سوگیری اکنون گرایی چیست؟
حسام الدین قادری- اشتراک‌گذاری
- 54
- 0
برای بسیاری از افراد به عوایدی که به زمان حال نزدیکتر هستند وزن بیشتری می‌دهند. بنابراین، وقتی فرصت انتخاب بین پاداش کوچکتر در لحظه حال و پاداش بزرگتر در آینده به افراد داده می‌شود، آنان تمایل دارند که پاداش مربوط به آینده نزدیکتر را انتخاب کنند، حتی با وجودی که ارزش آن کمتر است.
هرکدام از ما در طول زندگی خود دست کم یک فرد سیگاری را از نزدیک ملاقات کردیم. هرچقدر اطرافیان او در مورد عوارض بلندمدت مصرف دخانیات، همچون ابتلا به سرطان یا مشکلات تنفسی توضیح بدهند توجه زیادی نخواهد کرد. چرا؟ چون این فرد سیگاری به لذت حال حاضر یا لذت بسیار نزدیک بیشتر از عایدی یا زیان بلندمدت اهمیت می‌دهد. به این سوگیری که گاهی آثار نامناسبی روی زندگی و سرمایه گذاری افراد دارد، سوگیری اکنون گرایی گفته می‌شود. در ادامه ابتدا به توضیح سوگیری اکنون گرایی می‌پردازیم و بعد آثار آن را روی سرمایه گذاری مطرح می‌کنیم.
سوگیری اکنون گرایی چیست؟
سوگیری اکنون گرایی به معنای آن است که افراد به عواید و لذت‌هایی که به زمان حال نزدیکتر هستند وزن بیشتری می‌دهند. بنابراین، وقتی فرصت انتخاب بین پاداش کوچکتر در لحظه حال و پاداش بزرگتر در آینده به افراد داده می‌شود، آنان تمایل دارند پاداش مربوط به آینده نزدیکتر را انتخاب کنند، حتی با وجودی که ارزش آن کمتر است.
یک مثال پژوهشی برای سوگیری اکنون گرایی
برای سوگیری اکنون گرایی شواهد علمی و پژوهشی نیز وجود دارد. در مطالعه‌ای که در مورد تصمیم گیری برای آینده انجام شد، محققان می‌خواستند دریابند آیا دانشجویان کارشناسی تمایلی به تدریس خصوصی به هم کلاسی‌های خود دارند یا خیر؟ بر اساس یافته‌های آنها، دانشجویان تمایل کمتری برای تدریس کردن به همکلاسی‌های خود در زمان حال دارند ولی بیشتر آنها مایل هستند که متعهد شوند به همکلاسی‌های خود در زمان آینده- در پایان ترم- تدریس کنند. مفهوم این پژوهش این است که افراد کارنکردن در حال حاضر را بیشتر ترجیح می‌دهند و در واقع لذت ناشی از کارنکردن در زمان حال را به کارکردن در آینده همراه با دریافت پول ترجیح می‌دهند.
سوگیری اکنون گرایی در سرمایه گذاری
همانگونه که گفته شد سوگیری نزدیک بینی به این مفهوم است که افراد لذت حال حاضر را به لذت بیشتر در آینده ترجیح می‌دهند، حتی اگر لدتی که در آینده نزدیک می‌برند کمتر از مطلوبیت آینده آنان باشد. تاثیر این سوگیری را می‌توان در مسائل سرمایه گذاری نیز مشاهده کرد. بسیاری از افراد جامعه هنگامی که درآمدی کسب می‌کنند، سعی می‌کنند از این درآمد خود استفاده کنند و لذت ببرند. اما آنها می‌توانستند درآمد خود را در یک بازار مناسب سرمایه گذاری کنند و با کسب سود و افزایش دارایی آنها، در آینده لذت بیشتری را تجربه نمایند. علاوه بر این، گاهی افراد سودهای کوتاه‌مدت را به گزینه‌های بلندمدت ترجیح می‌دهند. این در حالی است که برخی از بازارها بازدهی بلندمدت بسیار خوبی دارند اما در کوتاه‌مدت ممکن است دچار نوسان باشند. اگر تنها سود کوتاه‌مدت را ملاک قرار دهیم، سود بزرگ آینده را از دست خواهیم داد. بازار سهام یکی از مصادیق این موضوع است. عایدی این بازار در بلندمدت و بازه 5 ساله از هر بازار دیگری بالاتر بوده است اما در کوتاه‌مدت دچار نوسان می‌شود. البته این نکته را هم باید در ذهن داشته باشید که باید برای ورود به این بازار دانش یا اطلاعات کافی داشته باشید. در غیر این صورت بهتر است به صورت غیرمستقیم و از طریق خرید صندوقهای سرمایه گذاری اقدام کنید. سوگیری اکنون گرایی از این دو طریق روی رفتار سرمایه گذاری افراد تاثیر منفی می‌گذارد.
سه راه برای غلبه بر سوگیری نزدیک بینی
حالا که با سوگیری اکنون گرایی آشنا شدید شاید بخواهید بدانید چطور می‌شود بر آن غلبه کرد. برای این کار سه راه پیش رو دارید که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
ترسیم کردن اهداف
قبل از انجام هرکاری باید برنامه داشته باشید. به عنوان مثال، هدف مالی شما چیست؟ به عنوان مثال برای پیش پرداخت خانه پس‌انداز می‌کنید یا خرید خودرو؟ فهمیدن این مسئله که چه چیزی می‌خواهید بسیار آسان است اما برنامه ریزی کردن برای رسیدن به هدف کمی دشوار می‌شود. هنگامی که هدف مالی خود را مشخص کردید، شروع به ایجاد یک نقشه راه کنید که چگونه می‌خواهید برنامه ریزی کنید تا به آن هدف برسید. برای این کار شروع به بررسی کردن هزینههای خود کنید و برنامه‌ریزی کنید که هر ماه چقدر می‌خواهید پس‌انداز کنید.
قبل از خرید دو بار فکر کنید
خرید کردن بسیار آسان است مخصوصا اینکه لذت حاصل از آن سریع به دست می‌آید. قبل از اینکه کارت بانکی خود را برای خرید بکشید، با خود فکر کنید آیا این روی هدف مالی من تأثیر می‌گذارد؟ آیا این خرید تا 3 ماه دیگر هدفی را دنبال می‌کند؟ اگر پاسخ به سوال اول بله یا به سوال دوم خیر است، احتمالاً هوشمندانه‌ترین کار این است که کارت خود را در کیف پول خود قرار دهید و از خرید کردن صرف نظر نمایید.
اول به خودت پرداخت کن
با تنظیم یک انتقال خودکار به حساب پس اندازتان، از بانکداری خودکار به نفع خود استفاده کنید. به این ترتیب، قبل از اینکه بخواهید در مورد خرج کردن پولتان فکر کنید این پول به حساب دیگر شما منتقل شده است و این هشدار را به شما می‌دهد که این پول باید پس انداز شود نه اینکه صرف خرید‌هایی شود که آنها را لازم ندارید.
جمع بندی
هر انسانی ممکن است گرفتار سوگیری‌های شناختی شود. یکی از این سوگیری‌ها، سوگیری اکنون گرایی است. این سوگیری باعث می‌شود افراد لذت‌هایی که در نزدیک‌ترین زمان اتفاق می‌افتند را بر لذت‌های بالاتری که در آینده ممکن است کسب کنند، ترجیح دهند. این موضوع می‌تواند روی سرمایه گذاری نیز اثرات منفی داشته باشد. به عنوان مثال مزایای سرمایه گذاری بلندمدت را از بین ببرد و شما را از سود مرکب محروم کند یا مصرف را در سطح بالایی نگه دارد.
