کارنامه بازارها در نیمه اول سال 1401

تازه‌ترین آمار از وضعیت تورم در کشور نشان می‌دهد سطح عمومی قیمت‌ها در شهریور ماه نسبت به ماه قبل رشد کرده است. تورم در آخرین ماه تابستان به 2.2 درصد رسیده است. تورم نقطه‌ای نیز در شهریور ماه 49.7 درصد است. یعنی قیمت کالاها و خدمات در شهریور ماه امسال به طور متوسط حدود 50 درصد نسبت به شهریور سال قبل گران‌تر شده است. با این حساب، میزان تورم در نیمه اول سال 1401 تاکنون به 30.9 درصد رسیده است. این مقدار تورم چشمگیر است و اهمیت سرمایه گذاری را بیش از پیش نشان می‌دهد. اما بازارها در نیمه اول سال چه میزان بازدهی ثبت کردند؟ در ادامه به بررسی تحولات بازارها در هفته‌ای که گذشت می‌پردازیم و کارنامه بازارهای سرمایه گذاری را در این بازه 6 ماهه بررسی خواهیم کرد.

تحولات دلار در نیمه اول سال

در نیمه اول سال 1401 قیمت دلار در بازار آزاد رشد زیادی داشته است. در انتهای سال 1400 قیمت هر دلار در بازار آزاد حدودا 26 هزار و 260 تومان بود. در این مدت، بسته به خبرهای مثبت و منفی برجامی قیمت دلار در بازار آزاد بالا و پایین رفت. در مرداد ماه، پس از اخبار مثبتی که در خصوص احیای برجام شنیده می‌شد قیمت دلار به زیر 30 هزار تومان رسید و حتی در روزهای پایانی مرداد ماه در لحظاتی به حدود 28 هزار تومان هم افت کرد. با این حال، با دشوار شدن مذاکرات برجامی و انتشار خبرهای منفی در این خصوص، قیمت دلار در شهریور ماه رو به افزایش گذاشت و در پایان ماه به 31 هزار و 730 تومان رسید. به این ترتیب، در شهریور ماه، دلار در طول یک ماه 8.1 درصد رشد داشته است. در نیمه اول سال 1401 نیز بازدهی دلار 20.8 درصد بوده است.

مهمترین عامل اثرگذار بر آینده دلار وضعیت برجام است. اگر برجام احیا شود، امکان افت قیمت دلار در بازار آزاد وجود دارد. احیای برجام می‌تواند باعث شود نقل و انتقالات مالی ایران و دست یافتن به درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت و سایر موارد بهتر شود و همین موضوع می‌تواند با افزایش دلار موجب کاهش قیمت دلار شود. این در حالی است که عدم احیای برجام به معنای آن است که قیمت دلار امکان افزایش بیشتری هم دارد. به این ترتیب، ریسک دلار و آینده قیمت آن به سرنوشت برجام گره خورده است.

ناکامی شاخص کل بورس در نیمه اول 1401

بازار سهام در نیمه اول سال روزهای چندان خوبی را پشت سر نگذاشت. البته می‌توان این بازار را به دو دسته شرکت‌های بزرگ و شرکت‌های کوچک تقسیم کرد. شرکت‌های بزرگ بورسی در 6 ماه نخست امسال بازدهی خوبی نداشتند اما شرکت‌های کوچک‌تر موفق‌تر عمل کردند. شاخص کل بازار سهام در انتهای سال 1400 حدود یک میلیون و 367 هزار واحد بود. در فصل بهار شاخص روند صعودی طی کرد و تا نزدیکی 1.6 میلیون واحد هم بالا رفت اما با فرا رسیدن تابستان شاخص کل روند نزولی خود را در پیش گرفت و در نهایت در اواخر شهریور ماه بار دیگر به کانال 1.3 میلیون واحدی بازگشت. شاخص کل در انتهای شهریور در عدد یک میلیون و 355 هزار واحد قرار گرفت و به این ترتیب بازدهی شش ماهه آن 0.9 درصد منفی شد. در شهریور ماه شاخص کل 4.9 درصد افت کرده است.

این در حالی است که وضعیت شاخص هم وزن تا حدودی متفاوت بوده است. این شاخص که پایان سال 1400 حدود 348 هزار واحد بود، در اواخر اردیبهشت به 449 هزار واحد رسید و شاهد رشد خوبی بود، اما بعد مسیری نزولی را در پیش گرفت. در انتهای شهریور میزان شاخص هم وزن به 395 هزار و 678 واحد رسید که در طول یک ماه 0.4 درصد افت کرده است. کارنامه 6 ماهه شاخص هم وزن نیز نشان می‌دهد شاخص هم وزن در این بازه زمانی شاهد رشد 13.6 درصدی بوده است.

کارنامه طلا در 6 ماه اول سال

در نیمه اول سال جاری قیمت طلا نیز با افزایش روبرو بوده است. قیمت طلا در بازار داخلی به دو عامل اصلی بستگی دارد، یکی قیمت طلا در بازار جهانی و دیگری قیمت دلار در بازار آزاد که به نوعی نشان دهنده تورم انتظاری در کشور است. قیمت هر سکه امامی در پایان سال 1400 12 میلیون و 408 هزار تومان بود که در پایان شهریور به 14 میلیون و 340 هزار تومان رسید. به این ترتیب، در بازه یک ماهه منتهی به شهریور سکه امامی بازدهی 5.7 درصدی را به ثبت رسانده است. این در حالی است که اگر به قیمت طلا در بازه شش ماهه نگاهی کنیم، خواهیم دید که بازدهی سکه 15.6 درصد بوده است.

وضعیت صندوق‌های کیان در سال 1401

در بازه شش ماهه سال 1401 صندوق های سرمایه گذاری هم عملکرد متفاوتی داشتند. صندوق‌ها به طور کلی از وضعیت بازارها تاثیر می‌پذیرند. به همین دلیل هم وقتی بازار سهام شرایط نامساعدی داشته باشد، آنها هم رشد قابل توجهی نخواهند داشت بلکه ممکن است تا حدودی بهتر از بازار عمل کنند. هر صندوقی تقریبا شبیه بازاری که بیشتر در آن سرمایه گذاری کرده است، عمل می‌کند. به عنوان مثال، صندوق‌های سهامی بیشتر شبیه بازار سهام، صندوق‌های طلا بیشتر مشابه قیمت سکه و صندوق‌های درآمد ثابت شبیه بانک‌ها عمل می‌کنند. البته صندوق‌ها می‌توانند مزایای بسیار بیشتری داشته باشند و بازدهی بهتری هم کسب کنند.

صندوق‌های کیان در شهریور 1401 چه بازدهی داشتند؟

در همین چارچوب، در شهریور ماه، صندوق آهنگ سهام کیان 1.16 درصد افت داشت که در مقایسه با افت شاخص کل عملکرد بهتری داشته است. صندوق آوای سهام کیان نیز بازده منفی 0.4 درصدی ثبت کرد که بهتر از افت شاخص کل و تقریبا به اندازه افت شاخص هم وزن است. صندوق شاخصی هم وزن کیان نیز در شهریور بازدهی 0.2 درصدی را ثبت کرد.

صندوق سکه طلا کیان نیز در شهریور 5.1 درصد بازدهی داشت. این صندوق مزایای زیادی در مقایسه با خرید طلا و سکه فیزیکی دارد. به عنوان مثال، با خرید صندوق طلا مساله نگهداری حل می‌شود و نگران سرقت یا جعل طلای خریداری شده نیز نیستید.

از سوی دیگر، صندوق درآمد ثابت کیان در بازه یک ماهه 1.64 درصد عایدی داشته که بالاتر از سود بانکی یکساله است. سود بانکی یک ساله به ازای یک ماه سود 1.36 درصدی می‌دهد اما مشکل نرخ شکست هم دارد. این در حالی است که سود صندوق درآمد ثابت روزشمار نیز هست. صندوق ندای ثابت کیان هم در شهریور ماه 1.76 درصد عایدی داشته است.

کارنامه صندوق‌های کیان در نیمه نخست سال 1401

حالا اگر به بازدهی صندوق‌های کیان در بازه 6 ماهه نگاهی بیندازیم، خواهیم دید که عملکرد صندوق‌ها مثبت بوده است. صندوق آوای سهام کیان در بازه 6 ماهه 5.4 درصد و صندوق آهنگ سهام کیان 7.3 درصد بازدهی داشته‌اند که هر دو بهتر از شاخص کل به حساب می‌آیند. از طرفی صندوق سکه طلا کیان در بازه 6 ماهه بازدهی 17.5 درصدی داشته است که باز هم بهتر از رشد سکه امامی فیزیکی بوده است. صندوق درآمد ثابت کیان هم در نیمه نخست سال 10.7 درصد سود عاید سرمایه گذارانش کرده است که حدود 2.5 درصد بالاتر از بازدهی یکساله بانکی در همین مدت است و همان طور که گفتیم مزیت روزشمار بودن و عدم تعلق نرخ شکست را نیز دارد. به عبارت دیگر، به راحتی می‌توانید بدون جریمه شدن پولتان را از صندوق خارج کنید.

جمع‌بندی

در این مطلب به بررسی بازدهی بازارهای سرمایه گذاری مختلف پرداختیم و کارنامه بازارها و صندوق‌های کیان را در نیمه نخست سال 1401 بررسی کردیم. همان طور که مشخص است هیچ بازاری نتوانسته است حریف تورم گسترده شش ماه نخست سال شود. با این حال، برخی بازارها این توانایی را داشته‌اند که تا حدودی سپر بلای تورم شوند و عایدی شما را دست کم تا حدود قابل قبولی در برابر تورم حفظ کنند. به نظر می‌رسد سرنوشت بازارها و احیای برجام به هم بسیار گره خورده است. با این حساب راه درست برای این که هم بتوانید در برابر تورم از دارایی‌های خود حفاظت کنید و هم ریسک بالایی متحمل نشوید، چیست؟ برای این کار ابتدا باید به ارزیابی ریسک‌سنجی بپردازید تا از میزان ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی خود آگاه شوید. پس از آن در چنین شرایطی می‌توانید بخشی از دارایی خود را در صندوق‌های درآمد ثابت معتبری مانند صندوق درآمد ثابت کیان قرار دهید که ریسک خاصی ندارد و بخشی دیگر را در گزینه‌هایی که ارتباط مستقیمی با دلار دارند قرار دهید. به عنوان مثال در صندوق سکه طلا کیان سرمایه گذاری کنید. تعیین میزانی که در هر یک از این گزینه‌ها سرمایه گذاری می‌کنید به میزان ریسک‌پذیری یا ریسک‌گریزی شما بستگی دارد. با این کار در واقع اقدام به متنوع‌سازی سرمایه کرده‌اید و ریسک سرمایه گذاری خود را کم نگه داشته‌اید. همزمان در برابر سناریوهای مختلف نیز آماده شده‌اید.