خرید طلا چه زمانی به صرفه است؟

طلا یکی از دارایی‌هایی است که قرن‌هاست برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجربه نسل‌های سالمندتر هم این است که قیمت طلا عموما با رشد روبرو بوده و بسیاری از آن به عنوان سپری در برابر تورم استفاده کرده‌اند. با این حال، چنین اتفاقی همیشگی نیست.

خرید طلا همیشه هم به صرفه نیست. کافی است به تجربه سال‌های گذشته نگاهی بیندازید تا ببینید چطور طلا از سقف قیمتی خود فاصله گرفت و اگر در میانه سال 99 سکه یا طلا می‌خریدید، تا مدت‌ها در ضرر بودید.

البته در سال 1401 طلا رشد خوبی را تجربه کرد. در ادامه سعی می‌کنیم به زبان ساده بگوییم خرید طلا چه زمانی به صرفه است. برای این کار توضیح می‌دهیم که قیمت طلا تابع چه عواملی است و روش‌های سرمایه گذاری در طلا را نیز مطرح می‌کنیم.

قیمت طلا در داخل کشور از چه چیزهایی تاثیر می‌پذیرد؟

قیمت طلا در بازارهای داخلی عموما از دو موضوع تاثیر می‌پذیرد، یکی قیمت جهانی طلا و دیگری نرخ دلار. اگر نرخ دلار در بازار آزاد روندی صعودی طی کند، قیمت طلا در بازار داخلی افزایش پیدا می‌کند. از طرف دیگر، اگر قیمت جهانی طلا هم با رشد روبرو شود، باز هم قیمت داخلی طلا افزایش می‌یابد.

هر عاملی که بر این دو اهرم تاثیر بگذارد عامل افت یا صعود طلا محسوب می‌شود. به طور کلی هر عاملی که موجب شود اطمینان به اقتصاد جهانی یا کشوری با اختلال روبرو شود، روی بهای طلا تاثیر افزایشی می‌گذارد. کرونا را می‌توان مثالی از این دست دانست.

علاوه بر این، طلا هم مانند سایر کالاها و خدمات به عرضه و تقاضا بستگی دارد. هر عاملی که روی تقاضای طلا و عرضه آن تاثیر بگذارد، می‌تواند قیمت طلا را متاثر کند. به عنوان مثال، افزایش خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی می‌تواند موجب بالا رفتن قیمت طلا شود و کاهش عرضه آن به دلیل افت فعالیت در مناطق دارای طلا نیز می‌تواند تاثیر افزایشی روی بهای فلز زرد داشته باشد.

به این ترتیب، اگر جهان یا یک کشور در شرایط نااطمینانی اقتصادی نسبتا شدید قرار بگیرد خرید طلا می‌تواند به صرفه باشد. در شرایط تورم داخلی شدید نیز خرید طلا می‌تواند به صرفه باشد، البته به شرطی که این تورم در نرخ ارز نیز خود را نشان دهد. از سوی دیگر، فروکش کردن هر نوع نااطمینانی اقتصادی در دنیا و یک کشور، برداشته شدن تحریم‌ها، افت قیمت دلار در برابر پول ملی و مواردی از این قبیل می‌توانند شرایطی را به وجود بیاورند که خرید طلا به صرفه نباشد.

محرک‌های کلیدی قیمت طلا در بازار جهانی چیست؟

طلا سابقه تاریخی طولانی دارد که تا مصر باستان می‌رسد و کالایی بسیار تأثیرگذار در اقتصاد جهانی است. قیمت طلا توسط نیروهای عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد، اگرچه این فلز فراتر از ارزش فیزیکی نیز عمل می‌کند و به عنوان نوعی ذخیره ارزش اهمیت دارد.

برخی از سرمایه گذاران از طلا به عنوان یک دارایی امن در طول رکود یا دوره‌های عدم اطمینان یا به عنوان پوششی در برابر تورم استفاده می‌کنند. از لحاظ تاریخی، دوره‌های تورم بالا برای قیمت طلا مثبت بوده است، زیرا سرمایه‌گذاران تمایل دارند ارزهای خود را به فلز زرد تبدیل کنند و همین موضوع به معنای افزایش تقاضا برای طلاست.

علاوه بر این، در شرایطی که دنیا با رکود مواجه می‌شود، بانک‌های مرکزی اقدام به خرید طلا به عنوان پشتوانه خود می‌کنند. این موضوع نیز بار دیگر تقاضا برای طلا را افزایش می‌دهد. نکته دیگر جهانی که روی قیمت طلا تاثیر می‌گذارد، بروز جنگ و نااطمینانی‌های شدید اقتصادی و سیاسی است. به همین دلیل هم در دوران کرونا شاهد رشد چشمگیر قیمت طلا در بازار جهانی بودیم.

سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی اقتصادهای پیشرفته در کنترل تورم نیز عامل کلیدی دیگری در تغییر قیمت طلا به شمار می‌آید. طلا به عنوان یک کالای قابل مبادله با دلار آمریکا قیمت می‌خورد. هنگامی که ارزش دلار آمریکا در برابر ارزی افزایش می‌یابد، طلا برای ساکنان آن کشور گران‌تر می‌شود.

از سوی دیگر، وقتی قیمت دلار در برابر ارزی کاهش می‌یابد، قیمت طلا را برای مردم آن کشور کاهش می‌دهد زیرا این فلز برای خریداران خارجی ارزان‌تر می‌شود. اگر سیاست پولی بانک مرکزی اقتصادهای پیشرفته این باشد که برای مقابله با تورم دست به بالا بردن نرخ بهره بزنند، به معنای آن است که پول آن کشورها ارزش بالاتری پیدا می‌کند و مردم دنیا می‌توانند اوراق قرضه این کشورها را که ریسک ندارد، بخرند.

بنابراین طلا گزینه‌ای کمتر جذاب می‌شود. البته با تمام شدن این سیاست پولی بالا بردن نرخ بهره، قیمت جهانی طلا امکان بالا رفتن پیدا می‌کند. از سوی دیگر، طلا برای ساخت جواهرات نیز استفاده می‌شود و به ویژه در هند ساخت جواهرات، رونق زیادی دارد. زمانی که تقاضای چین و هند برای طلا افزایش یابد، قیمت جهانی این فلز گرانبها نیز تاثیر خواهد پذیرفت.

گزارش‌های بین‌المللی از آینده طلا و فلزات قیمتی چه می‌گویند؟

قیمت طلا در ماه مارس به بالاترین حد یک سال گذشته رسید و از مرز 2000 دلار عبور کرد. یکی از دلایل مهم این اتفاق، بی‌ثباتی و نگرانی ناشی از ورشکستگی بانک سیلیکون ولی و مشکلات پیش آمده برای برخی بانک‌های دیگر به خصوص کردیت سوئیس بود.

حالا سوال اینجاست که آیا با تغییر تمایل سرمایه‌گذاران به سمت ریسک، قیمت طلا حرکت صعودی را حفظ می‌کند؟ چه چیزی در انتظار آینده طلا به عنوان دارایی امن است؟ در اینجا نگاهی به پیش بینی قیمت طلا برای سال 2023 و 2024 می‌اندازیم. در 13 مارس امسال، ANZ Research پیش‌بینی قیمت طلا را ارتقا داد و دلیل آن کاهش چرخه افزایش نرخ بهره فدرال رزرو و همچنین ضعیف‌تر شدن دلار بود.

این گروه بانکی پیش‌بینی کرد که معامله این فلز گرانبها تا اواخر سال 2023 به 2000 دلار برسد و تا سپتامبر 2024 به 2075 دلار افزایش یابد.

چطور در طلا سرمایه‌گذاری کنیم؟

گروهی از سرمایه گذاران همواره سعی می‌کنند طلا خریداری کنند و سرمایه خود را از تورم در امان نگه دارند. عده دیگری از سرمایه گذاران علاقه بیشتری به سرمایه گذاری کوتاه مدت در بازار طلا را دارند. بازار طلا به دلیل اینکه بسته به شرایط اقتصادی و سیاسی جامعه به سرعت واکنش نشان می‌دهد، با نوسان قیمت روبرو است. اما درست به دلیل همین نوسانات، برخی از سرمایه گذاران می‌خواهند در کوتاه مدت هم از این نوسانات سود کسب کنند. البته این شیوه سرمایه گذاری ریسک بالاتری نسبت به سرمایه گذاری بلندمدت در طلا دارد.

به طور کلی برای سرمایه‌گذاری در طلا دو راه وجود دارد. راه اول که روش مستقیم است، همان خرید طلا و سکه از بازار است. این کار مزایا و معایب خاص خود را دارد. به عنوان مثال، نگهداری کردن از طلا و سکه فیزیکی همیشه خطر سرقت را به دنبال دارد. همچنین ممکن است در فرآیند خرید، جعل صورت بگیرد. کارمزد بالا و اجرت خرید طلای گرمی هم از دیگر مسایل موجود بر سر راه آن است. مزیت آن هم نقدشوندگی بالا و سریع آن است.

روش دوم خرید طلا، استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا است. واحدهای این صندوق‌ها با استفاده از کد بورسی هم قابل خرید هستند. در روش غیرمستقیم افراد واحدهایی از صندوق طلا را می‌خرند. این روش خرید طلا نیز مزایا و معایبی دارد. در این شیوه خریداران روی گواهی سپرده سکه طلا سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

در این شیوه امکان جعل و سرقت وجود ندارد اما برای نقدشوندگی باید آن را در ساعات کاری بورس به فروش برسانید و تا رسیدن پول به حسابتان یکی دو روز زمان می‌برد. اما ویژگی بسیار مناسب آن، امکان سرمایه‌گذاری با پول کم در طلا است. شما با 500 هزار تومان می‌توانید در طلا سرمایه‌گذاری کنید که تنها در روش غیرمستقیم امکان‌پذیر است. یکی از بهترین صندوق‎‌های طلا در کشور صندوق طلای کیان است که با استفاده از مزایای این صندوق می‌تواند در سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پولتان به شما کمک کند.

چگونه با خبر شویم که قیمت جهانی طلا افزایش می‌یابد؟

یکی از گزینه‌هایی که می‌توان از طریق آن متوجه شد که بازار جهانی طلا آیا روند صعودی به خود می‌گیرد یا خیر، رصد کردن اخبار مربوط به تقاضای طلا در جهان است. همانگونه که گفته شد بازار داخلی ایران متاثر از بازار جهانی طلا است و قیمت جهانی فلز زرد می‌تواند بر قیمت طلا در ایران تاثیر بگذارد. از سوی دیگر، افت قیمت طلا در بازار جهانی ممکن است اثر منفی بر آینده طلا بگذارد البته به شرطی که ارزش دلار در برابر ریال روند معکوسی طی نکند.

چه ساعاتی از روز مناسب خرید و فروش طلا است؟

طلا فروشی‌ها در ساعات اولیه روز باز نیستند و معمولا چند ساعت بعد از شروع کار رسمی فعالیت خود را آغاز می‌کنند. به همین دلیل هم قیمت روز طلا را با فاصله زمانی قرار می‌دهند تا قیمت بازار به صورت کامل مشخص شود. بنابراین اگر شخصی می‌خواهد طلا خریداری نماید بهتر است این کار را بعدازظهر انجام دهد که قیمت بازار کاملا مشخص شده باشد و دچار ضرر زمانی خرید طلا نشود.

جمع‌بندی: قیمت خرید طلا چه زمانی به صرفه است؟

در بالا به عوامل قیمتی تاثیرگذار بر طلا اشاره کردیم. بنابراین در جواب این سوال که «قیمت خرید طلا چه زمانی به صرفه است؟» می‌توان گفت اگر گمان می‌کنید قیمت دلار در برابر ریال افزایش خواهد یافت، تورم داخلی یا کشوری افزایش می‌یابد، یا قیمت جهانی طلا به دلایل مختلفی صعودی است، طلا و صندوق‌های طلا می‌توانند گزینه معقولی برای سرمایه‌گذاری باشند. اما اگر قیمت جهانی طلا نزولی است و مهمتر از آن ثبات اقتصادی در کشور وجود دارد و تورم یا نرخ دلار روندی کاهشی دارند، خرید طلا چندان توصیه نمی‌شود.