برندگان و بازندگان بازارهای سرمایه‌گذاری در بهار 1400

اگر در بهار 1400 پولمان در بازارهای سرمایه‌گذاری مختلف بود، چقدر سود یا زیان کرده بودیم؟ کجا سرمایه‌گذاری کرده بودیم، سود بیشتری برده بودیم؟ در فصل اول 1400 اغلب بازارهای سرمایه‌گذاری با افت روبرو بودند و بازارهای سرمایه‌گذاری با ریسک‌هایی مانند افت دلار و احیای برجام روبرو بود. بازارها در فصل نخست امسال دو نیمه متفاوت داشتند. در فروردین و اردیبهشت، با افت دلار و بالا بودن احتمال بازگشت به برجام در آینده نزدیک، اغلب بازارها روندی نزولی تجربه کردند، اما این نتیجه در خرداد برعکس شد. در سومین ماه از سال 1400 بهای دلار رو به افزایش گذاشت و به دنبال آن بازارهایی از جمله طلا و بورس نیز شاهد روندی صعودی بودند. در ادامه نگاهی به برندگان و بازندگان بازارهای سرمایه‌گذاری در فصل اول 1400 می‌اندازیم.

بازگشت معضل رام نشدنی در خرداد

یکی از نکات اصلی که در سرمایه‌گذاری تاثیر مهمی دارد، تورم است. نرخ تورم در ماه‌ نخست 1400 بالا بود و به 2.7 درصد می‌رسید. اما در اردیبهشت تورم با کاهش روبرو شد و به 0.7 درصد افت کرد. اما گزارش‌ها حاکی از آن است که در ماه خرداد تورم قابل توجه بار دیگر بازگشته است. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که تورم خرداد ماه به 2.5 درصد افزایش پیدا کرده است. این تورم قابل توجه نشان می‌دهد در فصل نخست سال، سطح عمومی قیمت‌ها در کشور 6 درصد افزایش یافته است. یعنی از ابتدای سال تاکنون برای همان کالاها و خدماتی که همیشه می‌خریدید، باید 6 درصد بیشتر پول پرداخت کنید. به عبارت دیگر، اگر پولتان نقد مانده بود، 6 درصد از ارزش آن در فصل اول سال از بین می‌رفت. در ادامه نگاهی به بازارهای سرمایه‌گذاری دیگر می‌اندازیم.

دو روی دلار در بهار

همان طور که در ابتدا گفتیم، نرخ دلار در بازار آزاد در فصل اول سال دو روی متفاوت داشت. دلار که در پایان سال 99 به قیمت 25 هزار و 120 تومان رسیده بود، در پایان فروردین با افت حدودا 3.74 درصدی به 24 هزار و 180 تومان کاهش پیدا کرد و در پایان اردیبهشت نیز 23 هزار تومان بود. دلار در پایان خرداد ماه بار دیگر به کانال 24 هزار تومان بازگشت. همین افزایش موجب رشد بازارهای سهام و طلا در پایان خرداد شد. با این حال، در پایان خرداد 1400 دلار در مقایسه با ابتدای سال 4 درصد افت کرده است. به این ترتیب، اگر احیای برجام با سرعت صورت گیرد، می‌تواند دارایی‌‎های ارزی ایران را آزاد کند و قیمت دلار را در بازار آزاد با کاهش روبرو نماید. با این حساب، بازارهای سرمایه نیز می‌توانند مانند دو ماه ابتدایی سال با افت روبرو شوند. از سوی دیگر، اگر قرار باشد احیای برجام به طول بیانجامد یا بازگشتی در کار نباشد، قیمت دلار می‌تواند صعود قابل توجهی را شاهد باشد و بازارهای سرمایه‌گذاری نیز رشد کنند.

بورس، دچار به نااطمینانی

بورس تهران در دو ماه ابتدایی 1400 به شدت افت کرد و حتی در بازه‌ای به کمتر از 1.1 میلیون واحد رسید. در پایان سال 99 شاخص بورس در 1.3 میلیون واحدی خاتمه یافته بود، اما در پایان فروردین شاخص کل به 1.22 میلیون واحد و در پایان اردیبهشت به 1.15 میلیون واحد نیز افت کرد. در خرداد، همگام با افزایش دلار، شاخص کل بورس کار خود را 1.17 میلیون واحدی پایان داد که در مقایسه با اردیبهشت 1400 حدود 1.2 درصد افزایش یافته است. با وجود این رشد، شاخص کل بورس در 3 ماه نخست سال 10.6 درصد افت کرده است. اما نکات مهمی در حال حاضر در این بازار به چشم می‌خورد. طول کشیدن احیای برجام به معنی رشد شاخص بورس است، به علاوه انتظارات تورمی در سال جاری همچنان بالا است و می‌تواند عاملی برای رشد بورس باشد. هرچند بورس آغاز تابستان را خوب شروع کرده است، اما باید منتظر اخبار بیشتر از مذاکرات وین ماند تا سمت‌وسوی بازار دقیق‌تر مشخص شود.

بیشتر بخوانید: با 20 میلیون تومان در سال 1400 کجا سرمایه‌گذاری کنم؟

عملکرد صندوق‌های سهام در فصل اول سال

صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام تا حدود زیادی وابسته به شاخص کل بازار سهام و تحولات آن هستند. با این حال، نگاهی به صندوق‌های آوای سهام کیان و آهنگ سهام کیان نشان می‌دهد این صندوق‌ها در فصل اول سال عملکردی بهتر از شاخص کل داشته‌اند. صندوق آوای سهام کیان در فصل اول سال 1400 حدود 5.1 درصد افت کرده و آهنگ سهام کیان نیز 8.3 درصد کاهش یافته است. هر دو این صندوق‌ها بهتر از شاخص کل عمل کرده‌اند و این خود می‌تواند نشان دهنده پتانسیل خوب این صندوق‌ها باشد. ضمن این که در خرداد که بازار سهام صعودی بوده، شاخص کل بورس تنها 1.2 درصد رشد کرده، در حالی که آوای سهام کیان 3.72 درصد و آهنگ سهام کیان 3.45 درصد رشد کرده‌اند.

نکته اینجا است که این صندوق‌ها به دلیل مدیران خبره خود می‌توانند بازدهی بهتری نسبت به شاخص کل بورس داشته باشند و چنانچه آشنایی خوبی با بازار ندارید، بهتر است از این صندوق‌ها استفاده کنید. یک مزیت دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری نقدشوندگی آنها است. شاید پیش آمده باشد که سهامی را خریداری کرده باشید و در صف فروش گیر افتاده باشید. در این شرایط با زیان بسیار بیشتری در نهایت پس از چند روز موفق به فروش سهام خود شده‌اید. خرید واحدهای این صندوق‌ها این ویژگی را دارد که هر موقع بخواهید قادر به فروش آنها هستید و دیگر در صف فروش گیر نمی‌کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری با پول کم در سال 1400

افت سکه در سه ماهه اول سال

بهای سکه در فروردین 1400 افت 10.4 درصدی تجربه کرد و در دو ماه بعدی تا حدودی رشد کرد. در مجموع، بهای سکه در سه ماه نخست سال 8.16 درصد افت نشان می‌دهد. صندوق‌های طلا هم به قیمت سکه این در حالی است که صندوق سکه طلا کیان از ابتدای 1400 تا پایان خرداد، 5.7 درصد کاهش یافته است. به این ترتیب، در فصل اول سال 1400، صندوق طلا عملکرد بهتری نسبت به سکه فیزیکی داشته است. به همین دلیل، به خصوص اگر ریسک‌گریزتر هستید و می‌خواهید از مزایای سرمایه‌گذاری در طلا بهره‌مند شوید، یک گزینه مطلوب سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا است.

مسکن در گیرودار رکود و تورم

مسکن نیز از جمله بازارهایی است که هم برای سرمایه‌گذاری و هم به عنوان مصرف به کار گرفته می‌شود. سال گذشته همگام با رشد دلار در بازار آزاد، قیمت مسکن به خصوص در پایتخت به طور قابل توجهی رشد کرد و حتی از مرز 30 میلیون تومان به ازای هر متر مربع گذشت. با این حال، در دو ماه ابتدایی سال 1400 مسکن با افت قیمت مواجه شد و بهای آن در شهر تهران تا مرز 28 میلیون و 800 هزار تومان کاهش پیدا کرد. در خرداد، این روند صعودی شد و بهای مسکن در مقایسه با اردیبهشت 3 درصد گران‎‌تر شد. با این حال، در مجموع، قیمت مسکن در پایان فصل بهار 1400 نسبت به پایان سال 99 حدود 2 درصد کاهش پیدا کرده است.

نکته مهم در اینجا آن است، که در صورت احیای برجام و افت دلار، بازار مسکن می‌تواند دچار رکود شود اما اگر به هر دلیلی احیای برجام عملی نشود یا بسیار طول بکشد، قیمت مسکن می‌تواند با رشد هم روبرو گردد.

بیشتر بخوانید: بانک بهتر است یا صندوق درآمد ثابت؟

صندوق‌های درآمد ثابت، برندگان فصل سبز امسال

در میان تمام گزینه‌های مورد بررسی ما، صندوق‌‎های درآمد ثابت در این بازه سه ماهه بیشترین بازدهی را داشته‌اند. به عنوان مثال صندوق درآمد ثابت کیان در ماه‌های فروردین تا خرداد 1400 هر ماه بالاتر از سود بانکی (1.3 درصد) عایدی داشته است. این صندوق در مجموع سه ماه 5.2 درصد سود نصیب سرمایه‌گذارانش کرده که در مقایسه با سود بانکی بالاتر است. بانک‌ها در مدت 3 ماه (با احتساب سود سالانه 16 درصد) به سپرده‌گذاران خود حدود 4 درصد سود می‌پردازند. صندوق‌های درآمد ثابت در شرایطی که بازار با ریسک افت دلار روبرو است، گزینه بسیار مناسبی هستند و برای سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز نیز گزینه‌ای بهتر از بانک‌ها به حساب می‌آیند. صندوق‌های درآمد ثابت در فروردین و اردیبهشت بازار برنده بوده‌اند و در خرداد هم گزینه‌ای با سوددهی معقول بوده‌اند. آنها در سه ماه گذشته برخلاف بسیاری از دارایی‌ها سود مثبت داشته‌اند. هرچند هیچ گزینه‌‌ای در بازارهای مورد بررسی موفق به پوشش دادن تورم نشده است، اما بهترین گزینه سه ماه اخیر همین صندوق‌های درآمد ثابت بوده‌اند.

نکته آخر

به نظر می‌رسد در شرایطی که افت دلار هنوز مطرح باشد، این گزینه همچنان بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری باشند. از سوی دیگر، اگر به هر دلیلی احیای برجام با مشکلاتی روبرو شود، یکی از گزینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری صندوق‌های سهام هستند که برای کاهش ریسک آنها می‌توان همزمان بخشی از سرمایه را درون صندوق‌های درآمد ثابت نیز قرار داد.