EPS چیست؟ تفاوت EPS با DPS چیست؟

معامله‌گران و سرمایه‌گذاران برای کسب سود در بورس، قبل از انتخاب و خرید هر سهمی، به بررسی میزان سودآوری و روند رشد شرکت‌های ناشر سهام می‌پردازند. به همین دلیل، آنها برای بررسی میزان سود و رشد، نیاز به ابزارهایی برای سنجش دارند. EPS و DPS از انواع سنجه‌هایی هستند که به عنوان ابزار تشخیص میزان سود و رشد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

البته گفتنی است که دو معیار EPS و DPS، هر کدام مفهوم متفاوت از یکدیگر دارند. ممکن است این دو معیار برای بسیاری از افراد سرمایه‌گذار در سهام، ناشناخته باشد. به همین خاطر، در ادامه به بررسی ابعاد و ویژگی‌های EPS و DPS خواهیم پرداخت.

EPS چیست؟

عبارت (EPS)، مخفف Earning Per Share است. معنای فارسی این عبارت «درآمد به ازای هر سهم» است. آن‌چه که از طرف شرکت‌های ناشر در پایان هر سال مالی بعد از کسر مالیات از درآمد کل و محاسبه سود خالص ارائه می‌شود، در قالب (EPS) در اختیار سرمایه گذاران قرار داده می‌شود.

اگر سود خالص بر تعداد کل سهام شرکت ناشر تقسیم شود، مقدار به دست آمده در درآمد هر سهم (EPS) به دست می‌آید. گفتنی است که میزان (EPS) هم به صورت مستقیم و هم غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکت‌های ناشر در بورس تاثیر می‌گذارد. بنابراین (EPS) از مهم‌ترین موضوعاتی است که هر سرمایه‌گذار یا معامله‌گر در بورس باید به آن توجه کند.

فرمول محاسبه EPS

نحوه محاسبه (EPS) به این شکل است که سود خالص یک شرکت را در پایان سال مالی بر کل تعداد سهام آن شرکت تقسیم می‌کنیم. عدد به دست آمده را به عنوان EPS در نظر می‌گیریم.

انواع EPS

با شناخت تعریف و نحوه محاسبه (EPS)، گفتنی است که این معیار محاسبه دارای 3 نوع مختلف است که هر کدام مفهوم و عملکردی متفاوت دارد.

EPS تحقق یافته

با توجه به این‌که در پایان سال مالی و این‌که هر شرکت ناشر، تمام اطلاعات لازم را در پایان سال مالی در اختیار دارد، آن‌چه که به عنوان (EPS) منتشر می‌شود را EPS تحقق یافته معرفی می‌کنند. گفتنی است که EPS تحقق یافته از اهمیت زیادی برای سرمایه گذاران و تحلیل‌گران در بورس برخوردار است.

سرمایه‌گذاران در محاسبه نسبت P/E از EPS تحقق یافته استفاده می‌کنند. معیار EPS تحقق یافته، نشان‌گر میزانی است که در واقعیت اتفاق افتاده است.

EPS تعدیل شده

این نوع از EPS به صورت دوره‌ای و با در نظر گرفتن تاثیرات و تغییرات کلی منتشر می‌شود. EPS تعدیل شده به ارائه سود محقق شده‌ای می‌پردازد که با وقایعی ناشی از موقعیت‌های اقتصادی، سیاسی و دیگر تغییرات دچار تغییر شده است. این نکته را باید خاطر نشان کرد که هر چه به پایان سالی مالی نزدیک‌تر شویم، میزان EPS تعدیل شده با میزان EPS تحقق یافته، نزدیک‌تر می‌شود.

EPS پیش‌بینی شده

همان‌طور که از نام این نوع از انواع EPS مشخص است، EPS پیش بینی شده به سودی اشاره دارد که مدیران و کارشناسان شرکت‌های ناشر با توجه به فعالیت شرکت برآورد می‌کنند. با توجه به این‌که EPS پیش بینی شده، مقدار واقعی سود خالص نیست، پس امکان دارد در پایان هر فصل، EPS پیش بینی شده تغییر کند.

پیش بینی‌هایی که بر اساس آن EPS پیش بینی شده را ارائه می‌دهند، بنابر صورت‌های مالی و گزارش‌های سال مالی پیش هر شرکت ناشر مشخص می‌شود. بنابراین ممکن است EPS پیش بینی شده با EPS تحقق یافته، یک میزان باشند یا متفاوت. گفتنی است که گزارش‌های مالی هر شرکت ناشر را با مراجعه به سامانه آنلاین کدال یا همان codal به دست آورد.

کاربرد EPS در تحلیل سهام

همان‌طور که اشاره شد، EPS هر سهم، یکی از مهم‌ترین معیارهای تاثیرگذار در مشخص کردن قیمت سهم است. بنابراین در تحلیل سهام می‌توان کاربرد EPS را در کنار انواع محاسبه‌های دیگر، از مهم‌ترین تحلیل‌های بنیادی به حساب آورد. از دیگر کاربردهای مهم EPS این است که از آن در نسبت قیمت بر درآمد (P/E) استفاده می‌شود.

تأثیر EPS بر قیمت سهام

در صورتی که سود خالص بر تعداد کل سهام شرکت ناشر تقسیم شود، EPS به دست می‌آید. بنابراین می‌توان گفت که EPS به طور مستقیم بر قیمت هر سهم تاثیر می‌گذارد. EPS به میزان سودی گفته می‌شود که به ازای هر سهم تقسیم می‌شود.

تفاوت EPS و DPS چیست؟

قبل از این‌که به تفاوت EPS و DPS بپردازیم، باید به مفهوم DPS پرداخت. سود نقدی سهام DPS به مقدار سود تقسیم شده به ازای هر سهم بین سهامداران مربوط می‌شود. بر اساس DPS، شرکت باید بخشی از سود کلی را – که حداقل 10 درصد است - در یک سال مالی، بین سهامداران خود تقسیم کند.

بنابراین می‌توان گفت که DPS، قسمتی از EPS به حساب می‌آید که به هر سهامدار پرداخت می‌شود. مبلغی که از سود باقی می‌ماند برای افزایش سرمایه شرکت باید به حساب شرکت منتقل شود.

TTM چیست؟

TTM مخفف Trailing Twelve Months است. TTM به دوازده ماه گذشته اشاره دارد. سهامداران و سرمایه گذاران بر اساس TTM می‌توانند به بررسی EPS دوازده ماه گذشته بپردازند. بر اساس آن‌چه که سازمان بورس و اوراق بهادار برای شرکت‌های ناشر در نظر گرفته است، این شرکت‌ها موظف به ارائه ارزیابی مالی خود در 4 دوره 3 ماهه هستند.

به همین خاطر می‌توان برای محاسبه EPS از TTM نیز استفاده کرد. همان‌طور که اشاره شد، سرمایه گذاران نمی‌توانند بر اساس پیش بینی‌ها به بررسی سود و افزایش ارزش سهم شرکت‌های ناشر بپردازند. بنابراین گزارش‌های دوره‌ای در پایان هر 3 ماه و در نهایت، گزارش‌های سالانه TTM شرکت می‌تواند با ارائه سود واقعی بپردازد. گفتنی است که EPS یک سهم بر مبنای درآمد خالصی است که در 12 ماه گذشته انجام می‌شود.

نحوه مشاهده Eps سهام شرکت‌ها

در واقع، سود یا زیان خالص کل در پایان هر سال که بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم می‌شود، EPS سهم را ارائه می‌کند. برای شناخت آن‌چه در میانه سال مالی به عنوان EPS در نظر گرفته می‌شود باید به آخرین گزارش ارائه شده توسط شرکت مراجعه کرد.

برای مشاهده Eps سهام شرکت‌ها باید به وبسایت tsetmc مراجعه کرد و در آن به بررسی eps شرکت‌ها بپردازیم. با جستجوی نماد بورسی سهام شرکت موردنظر در این سامانه آنلاین، می‌توانیم به اطلاعات مربوط به آن دست پیدا کنیم. از دیگر منابعی که برای مشاهده Eps می‌توان به آن مراجعه کرد، وب‌سایت کدال است.

EPS بالا خوب است یا پایین؟

آن‌چه EPS سهام یک شرکت نشان می‌دهد، میزان درآمدی است که آن شرکت به ازای هر سهم داشته است. بنابراین EPS از اهمیت بسیار بالایی برای سرمایه‌گذاران برخوردار است. اگر شرکتی نسبت به فعالیت خود، ارزش بیش‌تری در EPS به دست آورده باشد، بنابراین سودآوری بیش‌تری خود داشته است. با توجه به EPS به دست آمده از سوی شرکت ناشر و سودآوری مناسب آن، سرمایه‌گذاران تمایل به سرمایه گذاری بیش‌تری در سهام آن شرکت پیدا می‌کنند.