سال مالی چیست؟

یکی از ویژگی‌های سهام شرکت‌های عرضه شده در بورس تقسیم سود حاصل از فعالیت آنها است. این شرکت‌ها می‌توانند تولیدی یا خدماتی باشند. در هر شرایطی این گونه شرکت‌ها موظف هستند بصورت سالانه صورت‌های مالی خود را به سهامداران گزارش دهند. این صورت‌های مالی بسیار با اهمیت هستند. زیرا فقط از طریق گزارش این صورت‌های مالی است که سهام داران مقدار تولید، سوددهی یا ضرر شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اند را متوجه خواهند شد. در ادامه مفصل‌تر در این مورد توضیح داده خواهد شد.

سال مالی چیست؟

سال مالی یک دوره زمانی مشخص شده است و بیان می‌کند که در این فاصله زمانی فعالیت‌های شرکت به چه صورت بوده است. فاصله زمانی یک سال مالی همانگونه که از اسم آن پیداست 12 ماهه خواهد بود.زدر این سال مالی تمام فعالیت‌های شرکت بصورت ریز و درشت بیان خواهد شد. اما توجه داشته باشید که این سال مالی اصولا یک سال تقویمی نخواهد بود بلکه یک سال فرضی است. البته طول این سال 12 ماه کامل خواهد بود.

به بیان دیگر سال مالی تعریف دقیق و بین المللی ندارد، همچنین روز شروع و پایان آن را بصورت دقیق و تعریف شده بیان نکرده‌اند بلکه فقط به این نکته توجه دارد که آخرین روز آن نسبت به روز اول این سال مالی باید دوازده ماه کامل باشد. دقیقا یک روز پس از پایان سال مالی جاری، سال مالی آینده آغاز خواهد شد.

در ایران معمولا پایان سال مالی شرکت‌ها 29 اسفند خواهد بود. در نتیجه آغاز سال مالی، سال آینده یکم فروردین ماه خواهد بود.اما بعضی از شرکت‌ها به دلیل ارتباط و تجارت با شرکت‌هایی در خارج از کشور برای سهولت در کارهای مالی خود سال مالی متفاوتی نسبت به سایر شرکت‌های موجود در کشور دارند. این شرکت‌ها پایان سال مالی خود را روز دهم دی ماه قرار داده‌اند. در نتیجه شروع سال مالی جدید برای این شرکت‌ها یازدهم دی ماه خواهد بود.

اهمیت سال مالی چیست؟

در صورت عدم وجود سال مالی بی نظمی‌های گسترده‌ای در فرآیند حسابداری و حسابرسی شرکت اتفاق خواهد افتاد. سال مالی باعث نظم بخشیدن به مسائل مالی شرکت خواهد بود و نبود آن باعث ایجاد سردرگمی در نحوه گزارش به مدیران، تصمیم گیرندگان شرکت و همچنین سهامداران آن خواهد شد. پس تمامی شفایت مالی و عملکردی یک شرکت وابسته به سال مالی آن است.

بستن سال مالی

یکی دیگر از اهداف سال مالی این است که کلیه فعالیت‌ها و مستندات مالی شرکت در این دوره دوازده ماهه مورد بررسی قرار گیرد. به بیان دیگر سال مالی باید بسته شود و حساب شرکت صفر شود. صفر کردن حساب شرکت به معنی این نیست که تمام بدهکاری‌ها پرداخت و تمام بستانکاری‌ها دریافت شوند بلکه به این معنی است که بررسی تمام این حساب‌ها باید در پایان این سال مالی به اتمام برسد و در سال مالی آینده فقط مانده آن وجود داشته باشد نه اینکه دو مرتبه این فرآیند‌های مالی بررسی شوند.

اما در پایان سال مالی باید حساب‌های موقت بسته شوند. حساب‌های موقت حساب‌هایی هستند که در پایان سال مالی بسته شده و مانده آن‌ها به سال مالی آینده منتقل نخواهد شد. حسابهای موقت شامل، درآمدها، هزینه‌ها و حساب برداشت است. حتی اگر یکی از اسناد مالی شرکت در پایان سال مالی از دید دور بماند و مورد حسابرسی قرار نگیرد، عملا سال مالی به پایان نرسیده و حساب‌ها صفر نشده‌اند و این خود باعث ایجاد مشکلات حسابداری برای سال آینده مالی خواهد شد.

سال مالیاتی

علاوه بر سال مالی که مربوط به درآمدها و هزینه‌های شرکت است و بیشتر مورد توجه سهامداران و مدیران شرکتی است، یک سال مالیاتی نیز وجود دارد. سال مالیاتی بیشتر برای دولت اهمیت دارد زیرا بر اساس این سال می‌تواند بر حسب قانون مقداری از درآمدهای شرکت را به عنوان مالیات اخذ کند. سال مالیاتی برحسب قانون برای اشخاص حقیقی از اول فروردین ماه شروع خواهد شد. سال مالی و سال مالیاتی برای اشخاص حقیقی یکی است.

اما برای شرکت‌ها یا اشخاص حقوقی سال مالیاتی می‌تواند از هر ماهی در سال آغاز شود. طبق قانون اگر سال مالی با سال مالیاتی با یکدیگر در یک دوره شروع نشده باشند و انطباق نداشته باشند، سال مالیاتی همان سال مالی در نظر گرفته خواهد شد و پایان سال مالی را پایان سال مالیاتی اعلام خواهند کرد. شرکت‌ها موظف هستند تا چهار ماه بعد از پایان سال مالی اقدام به تسلیم اظهارنامه مالیاتی خود کنند.

جمع بندی

سال مالی به دلیل اینکه به نحوی حساب‌های یک شرکت را شفاف‌سازی می‌کند برای مدیران و سهامداران بسیار حائز اهمیت است. سال مالی برای اشخاص حقیقی از اول فروردین ماه هر سال شروع خواهد شد. اما اشخاص حقوقی به دلیل اینکه ممکن است با شرکت‌های خارجی داد و ستد داشته باشند، این اختیار به آن‌ها داده شده است که هر ماهی را به صلاح دیدند، سال مالی را از آن ماه شروع کنند.

سال مالیاتی و سال مالی برای اشخاص حقیقی دقیقا از یک زمان شروع خواهد شد. اما شروع سال مالیاتی اشخاص حقوقی می‌تواند با سال مالی تفاوت داشته باشد. اگر این دو زمان با یکدیگر منطبق نباشند، تا چهار ماه بعد از پایان سال مالی فرصت دارند که اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم کنند.