دموکراتها سه گانه را بردند / ۲ سناریوی اثرگذاری تحولات سیاسی اخیر روی بازارها

روز چهارشنبه مشخص شد جمهوری خواهان کنترل سنا را نیز از دست داده‌اند. این موضوع به معنای آن است که حزب دموکرات توانسته علاوه بر مجلس نمایندگان و ریاست جمهوری، کنترل مجلس سنا را نیز در دست گیرد. به این ترتیب به نظر می‌رسد سیاست‌های رئیس جمهور آمریکا دیگر با سدّی به نام سنا و مخالفت‌های احتمالی آن روبرو نخواهد شد. این موضوع برای بازارهای جهانی و صحنه سیاسی و اقتصادی ایران تبعات زیادی دارد. تقویت احتمال بازگشت به برجام و شاید تسریع آن، مهمترین موضوع در این زمینه است. با این حال، واکنش‌های ایران به مواردی از جمله FATF نیز در این میان تاثیر مهمی دارد. در ادامه بیشتر به این تحولات سیاسی و تاثیر آن بر بازارهای مختلف مانند طلا و دلار می‌پردازیم.

افت قیمت جهانی طلا

یکی از مهمترین موضوعاتی که یک دست شدن صحنه سیاسی در آمریکا به دنبال داشت، افت قابل توجه بهای طلا در جهان بود. شاید کاهش قیمت طلا در جهان با توجه به کرونا و پیامدهای وخیم آن بر اقتصاد جهان از نظر بسیاری تعجب برانگیز باشد. چطور همزمان با بیشتر شدن احتمال تورم طلا گران شد؟ علت این موضوع را می‌توان در همین تحولات سیاسی آمریکا جستجو کرد. هماهنگی نهادهای قانونگذار و مجری در ایالات متحده به معنی این است که تامین مالی طرح‌های مقابله با کرونا و حمایت از کسب و کارهای کوچک احتمالا با فروش اوراق خزانه‌داری همراه خواهد شد. این موضوع به معنی کاهش قیمت و افزایش بازدهی این اوراق است. به این ترتیب، به نظر می‌رسد یکی از دلایل مهم کاهش قیمت طلا این است که سرمایه گذاران به همین دلیل بازار طلا را ترک کرده‌اند. با این حال، چشم‌انداز بلندمدت طلای جهانی همچنان صعودی است.

کاهش ارزش دلار و طلا در ایران

با تحولات سیاسی اخیر و یک دست شدن شدن تصمیم‌گیران در آمریکا، احتمال بازگشت به برجام افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل هم قیمت دلار در بازار آزاد در یکی دو روز گذشته با کاهش روبرو بود و حتی تا ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان نیز افت کرد. این موضوع به معنای کاهش قیمت طلا و سکه در بازار نیز هست. در پی این تحولات، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار با افت ۹ درصدی نسبت به پایان روز سه‌شنبه، به یک میلیون و ۹۶ هزار تومان کاهش یافت. هر سکه امامی نیز که در پایان روز سه‌شنبه با بهای ۱۲ میلیون و ۲۶۴ هزار تومان معامله می‌شد، در پایان روز شنبه به ۱۱ میلیون و ۷۲ هزار تومان کاهش یافت. این افت ۸٫۳ درصدی سکه امامی نیز حاصل تحولات سیاسی اخیر بود.

دلیل تغییر جهت امروز بازار

با این حال، به نظر می‌رسد از صبح امروز بار دیگر قیمت دلار در بازار آزاد افزایش پیدا کرده است. دلار در بازار آزاد بار دیگر به نزدیکی ۲۵ هزار تومان بازگشت. قیمت هر گرم طلا نیز تا به یک میلیون و ۱۰۶ هزار تومان افزایش پیدا کرده و سکه امامی نیز به ۱۱ میلیون و ۱۸۸ هزار تومان رسیده است. علت این افزایش قیمت را با توجه به گمانه‌زنی‌های اخیر، می‌توان ترس از تصویب نشدن FATF دانست. به نظر می‌رسد خبرهایی رسیده است که موجب شده نااطمینانی تا حدودی بالاتر رود. افزایش نااطمینانی نیز به نوبه خود قیمت طلا و دلار را افزایش می‌دهد.

آینده بازارها چه می‌شود؟

به نظر می‌رسد دو سناریو در حال حاضر پیش روی بازارها باشد. یکی از این سناریوها پذیرفتن FATF و برداشتن گام‌های سیاسی از سوی دو طرف برای دستیابی به یک توافق است. در این حالت قیمت دلار و طلا در بازارها کاهش خواهد یافت. البته آنچه نباید فراموش کرد این است که در این حالت، سرعت بازگشت نیز مهم است. اگر این تحولات سریع صورت گیرد، احتمالا دارد روی بورس نیز تاثیراتی بگذارد اما در صورتی که طول بکشد، قیمت دلار در حوالی این قیمت باقی می‌ماند و ممکن است حتی بورس با رشد بیشتری نیز روبرو شود. اما سناریوی دیگری نیز وجود دارد. درست است که به نظر می‌رسد در آنسوی آب‌ها شرایط هموارتر شده است، اما گره‌های موجود هنوز هم کم نیست. ردّ FATF می‌تواند پایه‌گذار سناریوی دومی باشد که دستیابی به توافق را برای دو طرف دشوار می‌کند و نااطمینانی را در بازار افزایش می‌دهد. این موضوع می‌تواند اهرمی برای رشد قیمت دلار و طلا در ایران فراهم آورد.