عرضه اولیه سهام چیست؟

نام عرضه اولیه سهام تقریبا برای همه کسانی که در بورس سرمایه گذاری می‌کنند هم آشنا است و هم یادآور معامله‌ای شیرین. اما عرضه اولیه چیست؟ عرضه اولیه از عبارت انگلیسی (Initial Public Offering) ترجمه شده است که به نخستین روز عرضه سهام هر شرکت اشاره دارد. هر شرکتی که اعلام عرضه اولیه می‌کند، قسمت مشخصی از کل سهام خود را برای اولین بار در بازار سهام عرضه می‌کند. هر نفر با کد بورسی که دارد می‌تواند میزان مشخصی از عرضه اولیه را خرید کند. طبق سوابقی که از عرضه‌های اولیه‌ای که تا به امروز در بازار سهام به فروش رسیده است این طور به نظر می‌رسد که بسیاری از سهام عرضه اولیه شده با بازدهی برای سرمایه گذاران همراه بوده است. به همین خاطر تمام سرمایه گذاران بورس از حرفه‌ای‌های این بازار گرفته تا مبتدی‎‌هایی که تازه پا به عرصه گذاشته ‌اند، با اطمینان به استقبال این عرضه اولیه می‌روند و مانند کیک داغ به خرید عرضه اولیه می‌پردازند. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این عرضه اولیه در بورس خواهیم پرداخت و بیش‌تر با آن آشنا خواهیم شد.

چگونه عرضه اولیه بخریم؟

عرضه اولیه سهام و چگونگی خرید آن یکی از عمده سوالاتی است که هر سرمایه گذار می‌پرسد و جویای آن می‌شود. در حال حاضر این کار برای کسانی که کد بورسی خود را از طریق سامانه سجام دریافت کرده‌اند و از طریق یک کارگزاری اقدام به راه‌اندازی پرتفوی خود و شروع سرمایه گذاری آنلاین کرده‌اند بسیار راحت است. بسیاری از صفحات معتبر و وبسایت‌های مورد تایید از یک هفته تا یک ماه قبل از موعد در مورد عرضه اولیه سهام مختلف اطلاع رسانی می‌کنند. بعد از این که هر شرکت قیمت عرضه اولیه در بورس و بازه قیمتی آن را مشخص کرد، اطلاع رسانی به طور دقیق در مورد روز و قیمت دقیق هر سهم و تعداد دقیق هر سهم برای هر سرمایه گذار مشخص انجام می‌شود و به اطلاع عموم می‌رسد. افرادی هم که متقاضی عرضه اولیه سهام مشخص شده هستند وجه نقد لازم را به حساب خود واریز می‌کنند و در روز مشخص شده اقدام به خرید می‌کنند. البته قبلا امکان خرید خودکار برای عرضه اولیه وجود داشت اما اکنون برای خرید باید به صورت دستی ثبت سفارش را در سایت کارگزاری خود انجام دهید. قبلا با انتخاب گزینه «خرید خودکار عرضه اولیه» این اختیار به کارگزاری تعلق می‌گرفت تا با کم کردن پول از حساب افراد، مقدار مشخص شده عرضه اولیه را خرید کند. به عنوان مثال اعلام می‌شود که سهم فلان با قیمت X برای هر سهم در تاریخ Y انجام می‌شود و میزان هر سهم برای هر کد بورسی به عنوان مثال 1000 سهم خواهد بود. البته گاهی به خاطر استقبال بیش از اندازه این مقدار تغییر می‌کند. یکی از ابعاد مهم در پرسش عرضه اولیه چیست؟ که باید پاسخ داده شود همین چگونه خریدن عرضه اولیه در بورس است.

مزایای عرضه اولیه چیست؟

اما عرضه اولیه در بورس که بسیاری از سرمایه گذاران به دنبال آن هستند شامل چه مزایایی است؟ بهتر است مزایای عرضه اولیه را به دو قسمت تقسیم کنیم؛ مزایای آن برای شرکت‌ها و برای افراد سرمایه گذار. زمانی که شرکت‌‎ها برای پیشرفت کار خود و راه‌اندازی واحدهای جدید نیاز به بودجه دارند اقدام به فروش قسمتی از سهام خود تحت عنوان عرضه اولیه می‌کنند. شرکت‌ها با این کار مقداری از فشار مالی توسعه را از شانه خود برمی‌دارند و با تقسیم کردن آن به عنوان سهام به سرمایه گذاران هم این فرصت را به افراد حاضر در بازار سهام می‎‌دهند تا از پیشرفت آینده شرکت سود ببرند و هم به عنوان اعضای مشارکت کننده در سود و زیان شرکت سهیم باشند. افراد سرمایه گذار نیز با خرید عرضه اولیه سهام معرفی شده هم در راه اندازی قسمت‌های جدید یک شرکت یا کارخانه کمک می‌کنند و هم از بازدهی عرضه اولیه خریداری شده بهره‌مند می‌شوند. در پاسخ به سوال عرضه اولیه چیست؟ این نکته مهم را باید یادآوری کرد که علاوه بر بازدهی‌های مادی در خرید عرضه اولیه در بورس، ما به کمک صنایع فعال در کشور می‌رویم و برای برداشتن اولین گام‌ها در برنامه‌های جدیدشان آن‌ها را یاری می‌کنیم.

آیا عرضه اولیه سهام همیشه سود ده است؟

از دسته سوالاتی که زیرمجموعه سوال عرضه اولیه چیست؟ وجود دارد این است که آیا عرضه اولیه در بورس همیشه سود ده است؟ طبق آمار منتشر شده تا 90 درصد عرضه اولیه سهام سود ده بوده‌اند. جدا از موفق بودن شرکت‌هایی که موفق به عرضه اولیه سهام خود می‌شوند استقبال بازار از عرضه اولیه نیز باعث رشد و بازدهی آن در بیش‌تر مواقع می‌شود. به این ترتیب در اغلب موارد تقاضای عرضه اولیه در مقابل عرضه بیش‌تر بوده و همین امر باعث بازدهی آن شده است اما در موارد محدودی هم عرضه‌های اولیه بازدهی خوبی نداشته‌اند.