگلستان و فرانسه بود و با این که از سال 1969 به پرواز درآمد، در سال 1976 رسما وارد عرصه‌ی مسافربری شد. کنکورد در کنار توپولف 144 روسیه سریع‌ترین هواپیمای مسافربری دنیا هستند. سرعت این پرنده فلزی به دو برابر سرعت صوت می‌رسید و برای رسیدن به این سرعت از چهار موتور توربوجت استفاده می‌کرد.

اما این همه ماجرا نبود. هواپیمای کنکورد به دلایل متعددی از جمله هزینه نگهداری بالا مصرف سوخت بسیار زیاد و همچنین حوادثی همچون سقوط ناشی از نقض فنی در سال 2003 کاملا از رده خارج شد و دیگر پرواز نکرد. ساخت این هواپیما برای سازندگان آن مفید نبود اما باعث مطرح شدن «مغالطه کنکورد» شد که برای تحلیلگران و سرمایه گذاران بسیار مفید است.

دلیل مطرح شدن این مغالطه آن بود که سازندگان هواپیمای کنکورد قبل از اینکه این هواپیما بصورت رسمی آغاز به کار کند متوجه شدند که تولید آن بسیار هزینه‌بر است و درآمد‌های حاصل از آن نمی‌تواند هزینه‌های صرف شده برای آن را جبران کند. با این حال، به دلایلی بر تولید آن پافشاری کردند. در نهایت، این پافشاری بعد از چند دهه به شکست رسید.

مغالطه کنکورد چیست؟

مغالطه کنکورد به این معنی است که اگر سودآوری اقتصادی گزینه‌ای در آینده نامشخص یا منتفی است، نباید تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر ادامه دادن یا ادامه ندادن آن متاثر از هزینه‌هایی باشد که قبلا برای این ایده شده است. در واقع به زبان ساده نباید بگوییم حالا که این مقدار هزینه صرف کاری کرده‌‎ایم، پس باید حتما کار را به نتیجه برسانیم.

این موضوع گاهی هزینه بسیار بیشتری روی دست شما می‌گذارد. ساخت هواپیمای کنکورد نیز به این صورت بوده است. اگر سازندگان بدون تعصب و با پیروی از منطق تصمیم به عدم تولید آن می‌گرفتند، قطعا این پروژه کمتر ضرر می‌کرد.

مغالطه کنکورد در سرمایه‌گذاری

فرض کنید استارتاپی ایده سرمایه‌گذاری مناسبی داشته باشد و شما نیز به عنوان یک سرمایه‌گذار، وارد این ایده اقتصادی می‌شوید. در ابتدا همه‌ی کارها طبق روال پیش می‌روند و ایده به احتمال نسبتا بالایی در آینده به نتیجه می‌رسد. اما بنا به دلایلی همچون اشتباهات محاسباتی در مورد آینده استارتاپ و هزینه‌های اجرایی آن، هزینه‌های آن بسیار بیشتر از درآمد‌های احتمالی آن در آینده است.

در این صورت اگر شما و سایر سرمایه‌گذاران بر اجرای این ایده پافشاری کنید عملا گرفتار مغالطه کنکورد شده‌اید. زیرا در صورت ادامه این کار به جای آن که سود کنید، بیشتر ضرر می‌کنید. دلیلی که باعث می‌شود که به این سرمایه گذاری ادامه دهید این است که در گذشته هزینه‌هایی برای این سرمایه گذاری کرده‌اید و حاضر نیستید قبول کنید که این هزینه‌ها دیگر قابل بازگشت نیستند.

دلایل به وجود آمدن مغالطه کنکورد

اولین دلیلی که باعث می‌شود سرمایه گذاران گرفتار مغالطه کنکورد شوند، ترس از دست دادن سرمایه‌ای است که در ابتدا برای یک سرمایه‌گذاری خاص هزینه کرده‌اند. این طرز تفکر باعث می‌شود افراد به هیچ عنوان توانایی گذشت از این سرمایه را نداشته باشند.

از سوی دیگر برخی از سرمایه‌گذاران دچار سوگیری احتمالی و بیش از حد می‌شوند. این سوگیری باعث می‌شود سرمایه گذاران این گونه فکر کنند که چون در این استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده‌اند، روزی شرایط عوض می‌شود و حتما این ایده به سودآوری خوبی ختم خواهد شد.

چگونه گرفتار مغالطه کنکورد نشویم

این نوع مغالطه می‌تواند بسیار خطرناک و پرهزینه باشد. دلیل اصلی این خطر برای سرمایه‌گذاران، از بین رفتن بیشتر سرمایه‌ای است که افراد سرمایه گذاری کرده‌اند. برای این که بتوان از بروز مغالطه کنکورد جلوگیری کرد، بهترین کار این است که با احتیاط کامل وارد یک سرمایه گذاری شوید.

قبل از اینکه پول و سرمایه خود را در گزینه‌ای سرمایه گذاری کنید، باید تمامی ابعاد آن را بررسی نمایید، به ویژه روی درآمد‌زایی یا بازدهی آن در آینده بسیار دقت کنید، زیرا یکی از دلایل اصلی مغالطه کنکورد این است که یک سرمایه‌گذاری در آینده نمی‌تواند آنقدر درآمد داشته باشد که بتواند هزینه‌های آن یا سرمایه اولیه شما را جبران نماید و دچار ضرر و زیان می‌شوید.

راه دیگر این است که به معنای واقعی کلمه حقیقت را بپذیرید! در هنگامی که متوجه شدید که سرمایه‌گذاری با احتمال بالا در آینده سود‌دهی پایینی خواهد داشت و درآمد آن کمتر از هزینه‌های آن است، حتما از این سرمایه‌گذاری خارج شوید. یک راهکار هم این است که برای خود حد ضرر قایل شوید و اگر یک گزینه بیش از آن زیان کرد، در آن نمانید.

جمع بندی

مغالطه کنکورد هنگامی به وجود می‌آید که افراد روی یک گزینه یا استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده‌اند و بعد از مدتی متوجه می‌شوند که هزینه‌های این ایده بالاتر از درآمد‌زایی آن در آینده می‌شود. اما سرمایه‌گذاران با وجود این برآورد، همچنان به ضرر‌دهی ادامه می‌دهند و نمی‌توانند یا نمی‌خواهند از سرمایه‌گذاری خود خارج شوند.