توهم پولی چیست؟

ممکن است این حرف را در جامعه شنیده باشید که بعضی از افراد می‌گویند «با وجود اینکه حقوقم افزایش یافته اما باز قدرت خریدم کاهش یافته است». این پدیده در میان اقتصاددان‌ها به عنوان توهم پولی شناخته شده است. توهم پولی یکی از نتایج تورم است زیرا برخی از دولت‌ها برای جلب رضایت عموم، به خصوص در شرایط تورمی اقدام به افزایش نرخ دستمزدها در جامعه می‌کنند.

افراد هم سرخوش از اینکه دستمزدهایشان افزایش یافته و به نحوی حقوق اسمی آنان رشد کرده، اقدام به خرج کردن وجوه خود می‌کنند. اما در کمال تعجب متوجه می‌شوند مقدار حقوقی که در اختیار دارند کفاف خریدهای آنان را نمی‌دهد.

در ادامه ابتدا به تعریف توهم پولی می‌پردازیم و سپس راه‌های سرمایه گذاری مناسب جهت فرار از این سوگیری شناختی را بررسی می‌کنیم.

توهم پولی چیست؟

تعریف واحدی برای توهم پولی وجود ندارد. برای توضیح این پدیده اقتصادی، اقتصاددان‌ها از طریق نتیجه این پدیده آن را تعریف می‌کنند. در اصطلاح اقتصادی، توهم پولی به حالتی گفته می‌شود که افراد جامعه بجای توجه به ارزش واقعی پول بیشتر ارزش اسمی آن را در نظر خواهند گرفت.

به بیان ساده‌تر افراد جامعه با افزایش اسمی درآمد‌های خود خوشحال خواهند شد. اما در نظر نمی‌گیرند که این افزایش اسمی درآمد و دستمزد آن‌ها ناشی از تورم بوده است.

در نتیجه این افزایش اسمی درآمد افراد جامعه، به معنی افزایش قدرت خرید آنان نیست بلکه فقط از لحاظ عددی پول و درآمد آنان افزایش داشته و از لحاظ واقعی قدرت خرید آنان کاهش یافته است.

علت توهم پولی چیست؟

علت توهم پولی را باید در افزایش سطح عمومی قیمت‌ها یا همان تورم جستجو کرد. زیرا تورم باعث کاهش ارزش پول شده و قدرت خرید پول را در فضای اقتصادی کاهش می‌دهد. از اصلی‌ترین دلایل موثر بر ایجاد تورم، رشد نقدینگی است، رشد نقدینگی که خود ناشی از افزایش چاپ پول در اقتصاد است، موجب می‌شود قدرت خرج کردن افراد افزایش یابد.

این قدرت خرج کردن همان توهم پولی است زیرا افراد تصور می‌کنند با افزایش اسمی پول آن‌ها، وضعشان بهتر شده است ولی در واقع این گونه نیست. روی دیگر سکه این اتفاق، تغییر قدرت خرید است. در واقع، به دلیل افزایش قدرت خرج کردن، قدرت خرید پس از مدت کمی کاهش چشمگیری پیدا می‌کند چرا که تقاضای خرید برای کالاها و خدمات بالا رفته است.

سرمایه گذاری برای فرار از توهم پولی

همانگونه که گفته شد توهم پولی لذت کاذب ناشی از افزایش دستمزد افراد موجود در جامعه است. البته قدرت خرید این افراد به اندازه افزایش دستمزدشان بالا نمی‌رود. برای اینکه قدرت خرید دستمزدی که افراد به دست می‌آورند، حفظ شود بهترین کار این است که اقدام به سرمایه گذاری کنند.

افرادی که حقوق ماهیانه دریافت می‌کنند یا در حال حاضر مشغول به کار هستند یا بازنشسته هستند، می‌توانند سرمایه خود را در بازار‌های مختلفی سرمایه گذاری کنند. این سرمایه‌ها گاهی محدود به گزینه‌های سنتی مانند مسکن، دلار و طلا هستند و گاهی ابزارهای نوین‌تر مالی مانند سرمایه گذاری در بورس را نیز شامل می‌شوند.

مروری روی بازدهی بازارهای مختلف نشان می‌دهد سرمایه گذاری در بازار سهام در بازه پنج ساله بازدهی بالاتری نسبت به بازارهای سنتی داشته است. برای سرمایه گذاری در بازار بورس دو روش وجود دارد، سرمایه گذاری مستقیم و سرمایه گذاری غیر مستقیم.

برای سرمایه گذاری مستقیم در بورس فرد باید شخصا اقدام به معامله سهام شرکت‌های موجود در بورس کند. اما این کار ریسک‌های فراوانی نیز دارد، به خصوص برای افرادی که آشنایی خوبی با بازار ندارند یا وقت زیادی برای آن نمی‌گذارند. برای کاهش این ریسک‌ها بهتر است به صورت غیرمستقیم اقدام به سرمایه گذاری در بورس کرد. سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس از طریق سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری انجام می‌شود.

صندوق‌های سرمایه گذاری اصولا به چند دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند، صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی، صندوق‌های سرمایه گذاری طلا و صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت.

از جمله صندوق‌های سهامی معتبر می‌توان به صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان اشاره کرد. در میان صندوق‌های طلا هم به صندوق سکه طلا کیان می‌توانیم اشاره کرد و در میان صندوق‌های درآمد ثابت معتبر نیز صندوق درآمد ثابت کیان و صندوق ندای ثابت کیان گزینه‌های مناسبی بوده‌اند. صندوق‌های درآمد ثابت ریسک بسیار پایینی دارند و برای افراد ریسک‌گریز بسیار مناسب هستند.

جمع بندی

توهم پولی ناشی از لذت افزایش اسمی دستمزد افراد است. در حالی که این افزایش اسمی درآمد به معنای آن نیست که آن‌ها نسبت به قبل، قدرت خرید بالاتری دارند. این کاهش قدرت خرید در عین افزایش دستمزد، ناشی از کاهش ارزش پول کشور و در واقع تورم است. برای اینکه افراد حقوق‌بگیر قدرت خرید خود را حفظ کنند، بهترین کار سرمایه گذاری است. این کار از کاهش قدرت خرید سرمایه‌های افراد جلوگیری می‌کند.