کارنامه بازارهای سرمایه‌گذاری در سال 1400

در سالی که گذشت بازارهای سرمایه‌گذاری شاهد افت و خیز زیادی بودند. نااطمینانی در بازار سهام موجب شد که تا آخرین ماه سال، وضعیت بورس چندان جالب نباشد. برعکس، امسال گزینه‌های کم‌ریسک محبوب‌تر بودند. اما به نظر می‌رسد سمت و سوی بازارها از اسفند ماه با تغییراتی همراه بوده است. دو بازار طلا و بورس با توجه به تحولات یک ماه اخیر بازدهی مناسبی را پشت سر گذاشته‌اند و احیای برجام هم نزدیک‌تر از قبل به نظر می‌رسد، اگرچه هنوز نهایی نشده است. در ادامه به کارنامه بازارهای سرمایه‌گذاری در سال 1400 خواهیم پرداخت.

دلار در سالی که گذشت

در سالی که سپری شد، قیمت دلار بالا و پایین قابل توجهی را پشت سر گذاشت. بهای دلار بازار آزاد که در پایان سال 1399 حدودا 25 هزار و 120 تومان بود، در پایان امسال 26 هزار و 270 تومان معامله شد و 4.7 درصد نسبت به انتهای سال 99 رشد کرد. هرچند دلار در بازه‌ای از سال به بیش از 30 هزار تومان هم رسید، اما در آن سطح ماندگار نشد. مهمترین عامل تعیین کننده قیمت دلار در بازار آزاد، احیای برجام و آزاد شدن دارایی‌های بلوکه شده ایران در شرق آسیا و برخی کشورهای دیگر خواهد بود. در صورت احیای برجام، قیمت دلار در بازار آزاد می‌تواند حداقل در کوتاه‌مدت با افت روبرو شود. همین مساله روی بازارهای دیگر نیز تاثیر خواهد گذاشت که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.

کارنامه بورس تهران در سال 1400

بورس امسال در مجموع سال سردی را پشت سر گذاشت. سایه‌های سنگین نااطمینانی بر سر بازار گسترده بودند و خبرهای ضد و نقیض از روند احیای برجام مانع از بازگشت آن به روزهای خوش گذشته می‌شد. با این حال، روزهای آخر سال برای بازار خوش یُمن بودند و باعث شدند تا شاخص کل در سال 1400 در عدد یک میلیون و 367 هزار واحد به کار خود خاتمه دهد. با توجه به این که شاخص کل در انتهای سال 99 در عدد یک میلیون و 308 هزار واحد قرار داشت، این شاخص در آخرین سال از قرن 4.5 درصد رشد کرد.

از سوی دیگر، شاخص هم وزن در این بازه زمانی وضعیت بدتری داشت. در یک سال اخیر، مقدار این شاخص از حدود 440 هزار واحد به 348 هزار واحد افت کرد که نشان دهنده افت 21 درصدی شاخص هم وزن است. مقایسه شاخص کل و شاخص هم وزن نشان می‌دهد شاخص کل عملکرد بهتری داشته است. در واقع امسال کسی که در شرکت‌های بزرگ‌تر بورسی سرمایه‌گذاری کرده بود، به طور کلی عملکرد بهتری در مقایسه با شرکت‌های کوچک داشت.

وضعیت صندوق‌های سهامی کیان در سال 1400

در بالا وضعیت شاخص کل و هم وزن را بررسی کردیم. اما صندوق‌های سهامی چه عملکردی داشتند؟ در ادامه دو صندوق آوای سهام کیان و آهنگ سهام کیان را مورد بررسی قرار می‌دهیم. در بازه یک ساله، صندوق آوای سهام کیان توانست 10.4 درصد عایدی کسب کند که بهتر از شاخص کل است. صندوق آوای سهام کیان نیز در این بازه زمانی 7.7 درصد عایدی داشت.

نکته: در اسفند ماه 1400 شاخص کل 6.6 و شاخص هم وزن 7.1 درصد رشد داشته‌اند. این موضوع نشانه‌ای از بهبود نسبی وضعیت بازار سهام است و در صورتی که برجام احیا شود، می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه‎گذاری در برخی از شرکت‌های خوب بورسی نیز فراهم شود. با این همه، برای کسانی که دانش و وقت کافی برای صرف در این بازار ندارند، صندوق‌های سهامی مانند صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان گزینه‌های معقول و بهتری هستند و بازده بهتری نیز هم در ماه اسفند و هم در 1400 نسبت به شاخص کل و هم وزن داشته‌اند.

طلا در آیینه سال 1400

قیمت طلا در یک سال اخیر با افزایش همراه بود. بهای هر سکه امامی که در پایان سال 1399 به 11 میلیون و 240 هزار تومان رسیده بود، در پایان امسال به 12 میلیون و 408 هزار تومان رسید. به این ترتیب هر سکه در یک سال اخیر 10.4 درصد عایدی داشته است. این افزایش قیمت تا حدودی ناشی از رشد قیمت جهانی طلا هم بوده است. قیمت جهانی طلا در پایان سال 99 حدود 1745 دلار بود اما در حال حاضر به دلایلی مانند جنگ اوکراین، آشکار شدن تاثیرات بسته‌های حمایتی دوره کرونا و برخی موارد دیگر به بیش از 1900 دلار رسیده است. اما اگر به صندوق سکه طلای کیان نگاه کنیم، خواهیم دید این صندوق در بازه یک ساله 1400 بازدهی 10.3 درصدی داشته است، یعنی از نظر بازدهی خرید سکه امامی با صندوق طلای کیان فرق خاصی نداشت.

نکته: همان طور که گفتیم در سال 1400 بازدهی سکه امامی فیزیکی و صندوق طلا یکی بودند. در چنین شرایطی با توجه به چند مساله خرید صندوق طلا گزینه بهتری است. صندوق طلا جعل نمی‌شود، سرقت نمی‌شود، نیاز به جای امنی برای نگهداری ندارد و یک نکته مهم این که با پول کم یعنی از نیم میلیون تومان به بالا قابل خرید و سرمایه‌گذاری است. به این ترتیب، به نظر می‌رسد صندوق طلا گزینه بهتری از سکه امامی باشد. نکته دوم در خصوص بازار طلا به نتیجه برجام برمی‌گردد. در صورت احیای برجام، قیمت طلا می‌تواند در کوتاه‌مدت با افت روبرو شود. البته میزان تنش‌های جهانی نیز در قیمت طلا نقش ایفا می‌کند.

مقایسه بازدهی بانکی و صندوق درآمد ثابت کیان

یکی از گزینه‌هایی که امسال بخشی از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرد، صندوق‌های درآمد ثابت و بانک‌ها بودند. با افزایش نااطمینانی در بازارهایی مانند طلا و بورس، این گزینه‌ها تبدیل به محلی برای جذب سرمایه شدند. اما بانک بهتر است یا صندوق درآمد ثابت؟ به طور کلی در شرایطی که تورم چشمگیر باشد، گزینه‌های بانک و صندوق درآمد ثابت قادر نیستند به آن دست پیدا کنند اما به هر صورت جای بهتری برای افراد ریسک‌گریز به شمار می‌آیند. بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، بانک برای سپرده یک ساله 16 درصد سود می‌دهد. این در حالی است که اگر بازدهی صندوق درآمد ثابت کیان در سال 1400 را بررسی کنید، خواهید دید که سود 22 درصدی عاید سرمایه‌گذاران آن شده است. صندوق درآمد ثابت با ریسکی در حد بانک و اندک، بازدهی بسیار بهتری نسبت به آن دارد.

نکته: اگر برجام در روزهای آتی به سرانجام برسد و احیا شود، صندوق‌های درآمد ثابت می‌توانند یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای سرمایه‌گذاری باشند زیرا در این شرایط ریال در برابر دلار تقویت می‌شود و این گزینه ریسک خاصی نخواهد داشت.

جمع‌بندی

همان طور که در بالا مشاهده کردید، به دلیل نااطمینانی‌هایی که امسال در بازار وجود داشت، اغلب بازارها با نوسان همراه بودند. یکی از بهترین بازارهای سال 1400 در این شرایط، صندوق‌های درآمد ثابت بوده‌اند. مهمترین اتفاقی که در این روزها می‌تواند بیفتد و چهره سرمایه‌گذاری در سال 1401 را مشخص کند، احیای برجام است. در این صورت صندوق‌های درآمد ثابت و بورس می‌توانند پتانسیل‌های خوبی برای جذب سرمایه داشته باشند.