بازار سرمایه ایران (بورس)
سازمان بورس و اوراق بهادار
یک موسسه عمومی و غیردولتی دارای شخصیت حقوقی و مستقل است. این موسسه وظیفه سیاستگذاری در بازار سرمایه را دارد تا کشور به بازاری منصف، کارا و بهرهمند از ابزارهای مالی و نهادی پیشرفته دست پیدا کند.
شرکت سپردهگذاری مرکزی
شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، آمادهسازی و مدیریت زیرساختهای پیش و پس از معامله را برعهده دارد. رسالت اصلی این شرکت، ضمانت امنیت کارایی بازار و صیانت از دارایی سرمایهگذاران است. این شرکت امکان انتقال مالکیت الکترونیک در زمان خرید و فروش اوراق بهادار و نگهداری و ثبت مالکیت افراد در سهام شرکتها و اوراق بهادار را دارد.
بورس تهران
شرکت بورس تهران، زیرساخت فیزیکی انجام معاملات را برای شرکتهای قبول شده در بورس مهیا کرده است (بازار بورس) و برگزار شدن و سایر امور سهامداران شرکتهای قبول شده (ناشر) و همینطور عملکرد کارگزاران بورس نظارت میکند. بازار بورس تهران از ساعت ۸:۳۰ برای گرفتن سفارشات (پیش گشایش) و از ساعت ۹ برای انجام معامله باز است و در ساعت ۱۲:۳۰ بعدازظهر خاتمه پیدا میکند.
فرابورس ایران
شرکتی مشابه با شرکت بورس تهران اما با قدمتی بسیار اندک که وظیفه پذیرش شرکتها در بازار بورس را دارا است. همچنین این شرکت بازاری برای شرکتهای کوچک و متوسط نیز ایجاد کرده است که این شرکتها نیز با ورود به بازار سرمایه اقدام به تامین مالی کنند.
شاخصها
شاخصهای زیادی وجود دارند که بازدهی یا مشخصه دیگری راجع به همه یا گروهی از سهام یا اوراق بهادار دیگر را در یک بازه زمانی نشان میدهند. وقتی راجع به بازدهی بورس صحبت میکنند معمولا منظور شاخص کل بورس تهران (TEDPIX) است. شاخص کل، متوسط بازدهی کل سهام موجود در بورس تهران را نشان میدهد. ولی شاخصهای دیگر نیز وجود دارد.
شرکتهای بورسی و فرابورسی (ناشران)
شرکتهای سهامی عامی هستند که مایل به پذیرش در بازار سرمایه بوده تا سهام آنها به طور آزادانه توسط معاملهگران و کارگزاران داد و ستد شود. این شرکتها همچنین از بازار سرمایه اقدام به تامین مالی میکنند. این شرکتها در پایان هر سال مالی خود اقدام به برگزاری مجمع عمومی کرده و بخشی از سود خالص ایجاد شده در طی سال را بین سهامداران تقسیم میکنند.
اوراق بهادار
ورقه بهادار سند مالکیت یک شرکت، صندوق و یا طلب از یک شرکت یا نهاد است که در خصوص شرکتها، نهادها و ابزار تحت نظارت سازمان بورس، نزد سازمان بورس ثبت شده است. اوراق بهاداری که در یکی از بورسها قبول شدهاند، میتوانند در یکی از بورسها معامله شوند. مهمترین اوراق بهادار عبارتنداز سهام شرکتهای بورسی و فرابورسی، واحدهای صندوقهای بورسی قابل معامله (ETF) و اوراق با درآمد ثابت دولت و شرکتها است.
خدمات حرفهای بازار سرمایه
مشاوره سرمایهگذاری
انجام مدیریت مستقیم یا غیر مستقیم داراییهای فرد، ارائه توصیههای سرمایهگذاری خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار، اظهار نظر راجع به روند قیمت یا عرضه و تقاضا اوراق بهادار و اظهار نظر راجع به ارزش اوراق بهادار
سبدگردانی
شرکت سبدگردان شخص حقوقی است که در قالب قرارداد مشخص و به منظور کسب سود به خرید و فروش اوراق بهادار برای سرمایهگذار میپردازد.
کارگزاری
کارگزاری رابط و واسطی است بین سرمایهگذار و سازمان بورس که فعالیت مربوط به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار را به نمایندگی از سوی مشتریها انجام میدهد.
تامین سرمایه
تامین سرمایهها شرکتهایی هستند که خدمات مالی متنوعی مانند فعالیت کارگزاری، معاملهگری، بازارگردانی، مشاوره، پذیرهنویسی، تعهد پذیرهنویسی، افزایش سرمایه و ادغام و تملیک شرکتها را انجام میدهند.