چرا بازار سهام و دلار به هم گره خورده‌اند؟

در هفته‌ای که گذشت، بازار سهام برای اولین بار از ابتدای تابستان شاهد بازدهی هفتگی نزولی بود. بورس که در پایان هفته قبل توانسته بود به یک میلیون و 550 هزار واحدی صعود کند، در این هفته تا یک میلیون و 575 هزار واحد نیز رشد کرد اما دو روز طوفانی شاخص را به کمتر از 1.5 میلیون واحد رساند. با این حال، در روز پایانی هفته شاخص به کانال 1.5 میلیون واحدی بازگشت تا نشان دهد با این قیمت دلار بازار جای اصلاح زیادی ندارد. در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم که چرا بازار سهام و دلار به هم گره خورده‌اند و بازده هفتگی بازار سهام را نیز بررسی می‌کنیم.

چرا بازار سهام و دلار به هم گره خورده‌اند؟

یکی از مهمترین اتفاقاتی که سمت و سوی بازار سرمایه را مشخص می‌کند، قیمت دلار است. بهای دلار در این هفته با افت روبرو شد و همین موضوع سبب شد بازار سرمایه نسبت به آن واکنش نشان دهد. چهارشنبه هفته قبل بهای دلار در بازار آزاد به 27 هزار و 880 تومان رسیده بود اما در حال حاضر بهای آن حدود 27 هزار و 150 تومان شده است. در واقع در یک هفته اخیر، دلار 2.7 درصد از ارزش خود را از دست داد. هرچند مسوولان از راهکارهایی برای کنترل و ساماندهی بازار ارز خبر می‌دهند، اما به نظر می‌رسد تا زمانی که مذاکرات نتیجه مشخصی نداشته باشد، تغییرات در بازار ارز چشمگیر نباشد و به دنبال آن بازارهای سرمایه‌گذاری نیز با افت چشمگیری روبرو نشوند. اما شاید بپرسید چرا بازار سهام و دلار به هم گره خورده‌اند؟

سرنوشت دلار و بازار سهام به چند علت به هم ربط دارند. نخست این که درآمد بخشی از بورس ایران و به خصوص شرکت‌های بزرگ بورسی، دلاری است و هر گونه تغییر در ارزش دلار بر درآمد ریالی آن تاثیر خواهد گذاشت. افزون بر این، در کوتاه‌مدت، افزایش بهای دلار به معنی افزایش نرخ تورم انتظاری در کشور ما است. شدیدتر شدن تورم سبب می‌شود ارزش دارایی‌های ثابت شرکت‌های بورسی مانند کالاهای سرمایه‌ای، زمین، ساختمان و موارد دیگر رشد کند. این دو دلیل به معنی افزایش درآمد و ارزش شرکت‌ها هستند و با جذب سرمایه‌گذاران، روی شاخص بورس نیز تاثیر می‌گذارند. به علاوه، بالا رفتن نرخ ارز به معنی این است که کالاهای تولید شده در داخل توجیه اقتصادی پیدا می‌کنند و توجه بخشی از مردم را جلب می‌کنند که همین موضوع موجب افزایش درآمدهای برخی شرکت‌های تولید کننده کالا و خدمات برای داخل کشور می‌شود. در این حالت هم پتانسیلی برای رشد بازار سرمایه وجود دارد.

افت شاخص کل در هفته جاری

همان طور که گفتیم، بازار سهام در این هفته بالاخره بازده هفتگی نزولی را تجربه کرد. از ابتدای تابستان تاکنون این اتفاق نیفتاده بود و بورس هر هفته با بازدهی مثبت همراه بود. البته بازگشت بورس به کانال 1.5 میلیون واحدی پس از 2 روز افت نشان می‌دهد فعلا بازار جای ریزش زیادی ندارد. شاخص کل بورس در این هفته حدود 30 هزار واحد نسبت به هفته پیش افت داشت و در پایان چهارشنبه به حدود یک میلیون و 520 هزار واحد رسید. به این ترتیب، شاخص کل بازار سهام در یک هفته اخیر 1.9 درصد افت کرده است.

تغییرات شاخص هم‌وزن در یک هفته اخیر

نگاهی به وضعیت بازار در یک هفته اخیر نشان می‌دهد شاخص هم‌وزن بازار سهام نیز اندکی افت کرده است. در پایان هفته قبل، شاخص هم‌وزن بازار سهام حدود 456 هزار واحد بود که در این هفته به 455 هزار واحد رسیده است. به این ترتیب، در این هفته شاخص هم‌وزن حدود 0.22 درصد افت کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که در افت این هفته بورس، شرکت‌های کوچک‌تر و متوسط بورسی کمتر از شرکت‌های بزرگ بورس افت کرده‌اند.

جمع‌بندی

نگاهی به وضعیت بازار سهام نشان می‌دهد، بورس در این هفته بالاخره نخستین بار بازدهی منفی را از ابتدای تابستان ثبت کرد. ترس از افت دلار بزرگترین عامل خروج سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار بود. با این حال هنوز هم قیمت دلار به کمتر از 27 هزار تومان نرسیده است. به نظر می‌رسد آینده بازار سهام و دلار به هم گره خورده باشد و آینده مذاکرات احیای برجام سمت و سوی بازار را تعیین خواهد کرد. اگر دلار در همین محدوده قیمتی باقی بماند، انتظار می‌رود بازار سهام رشد کند. از سوی دیگر، افت دلار و دسترسی ایران به منابع ارزی بیشتر، می‌تواند بازار سهام را با افت روبرو کند.