اگر برجام به زودی احیا شود کجا سرمایه‌گذاری کنیم؟

یکی از سوالاتی که این روزها ذهن بسیاری از فعالان بازار و مردم عادی را به خود مشغول کرده این است که اگر برجام به زودی احیا شود، خرید چه گزینه‌هایی به صرفه است؟ در شرایط احیای برجام کجا سرمایه‌گذاری کنیم تا از نوسانات آینده در امان بمانیم؟ در ادامه سعی می‌کنیم به این پرسش‌ها پاسخ مناسبی بدهیم. برای این کار ابتدا نیم نگاهی به تورم خواهیم انداخت و سپس وضعیت دلار و بازارها را بررسی می‌کنیم. البته در حال حاضر شرایط احیای زود هنگام برجام مشخص نیست و تنها سیگنال‌هایی غیرقطعی از آن دیده می‌شود، اما قصد داریم در این مطلب به آینده‌نگری بازارها دست بزنیم.

نیم نگاهی به تورم

پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌ها وضعیت تورمی در ایران تشدید شد و شاهد افزایش قیمت کالاها و خدمات در کشور بودیم. در سال گذشته قیمت دلار و تورم رشد قابل توجهی داشتند و وضعیت اقتصادی بسیاری از خانوارها را تحت تاثیر قرار دادند. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در 4 ماهی که از سال 1400 گذشته، تورم حدود 10 درصد بوده است. به این ترتیب انتظار می‌رود امسال نیز وضعیت تورمی بیش از تورم بلندمدت یعنی 20 درصد باشد. این تورم می‌تواند عاملی برای رشد بازارهای سرمایه‌گذاری باشد. عوامل زیادی همچون کسری بودجه، رشد نقدینگی و آینده مبهم احیای برجام روی این تورم اثر دارند. با وجود این اگر احیای برجام زودتر صورت گیرد، می‌تواند تا حدودی تورم انتظاری را بهبود بخشد.

بیشتر بخوانید: افزایش نرخ تورم ماهانه سیگنالی برای سرمایه‌گذاری؟

دلار در کجا آرام می‌گیرد؟

بازارها و روند حرکت آنها در ایران عموما با دو عامل ارتباط زیادی دارند. یکی از آنها تورم است که در بالا به آن و صعودش اشاره کردیم. دومی قیمت دلار در بازار آزاد است. قیمت دلار تا حدودی به تورم هم ربط دارد، اما مهمترین عامل تعیین کننده آن در این شرایط، آینده احیای برجام و وضعیت تحریم‌ها است. در واقع اگر ایران بتواند بخش بزرگی یا تمام دارایی‌های مالی بلوکه شده خود را به خصوص در شرق آسیا آزاد کند، قیمت دلار حداقل در کوتاه‌مدت تاثیر خواهد پذیرفت. افت دلار در کوتاه‌مدت روی بازارهای سرمایه‌گذاری نیز تاثیر خواهد گذاشت و ممکن است برخی از آنها را با افت روبرو کند. پس با سرمایه خود چه کنیم؟ به عنوان نکته فراموش نکنید که تورم ساختاری در اقتصاد ایران احتمالا اجازه افت دلار به قیمت‌های بسیار پایین مثلا زیر 20 هزار تومان‌ را ندهد. در ادامه به تاثیر احیای برجام بر بازارها می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید: بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری با پول کم در سال 1400

با احیای برجام بورس پایین می‌رود یا بالا؟

شاخص کل بورس ایران تا حدود زیادی به قیمت دلار و تورم بستگی دارد. افزایش قیمت دلار می‌تواند سودآوری شرکت‌های صادراتی را افزایش دهد و شدت گرفتن تورم هم روی ارزش دارایی‌های یک شرکت متاثر است و از این راه بر قیمت سهام آن می‌تواند تاثیر بگذارد. حال فرض کنید دلار در پی احیای برجام افت کند. آیا بورس افت شدیدی می‌کند؟

به نظر می‌رسد پاسخ این سوال آن باشد که بورس افت شدیدی را نخواهد دید. چرا؟ به 3 علت اشاره می‌کنیم. یک علت آن است که برخی از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند بورس با دلار پایین‌تر ارزش‌گذاری شده است و اگر افت بسیار چشمگیری در قیمت دلار رخ ندهد، شرکت‌های بزرگ بورسی نیز چندان افت نخواهد کرد. دوم این که تورم انتظاری در ایران مثبت است و این عاملی برای رشد برخی سهم‌ها است. دلیل سوم آن است که برخی از صنایع بورسی هم از احیای برجام سود خواهند برد. در این صورت چنین صنایعی می‌توانند به دارایی خود دست یابند یا حتی تولید خود را گسترش دهند.

یکی از راه‌ها برای این که در چنین شرایطی که نااطمینانی در بازار افزایش می‌یابد، دچار اضطراب و هراس نشوید این است که صندوق‌های سهام معتبر بخرید. در این صورت مدیران صندوق‌ها که علم و آشنایی کافی به بازار دارند، سبد خود را به سود خواهند رساند و شما نیز به سهم خود از آن منتفع خواهید شد.

وضعیت بازار طلا در پسا احیا

در بالا هم اشاره کردیم که تورم بلندمدت در اقتصاد ایران بیش از 20 درصد است. این سطح از تورم معمولا موجب می‌شود در بلندمدت سرمایه‌گذاری مناسب به بار بنشیند، هرچند در کوتاه‌مدت شاهد نوساناتی باشیم. در صورت احیای برجام و افت دلار در بازار آزاد، قیمت طلا نیز تاثیر خواهد پذیرفت. هرچند این افت قیمت با توجه به تورم می‌تواند کوتاه‌مدت باشد. با این حال شاید بتوان ریسک افت بهای طلا را بیش از بورس دانست. علت هم آن است که بورس از پیش خود را با انتظارات از قیمت دلار سازگار می‌کند اما معمولا طلا به قیمت دلار به صورت لحظه‌ای یا در زمان بسیار نزدیک واکنش نشان می‌دهد. اما یک سناریوی دیگر نیز در این میان وجود دارد. وضعیت کرونا و شیوع سویه دلتا در جهان باعث شده است نااطمینانی بار دیگر بالا برود. این موضوع می‌تواند باز هم قیمت فلزات قیمتی را افزایش دهد، البته اگر وضعیت کرونا با واکسن‌ها بهبود نیابد.

صندوق‌های درآمد ثابت

در شرایط افت قیمت دلار، صندوق‌های درآمد ثابت تبدیل به یکی از بهترین گزینه‌های ممکن خواهند شد. این صندوق‌ها که روی گزینه‌های درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند در شرایط فوق در مقایسه با سایر بازارها تقویت خواهند شد.

بازار مسکن به کجا می‌رود؟

اگر قیمت دلار در بازار با افت روبرو شود، از سرعت قیمت مسکن نیز کاسته خواهد شد. در این شرایط مسکن می‌تواند وارد رکود شود. معمولا در این صورت، قیمت اسمی مسکن با افزایش روبرو می‌شود و کمتر از میزان تورم رشد می‌کند اما قیمت واقعی آن منفی خواهد بود؛ به این معنی که افزایش قیمت مسکن کمتر از رشد سطح عمومی قیمت‌ها می‌شود.

بیشتر بخوانید: تفاوت صندوق درآمد ثابت و سپرده بانکی چیست؟

جمع‌بندی

در این مطلب سعی کردیم به وضعیت بازارها در صورت احیای برجام و افت قیمت دلار اشاره‌ای کنیم. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی هم نقش سرمایه‌گذاری پررنگ است. توصیه ما این است که اگر آگاهی لازم را ندارید سرمایه خود را با دید 3 تا 5 ساله در صندوق درآمد ثابت و صندوق‌های سهام مانند صندوق آوای سهام کیان قرار دهید. تورم ساختاری در این بازه زمانی به همراه نظرات خبرگان صندوق‌ها می‎‌تواند سرمایه شما را افزایش دهد.