با 20 میلیون تومان در سال 1402 چکار کنم؟

در سه چهار سال اخیر وضعیت تورم در کشور بالا بوده و برای بسیاری از مردم مشکلاتی را در حوزه اقتصادی ایجاد کرده است. مهمترین عاملی که تورم در پی دارد، افت قدرت خرید مردم است. کاهش قدرت خرید موجب می‌شود که اگر مردم پولشان را به صورت نقد نگه داشته باشند، پس از دوره‌ای تورم شدید با افت سرمایه زیادی روبرو شوند.

در تورم شدید آن دسته از کسانی که در بازارهای کم‌بازده سرمایه‌گذاری می‌کنند نیز متضرر خواهند شد. حالا سوال اینجا است که چه باید کرد؟ احتمالا برای بسیاری از افراد این سوال پیش آمده که با سرمایه‌های کوچک خود چکار کنند.

این سوال برای بسیاری مطرح شده که با پول کم مثلا با 20 میلیون تومان چکار کنم؟ بهترین سرمایه گذاری در سال 1402 چیست؟ در ادامه سعی می‌کنیم به این پرسش پاسخ دهیم و بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری را پیشنهاد دهیم.

تورم سال‌های اخیر با سرمایه‌ها چه کرد؟ و چرا سرمایه‌گذاری مهم است؟

همان طور که بالاتر اشاره کردیم، تورم در سال‌های اخیر قابل توجه بوده است. برای درک بهتر این موضوع خوب است نگاهی به نرخ تورم سال‌های اخیر بیندازیم. طبق داده‌های بانک مرکزی، نرخ تورم نقطه‌ای در اسفند سال 1401 به حدود 64 درصد رسید، در حالی که این نرخ در همین بازه برای سال 1400 تقریبا 30 درصد، برای سال 99 برابر با 65 درصد و برای سال 98 در همین مدت 28 درصد بود. در واقع در 5 سال گذشته، قیمت کالاها و خدمات تقریبا 7 برابر شده است.

این اعداد و ارقام به معنی آن است که اگر پنج سال پیش یک میلیون تومان خرج خرید یک سبد کالا و خدمات می‌کردیم، اکنون باید حدود 7 میلیون تومان برای خرید همان کالاها و خدمات پرداخت کنیم. چنین موضوعی نشان می‌دهد که چطور بخشی از سرمایه ما در صورتی که نقد می‌ماند یا سود معقولی دریافت نمی‌کرد، از بین می‌رفت.

صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی‌هایی در مورد تورم برای ایران انجام داده است. طبق این پیش‌بینی‌ها ایران در سال پیش رو تورم 42.5 درصدی خواهد داشت و در سال بعد نیز تورم 39 درصدی را تجربه خواهد کرد. این تورم قابل توجه و ادامه‌دار باعث می‌شود به این فکر کنیم که بهترین سرمایه گذاری در سال 1402 چیست و با پول کم مثلا 20 میلیون تومان چکار کنیم؟ اما آیا این روند تورمی ادامه دارد؟

تورم در سال 1402 چقدر می‌شود؟

نگاهی به آمارهای بلندمدت اقتصاد ایران نشان می‌دهد تورم در اقتصاد کشور تبدیل به موضوعی ساختاری شده است. تورم بلندمدت اقتصاد ایران حول و حوش 20 درصد بوده و در سال‌های اخیر، پس از شدت گرفتن تحریم‌های اقتصادی این موضوع شتاب بیشتری نیز گرفته است.

پس از رفتن ترامپ از کاخ سفید و روی کار آمدن بایدن، مذاکرات احیای برجام بار دیگر مطرح شد، اما به رغم پیشرفت‌های نسبی، هنوز خبر قطعی از احیای توافق بالا شنیده نمی‌شود. دستیابی به این توافق می‌تواند روی صادرات ایران، نرخ دلار و بهبود اوضاع اقتصادی کشور موثر باشد.

با این حال، هنوز هیچ چیز در زمینه بازگشت به توافق فوق قطعی نشده است. انتظارات تورمی برای امسال نیز بالا است.

اژدهای تورم امسال هم رام نمی‌شود؟

با این گزارش‌ها مشخص است که تورم احتمالا امسال هم سرمایه ما را خواهد ‌بلعید. با این حساب، برای مقابله با تورم چه باید کرد و حتی اگر با پول کم می‌خواهیم سرمایه‌گذاری کنیم، چه گزینه‌هایی داریم؟ مثلا با 20 میلیون تومان در سال 1402 چکار کنیم؟ بهترین گزینه برای سرمایه گذاری در سال 1402 کدام موارد هستند؟

با 20 میلیون تومان در سال 1402 چه گزینه‌هایی برای سرمایه‌گذاری دارم؟

در بالا به تورم چشمگیر اشاره کردیم و گفتیم که اگر فکری به حال سرمایه و دسترنج خود نکنیم، به راحتی سرمایه ما هر ساله کوچک‌تر می‌شود و از قدرت خرید آن کاسته خواهد شد. امسال هم به نظر می‌رسد این شرایط تورمی برقرار باشد. هرچند احتمالا تورم به حد سال گذشته نرسد اما رقم آن اصلا کم نیست.

اکنون قصد داریم به این بپردازیم که اگر سرمایه خود را نقد نگه نداریم، پس با آن چه کنیم که سود خوبی کسب نماییم؟ این سوال بسیاری از افراد است. بسیاری از مردم، به خصوص کسانی که آشنایی زیادی با بازارها ندارند، وقتی با این سوال و انتظار تورم روبرو می‌شوند، بلافاصله یاد گزینه‌هایی مانند بانک، خرید طلا و مسکن یا زمین می‌افتند. با این حال گزینه‌های دیگری هم وجود دارد.

برخی از مردم پول کمی دارند که به آنها اجازه سرمایه گذاری در برخی گزینه‌ها را نمی‌دهد. در ادامه بهترین گزینه‌های سرمایه گذاری سال 1402 را بررسی می‌کنیم و مزایا و معایب هر کدام را مرور می‌کنیم. ضمنا به این پرسش هم پاسخ می‌دهیم که با 20 میلیون تومان در سال 1402 چکار کنیم.

سرمایه‌گذاری با 20 میلیون تومان در بازار سهام

یکی از گزینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری، بازار سهام است. در یک سال اخیر، این بازار نوسانات زیادی داشت و سود و زیان‌های بزرگی برای مردم ایجاد کرد. با این حال، در میان‌مدت و بلندمدت این بازار سوددهی خوبی داشته است. بورس معمولا برای سرمایه‌گذاری در بازه 3 تا 5 ساله مناسب است.

برای سرمایه‌گذاری در این بازار، دو راه مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، افراد خودشان دست به سرمایه‌گذاری می‌زنند و خودشان مسوول سود و زیان آن هستند. در حالت غیرمستقیم، افراد اقدام به خرید صندوق سرمایه گذاری در سهام می‌کنند و از نوسانات بازار سود یا زیان می‌کنند. در این شیوه، افراد از دانش و آشنایی افراد متخصص و مدیران صندوق‌ها استفاده می‌کنند.

البته باید در انتخاب صندوق‌ها دقت لازم را داشت و صندوق مناسب و با پیشینه خوب را انتخاب کرد. بازار سهام می‌تواند بهترین سرمایه گذاری در سال 1402 باشد البته به شرط آن که با دید بلندمدت به آن نگاه کرده شود. این بازار در بازه کوتاه‌مدت ممکن است دچار نوساناتی باشد.

روش اول: سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس

همان طور که گفتیم، در روش اول خود افراد مستقیما اقدام به خرید و فروش سهام در بورس می‌کنند. اگر بخواهیم مقایسه‌ای با تورم انجام دهیم، در 5 سال اخیر (از آخر سال 1396 تا آخر سال 1401) تورم بیش از 6.9 برابر شده، اما شاخص کل بازار سهام بیش از 20 برابر شده است. در بازه سه ساله یعنی از آخر سال 1398 تا پایان سال 1401 هم شاخص کل بیش از 3.8 برابر شده است.

مشخص است که بازدهی بورس در مجموع بسیار بهتر از تورم بوده است. با این حال، بسیاری نتوانسته‌اند چنین بازدهی خوبی کسب کنند و از تورم بسیار پیش بیفتند. واقعیت این است که روش مستقیم برای کسانی که آشنایی خوبی با بازار ندارند یا وقت کافی برای آن نمی‌گذارند، توصیه نمی‌شود.

روش دوم: سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهام

در بالا روش مستقیم را شرح دادیم. حال اگر شما غیرمستقیم در سهام سرمایه‌گذاری می‌کردید چقدر بازدهی کسب می‌کردید؟ دو صندوق آوای سهام کیان و آهنگ سهام کیان، از جمله صندوق‌های معتبری هستند که در زمینه سرمایه‌گذاری در سهام فعالیت می‌کنند.

بر اساس داده‌های مرکز پردازش اطلاعات مالی ایرانیان، اگر سرمایه‌تان در صندوق آوای سهام کیان بود، از آخر اسفند سال 1395 تا 26 فروردین 1402 بیش از 49 برابر شده بود. در بازه سه ساله هم سرمایه افراد در این صندوق بیش از 3.7 برابر شده است.

یعنی اگر آخر سال 1395 حدود 20 میلیون تومان در این صندوق سرمایه‌گذاری کرده بودید، 26 فروردین سال 1402 پول شما 988 میلیون تومان شده بود. این موضوع برای صندوق آهنگ کیان تا حدودی متفاوت است و سرمایه شما در بازه 5 ساله در صندوق فوق بیش از 29 برابر و در بازه سه ساله حدودا 4.5 برابر می‌شد. مقایسه بازده صندوق‌ها نشان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاری افراد ناآشنا به بازار مناسب هستند.

به علاوه سرمایه گذاری در صندوق‌های سهام بهترین گزینه سرمایه گذاری در بلندمدت به حساب می‌آیند و برای سرمایه گذاری با پول کم هم مناسبند. به همین دلیل هم پاسخ خوبی برای این سوال که «با 20 میلیون تومان چکار کنم» ارائه می‌دهند.

نکته مهم: اگر قصد سرمایه‌گذاری در سهام یا صندوق‌های سهام را دارید، با نیت 3 تا 5 ساله وارد شوید و اگر آشنایی کافی با بازار سهام و نوسانات آن ندارید، از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام استفاده کنید. این صندوق‌ها معمولا بازده بهتری حتی در مقایسه با شاخص کل داشته‌اند.

سرمایه‌گذاری با 20 میلیون تومان و خرید طلا

برخی از مردم خصوصا افراد سنتی‌تر، طلا را به عنوان گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند. طلا در اقتصادهای دچار تورم معمولا بازدهی خوبی دارد و قدرت خرید افراد را حفظ می‌کند. به دو روش می‌توانید در طلا سرمایه‌گذاری کنید. هم می‌توانید به طور مستقیم دست به خرید سکه یا طلا بزنید یا اینکه در صندوق‌ طلا سرمایه‎‌گذاری نمایید. در ادامه دو نوع خرید طلا را ذکر می‌کنیم و به نکات خرید آنها از جمله بازدهی اشاره می‌نماییم.

سرمایه‌گذاری در طلا و سکه فیزیکی

بازدهی طلای گرمی در چهار سال اخیر نسبتا زیاد بوده است. قیمت هر گرم طلای 18 عیار در 26 فروردین 1398 حدود 429 هزار تومان بود که در پایان اسفند 1402 به 2 میلیون و 550 هزار تومان رسیده است. یعنی قیمت طلا در این مدت 5.9 برابر شده است.

اگر در سکه و طلای فیزیکی سرمایه گذاری کرده بودید، 20 میلیون تومان پول شما بعد از 5.5 سال حدود 118 میلیون تومان شده بود.

البته نکته‌ای که در اینجا وجود دارد آن است که به دلیل اجرت ساخت بالای طلا و مالیات مربوط به آن، عملا مقدار طلای واقعی که می‌خرید کمتر است و هنگام فروش، کمتر دست شما را می‌گیرد. برخی از افراد به همین دلیل سکه طلا می‌خرند.

سکه امامی در این بازه زمانی 4 ساله از چهار میلیون و 760 هزار تومان به 31 میلیون و 451 هزار تومان رسیده و 6.6 برابر شده است. به این ترتیب اگر 20 میلیون تومان پولتان را در 26 فروردین سال 98 سکه خریده بودید، الان پول شما 132 میلیون تومان شده بود.

اما راه دیگری هم برای سرمایه‌گذاری در طلا وجود دارد. در این روش غیرمستقیم خطراتی مثل سرقت، جعل و اجرت بالا وجود ندارد و تنها کارمزد اندکی بابت خرید صندوق طلا از سرمایه‌گذار گرفته می‌شود. در ادامه به این روش غیرمستقیم می‌پردازیم.

سرمایه‌‎گذاری غیرمستقیم در طلا

همان طور که گفتیم یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری در طلا، خرید صندوق‌های طلا است. با خرید صندوق‌های طلا شما در واقع به طور غیرمستقیم گواهی سپرده سکه را خریداری می‌کنید. صندوق سکه طلا کیان یکی از صندوق‌های طلای معتبر و فعال در این زمینه است که از اواخر سال 96 فعالیت خود را آغاز کرده است. این صندوق در بازه سه ساله از 26 فروردین 1399 تا 26 فروردین 1402 بازدهی 331.5 درصدی داشته است. در پاسخ به این که با 20 میلیون تومان چکار کنم، می‌توان خرید صندوق‌های طلا را نیز پیشنهاد داد.

نکته مهم: سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا ریسک کمتری نسبت به خرید خود طلا دارد. به خصوص اگر قرار باشد به واسطه بازگشت به برجام، بهای دلار در بازار آزاد کاهش پیدا کند. اگر هم به هر دلیلی برجام با مشکل روبرو شود، رشد این صندوق‌ها مشابه طلا خواهد بود.

بانک بهتر است یا صندوق درآمد ثابت؟

بسیاری از کسانی که با بازارهای مختلف آشنایی ندارند، پول خود را در بانک قرار می‌دهند. این کار هم دو دلیل دارد. یکی این که ماهانه مبلغ مشخصی به آنها پرداخت می‌شود و دیگری این که سرمایه‌ها در بانک کمتر با ریسک از دست رفتن روبرو می‌شوند. اما بانک یک عیب بزرگ دارد که در شرایط تورمی بیشتر به چشم می‌آید. بانک‌ها معمولا سالانه برای سپرده‌های ویژه یک ساله سود 20.5 درصدی به سپرده‌ها پرداخت می‌کنند.

کافی است این عدد را با تورم سالانه‌ای که در ابتدای متن گفتیم، مقایسه نماییم. درست است که در بانک اصل سرمایه از بین نمی‌رود اما سودی که بانک‌ها می‌پردازند، در شرایط تورمی درد چندانی دوا نمی‌کند. فرض کنید تورم متوسط 50 تا 60 درصد باشد و بانک به شما 20.5 درصد سود بدهد. سپرده‌گذاری در بانک بهتر از نگه داشتن پول نقد است اما عایدی آن بسیار کم است.

آشنایی با صندوق‌های شاخصی

یکی دیگر از راه‌های سرمایه گذاری در بورس، سرمایه گذاری در صندوق‌های شاخصی است. پورتفوی صندوق شاخصی برحسب آنچه که در امیدنامه و اساس نامه آن درج شده است باید به گونه‌ای تشکیل شود که برحسب تغییرات شاخص هم وزن تغییر کند. در مجموع صندوق‌های شاخصی در ایران 5 مورد هستند که تنها یکی از آنها برحسب شاخص هم وزن است و بقیه موارد بر اساس شاخص کل و شاخص 30 شرکت بزرگ قرار دارند. صندوق شاخصی هم وزن کیان از زمان قابل معامله شدن در بورس یعنی در 10 خرداد 1401 تا تاریخ 26 فروردین 1402 حدودا 80 درصد سوددهی داشته است.

صندوق درآمد ثابت با 20 میلیون تومان

اگر ریسک‌گریز هستید و می‌خواهید در گزینه‌ای کم‌ریسک و سود معقول سرمایه‌گذاری کنید، صندوق درآمد ثابت گزینه مناسبی است. به عنوان مثال صندوق درآمد ثابت کیان در بازه 5 ساله، بازدهی معقولی داشته و پول سرمایه‌گذاران را بیش از 3.2 برابر کرده است.

این در حالی است که بانک با نرخ سود 20.5 درصدی پول ما را 2 برابر می‌کرد. اگر سرمایه‌گذاری شما 20 میلیون تومان بود، بعد از 5 سال سرمایه‌گذاری در صندوق درآمد ثابت کیان، پولتان حدودا 64 میلیون تومان شده بود.

این در حالی است که پول گذاشتن در بانک در همین مدت، 20 میلیون شما را 40 میلیون و 500 هزار تومان کرده بود. بنابراین در شرایط کم‌ریسک، سود صندوق‌های درآمد ثابت بسیار بهتر از بانک است. صندوق درآمد ثابت به درد عده‌ای از افراد می‌خورد که با سوالی مانند «با 20 میلیون تومان چکار کنم» روبرو هستند و بهترین گزینه سرمایه گذاری سال 1401 برای افراد ریسک گریز به شمار می‌روند. به علاوه این صندوق‌ها سود روزشمار می‌دهند و برخی از آنها مانند صندوق ندای ثابت کیان تقسیم سودی بوده و ماهانه سود به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند.

معجزه نرخ بهره مرکب

نکته‌ای که بسیار مهم است و نباید از آن غفلت کرد، سرمایه‌گذاری حتی با پول کم است. درست است که ابتدا ممکن است این پول خیلی زیاد نباشد، اما نرخ بهره مرکب معجزه‌ای دارد که در طول زمان به شما نشان خواهد داد.

در واقع، وقتی در جای مناسبی سرمایه‌گذاری کنید و به پس‌انداز خود دست نزنید، سود آن به طور مرتب اضافه می‌شود. مثلا فرض کنید یک گزینه سرمایه‌گذاری سالی 25 درصد به شما سود بدهد و شما 20 میلیون در آن سرمایه‌گذاری کرده باشید. در پایان سال اول 5 میلیون عاید شما شده است.

اگر به پس‌انداز خود دست نزنید و سود هم همان حول و حوش باقی بماند، در ابتدای سال دوم 25 میلیون تومان دارید. سود 25 درصدی سالانه این مقدار پول، 6 میلیون و 250 هزار تومان است و کل سرمایه شما در سال دوم سرمایه‌گذاری، 31 میلیون و 250 هزار تومان می‌شود.

اگر همچنان به پولتان دست نزنید، در پایان سال چهارم کل پولتان حدود 49 میلیون تومان و در پایان سال دهم 186 میلیون تومان خواهد شد.

این معجزه نرخ بهره مرکب است که تنها با 20 میلیون تومان و سرمایه‌گذاری مناسب بتوانید یک دهه بعد پولتان را بیش از 9 برابر کرده باشید. پس حتی سرمایه‌های کوچک خود را نیز دست کم نگیرید و به دنبال محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری آنها باشید.

جمع‌بندی

در بالا سعی کردیم به این سوال که با 20 میلیون تومان چکار می‌شود کرد، پاسخ بدهیم. به علاوه به بهترین سرمایه گذاری‌ها در سال 1401 نیز اشاره کردیم. برخی از انواع این سرمایه‌گذاری‌ها ریسک بیشتری دارند و برخی دیگر کم‌ریسک هستند. بنابراین باید با توجه به روحیه خود گزینه مناسب را انتخاب نمایید.

مراقب تورم باشید و معجزه نرخ بهره مرکب را از یاد نبرید. اگر ریسک‌پذیر و آشنا به بازار هستید، در بازار سهام یا صندوق‌های سهام وارد شوید. نکته آخر این که فراموش نکنید نوسان و سود و زیان جزیی از بازارهای پرسودده مانند بازار سهام است. سعی کنید گزینه مناسب را با دید بلندمدت انتخاب کنید.

اما اگر به هر صورت این بازارها و نوسان آنها با روحیه شما تناسبی ندارند و به عبارتی از ریسک فراری هستید، از صندوق‌های درآمد ثابت استفاده نمایید. در نهایت این که در صورتی که برجام عملی شود، گزینه‌هایی مانند صندوق‌های سهامی و صندوق‌های درآمد ثابت برای سرمایه‌گذاری بهتر از طلا خواهند بود.

اما در صورتی که احیای برجام شکل نگیرد، طلا و گزینه‌هایی که قیمت‌گذاری آنها عملا جهانی است، مناسب خواهد بود. به کار بستن این توصیه‌ها می‌تواند عایدی خوبی برای سرمایه‌های شما فراهم آورد.

اگر سرمایه شما به میزان ۱۰۰ میلیون تومان است، می توانید مطلب: با صد میلیون تومان در سال 1402 چکار می‌شود کرد؟ بخوانید.