چشم‌انداز تورمی 10 ماهه سال 1400

تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد نرخ تورم در پایان دی ماه 1400 نسبت به ماه گذشته افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، نرخ تورم نقطه‌ای در پایان نخستین ماه از فصل زمستان به 35.9 درصد رسیده است. این عدد به معنای آن است که در یک سال منتهی به پایان دی 1400، سطح عمومی قیمت‌ها به همین میزان بالا رفته است. به تعبیر دیگر، اگر در دی ماه سال قبل برای یک سبد از کالاها و خدمات مبلغی مانند یک میلیون تومان پرداخت می‌کردید، اکنون باید حدود یک میلیون و 360 هزار تومان پرداخت کنید. افزایش تورم روی میزان مخارج، پس‌انداز و قدرت خرید ما نقش مهمی دارد. در ادامه نکات مهم تورمی در 10 ماه نخست سال 1400 را بررسی می‌کنیم.

نگاهی به تورم ماهانه

بررسی آمار و ارقام مربوط به تورم ماهانه نشان می‌دهد افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در دی ماه 1400 به 2.4 درصد رسیده است. این افزایش در حالی است که تورم ماهانه آذر ماه 1.7 درصد اعلام شده بود. افزایش نرخ تورم ماهانه با وجود افت دلار در این ماه می‌تواند نشانه‌هایی از بازگشت تورم باشد. هرچند قضاوت در این موضوع شاید کمی زود باشد، اما با توجه به افزایش چشمگیر قیمت‌ها در سال‌های اخیر، نیازمند توجه بیشتری است. اگر تورم ماهانه دی ماه را به دو دسته خوراکی و خدمات تقسیم کنیم، خواهیم دید که خوراکی‌ها در این ماه با افزایش 1.7 درصدی روبرو بوده‌اند، در حالی که خدمات و کالاهای غیرخوراکی با افزایش 2.7 درصدی مواجه شده‌اند.

چرخش تورم به سوی خدمات؟

در یک سال اخیر قیمت کالاهای خوراکی با افزایش قابل توجهی روبرو شده است. کافی است به تورم نقطه‌ای دی ماه نگاه کنید. در این یک سال قیمت کالاهای خوراکی 42.6 درصد افزایش داشته اما قیمت کالاهای غیرخوراکی و خدمات 32.4 درصد رشد کرده است. با این حال، به نظر می‌رسد چرخشی در افزایش تورم به سوی خدمات دیده می‌شود. تورم کالاهای خوراکی در این بازه یکساله بیشتر از تورم کل رشد کرده ولی تورم خدمات و کالاهای غیرخوراکی کمتر از آن بوده است.

چرا سرمایه‌گذاری مهم است؟

اگر میزان افزایش سطح عمومی قیمت‌ها را در 10 ماه ابتدایی امسال محاسبه کنیم، خواهیم دید که شاهد تورم 30 درصدی بوده‌ایم. به عبارت دیگر از ابتدای سال تاکنون اگر پولتان نقد مانده، 30 درصد از ارزش و قدرت خریدش را از دست داده است. این اتفاق و تداوم تورم در ایران در بلندمدت باعث می‌شود سرمایه‌گذاری اصولی و مناسب اهمیت زیادی داشته باشد. زیرا در این صورت خواهیم توانست کاهش قدرت خریدی که بر اثر تورم اتفاق افتاده است را جبران کنیم.

کدام دهک‌ها و خانوارها بیشتر دچار تورم هستند؟

در ماه‌های گذشته، تورم مواد خوراکی بیشتر از تورم کل بود و همین موضوع باعث شده بود دهک‌های پایین تورم بالاتری نسبت به دهک‌های بالاتر خود متحمل شوند و تورم روستایی نیز از تورم شهری پیشی بگیرد. با این حال، در یکی دو ماه اخیر، با چرخش تورم به سوی خدمات، بار دیگر تورم دهک‌های پردرآمدتر بالاتر از تورم دهک‌های کم‌درآمد شده است. در دی ماه 1400 بالاترین نرخ تورم دهک‌ها مربوط به 3 دهک پردرآمد به ترتیب با 2.7، 2.4 و 2.2 درصد است و سه دهک کم‌درآمد نیز کمترین تورم را بین دهک‌ها دارند.

در نهایت نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری 2.5 درصد و برای خانوارهای روستایی 1.9 درصد بوده و برخلاف ماه‌های قبل نرخ تورم روستایی کمتر از نرخ تورم خانوارهای شهری شده است.

جمع‌بندی

در سال‌های اخیر تورم شدیدی دامن گیر اقتصاد کشور شده است. این تورم روی افزایش مخارج و کاهش پس‌انداز افراد و خانوارها تاثیر می‌گذارد. تورم پدیده‌ای است که به وضعیت اقتصاد کلان ارتباط دارد و از این منظر کار خاصی نمی‌توانیم بکنیم. اما این به معنای آن نیست که هیچ کاری از دستمان برنمی‌آید. راهکار ما این است که گزینه‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی کرده و به این ترتیب بتوانیم با تورم و کاهش قدرت خریدمان مقابله کنیم و حتی سرمایه خود را نیز افزایش دهیم.