کارنامه بازارهای سرمایه‌گذاری در فصل بهار 1401

چند روز قبل بود که نخستین فصل امسال به پایان رسید. در فصل اول امسال بازارهای سرمایه‌گذاری کارنامه متفاوتی داشتند. از مهمترین اتفاقاتی که در اقتصاد ایران رخ داد، افزایش قیمت دلار در بازار آزاد بود. بهای دلار در سه ماه اول سال 1401 رشد قابل توجهی داشت که روی بازارهای دیگر هم تاثیر گذاشت. تورم نیز در این بازه زمانی روندی صعودی طی کرد و در خرداد ماه رکورد تورم ماهانه شکسته شد. در ادامه نگاهی به بازدهی بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری در فصل بهار امسال خواهیم انداخت و پرسودترین بازار را نیز معرفی خواهیم کرد.

رشد چشمگیر دلار در بازار آزاد

در فصل بهار امسال قیمت دلار در بازار رشد بالایی داشت و سقف پیشین خود شکست. پیش از این، بالاترین قیمت دلار در اواخر مهر 1399 و قبل از پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا به دست آمده بود. قیمت دلار در آن روزها به 32 هزار تومان رسیده بود اما چند روز بعد با قوت گرفتن احتمال شکست ترامپ در انتخابات روند افت را طی کرد. در پایان سال 1400 قیمت هر دلار در بازار آزاد به حدود 26 هزار و 260 تومان رسیده بود اما در ماه‌‍‌های بهاری رو به افزایش گذاشت. در اولین ماه بهار دلار وارد کانال 28 هزار تومانی هم شد، اما در این سطح ماندگار شد. با این حال، دلار بازدهی 5.6 درصدی در طول یک ماه ثبت کرد. در اردیبهشت ماه، دلار شاهد رشد 9.4 درصدی در طول یک ماه بود و حتی تا مرز 31 هزار تومان هم بالا رفت، اما در انتهای ماه در کانال 30 هزار تومانی به کار خود خاتمه داد. آخرین ماه بهار نیز برای دلار رشدی بود. دلار در این ماه رشد 5.3 درصدی را تجربه کرد و تا 33 هزار تومان نیز صعود کرد. با این حال، در پایان ماه کار خود را در حدود 32 هزار تومان به پایان برد. در مجموع از ابتدای سال تا پایان بهار 1401 دلار شاهد رشد 21.7 درصدی بوده است.

تقلای بازار سهام در کانال 1.5 میلیون واحدی

در بهار 1401 بازار سهام ماه‌های متفاوتی را از نظر بازدهی پشت سر گذاشت. اولین ماه سال جدید شمسی برای بازار سهام خوش یمن بود، اما بقیه ماه‌ها چندان مطابق شروع سال پیش نرفت. در فروردین ماه، شاخص کل بازار سهام رشد خوب 10.6 درصدی را تجربه کرد و از یک میلیون و 367 هزار واحد به یک میلیون و 512 هزار واحد ارتقا پیدا کرد. دومین ماه سال، رشد شاخص بازار سهام ادامه یافت و شاخص کل به 1.6 میلیون واحد هم رسید. البته در پایان ماه رقم شاخص به یک میلیون و 580 هزار واحد رسید. در ماه دوم سال، شاخص کل بازار سهام 4.5 درصد رشد را پشت سر گذاشت. اما سومین ماه سال برای بازار سهام چندان جالب نبود و بازار 2.5 درصد از ارزش خود را در این ماه از دست داد. از ابتدای سال تا پایان فصل بهار 1401 شاخص کل بازار سهام 12.6 درصد رشد داشته است.

این در حالی است که اگر شاخص هم وزن را در نظر بگیریم، نتایج دیگری به دست می‌آوریم. شاخص هم وزن در اولین ماه سال 1401 بیش از 15 درصد رشد کرد و به عدد 401 هزار واحد رسید. در ماه دوم سال، رشد شاخص هم وزن ادامه یافت و در آن ماه 9.65 درصد افزایش یافت. اما آخرین ماه بهار برای بازار سهام خوب نبود و ترکش‎‌های آن به شاخص هم وزن نیز رسید. این شاخص در خرداد ماه 3.8 درصد افت کرد. به این ترتیب، از ابتدای سال تا پایان بهار، شاخص هم وزن شاهد رشد 21.6 درصدی بوده است. مقایسه شاخص کل و هم وزن نشان دهنده این است که در بهار 1401 شرکت‌های کوچک بورسی که مدت‌ها بود با افت ارزش روبرو شده بودند، عملکرد بسیار بهتری نسبت به شرکت‌های بزرگ‌تر بورسی داشته‌اند.

صدرنشینی طلا در فصل سبز

مروری بر بازار طلا نشان می‌دهد این گزینه سرمایه‌گذاری در فصل اول سال عملکرد خوبی داشته است. در اولین ماه از سال 1401 قیمت هر سکه امامی 5.7 درصد رشد کرد و به 13 میلیون و 110 هزار تومان رسید. در اردیبهشت ماه نیز سکه به رشد خود ادامه داد و در پایان این ماه به 14 میلیون و 92 هزار تومان افزایش پیدا کرد. در آخرین ماه سال نیز همگام با رکوردشکنی دلار در بازار آزاد، قیمت سکه تا نزدیکی سقف تاریخی خود پیش رفت و در کانال 16 میلیون تومانی معامله شد. با این حال، در انتهای خرداد قیمت هر سکه امامی 15 میلیون و 497 هزار تومان معامله شد. به این ترتیب از ابتدای سال 1401 تاکنون سکه امامی بازدهی 24.9 درصدی داشته است.

سپرده بانکی، گزینه نامطلوب سرمایه‌گذاری در شرایط تورمی

آخرین بازاری که آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم، سپرده‌گذاری در بانک‌ها است. بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، بانک‌ها به ازای سپرده یک ساله باید سود 16 درصدی در سال پرداخت کنند. با این حساب، در بازه سه ماهه این سود رقمی حدود 4.1 درصد خواهد بود. حتی اگر بانک‌ها سود بالاتری مانند 18 درصدی هم در طول یک سال می‌پرداختند، باز هم این سود به هیچ عنوان توانایی مقابله با تورم فعلی را نداشت. این به معنای آن است که سرمایه شما در بانک تحلیل می‌رود.

نگاهی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری کیان در فصل بهار

در فصلی که گذشت، صندوق‌های کیان عملکرد مناسبی داشتند. صندوق سکه طلا کیان توانست در فصل نخست سال شاهد رشد 30.8 درصدی در قیمت پایانی آن باشد. یعنی کسی که در آخرین روز کاری سال 1400 این صندوق طلای قابل معامله در بورس را با قیمت پایانی آن خریداری کرده بود، در آخرین روز بهار امسال 30.8 درصد عایدی کسب کرده بود. این بازدهی از عایدی سکه امامی که در بالا بررسی کردیم، بالاتر است. صندوق‌های سهامی آوای سهام کیان و آهنگ سهام کیان نیز در این فصل عملکردی بهتر از شاخص کل داشتند و با وجود تورم شدید خردادماه توانستند تا نزدیکی تورم را پوشش دهند. صندوق آوای سهام کیان در بازه سه ماهه اول سال 17.9 درصد عایدی داشت و صندوق آهنگ سهام کیان نیز در همین مدت بازدهی 19.1 درصدی نصیب سرمایه‌گذارانش کرد. صندوق درآمد ثابت کیان هم در همین بازه زمانی حدود 5.1 درصد بازدهی داشته که از سپرده بانکی گفته شده در بالا بهتر عمل کرده است. صندوق‌های درآمد ثابت برای افراد ریسک‌گریز گزینه مناسبی هستند اما باید توجه داشت که در شرایط تورم شدید به طور کلی چندان مناسب نیستند و بیشتر می‌توان برای متنوع‌سازی سرمایه‌گذاری از آنها استفاده کرد.

جمع‌بندی

همان طور که در این مطلب بررسی کردیم، در سه ماهه اول امسال، سکه امامی و صندوق‌های طلا بهترین عایدی را داشتند. با وجود تورم بالای خرداد ماه، طلا و دلار از پس تورم این سه ماه برآمده‌اند و برخی صندوق‌های سهامی هم نزدیک به تورم عایدی داشته‌اند. این در حالی است که گزینه‌های درآمد ثابت، به خصوص بانک‌ها روزهای خوبی در جدال با تورم نداشته‌اند. در نهایت این که اگر شرایط احیای برجام همچنان مبهم بماند یا عملی نشود، قیمت دلار و طلا می‌تواند با رشد بیشتری هم همراه شود، اما دستیابی به توافق می‌تواند از تب و تاب بازارها بکاهد.