خرید دلار بهتر است یا صندوق‌های سرمایه گذاری؟

در سه سال گذشته تورم شدیدی در کشور وجود داشته است. همین تورم باعث شده تا بسیاری از مردم به دنبال یافتن گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشند تا از دسترنج سال‌ها کار خود محافظت کنند. در چنین شرایطی معمولا چند گزینه مطرح می‌شود. یکی از این موارد دلار است. در واقع با افزایش تورم، ارزش پول یک کشور در برابر ارزهای معتبر بین‌المللی با افت روبرو می‌شود و به همین دلیل هم مورد استقبال برخی از آحاد جامعه قرار می‌گیرد. درست است که همگام با تورم، ارزش دلار در برابر ریال افزایش پیدا کرده است، اما این سرمایه‌گذاری لزوما نمی‌توانست شما را در برابر تورم بیمه کند و بهترین سرمایه‌گذاری ممکن هم نبود. در ادامه بازده دلار و صندوق سرمایه گذاری آوا و آهنگ را مقایسه خواهیم کرد.

چشم‌انداز تورمی در 5 سال اخیر

بیایید ابتدا بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، نگاهی به تورم بیندازیم. اگر تورم را در بازه 3 ساله یعنی از مرداد ماه سال 1399 تا پایان مرداد سال 1402 در نظر بگیریم، خواهیم دید که سطح عمومی قیمت‌ها در این بازه زمانی حدود 3 برابر شده است. در بازه زمانی 5 ساله، یعنی از پایان مرداد سال 1397 تا پایان مرداد ماه امسال هم قیمت کالاها و خدمات به طور کلی حدودا 5.5 برابر شده است. این مقدار تورم قابل توجه است و به شدت موجب افت قدرت خرید مردم در طول زمان شده است.

دلار چقدر سود می‌دهد؟

اگر در بازه‌های زمانی بالا بازدهی دلار را مورد بررسی قرار دهیم، می‌بینیم که دلار 5 سال پیش در تاریخ 31 مرداد 1397 به قیمت 10 هزار و 590 تومان معامله می‌شد که تا تاریخ 31 مرداد سال 1402 به 49 هزار و 300 تومان رسیده است. به این ترتیب، در بازه 3 ساله دلار تقریبا 2.1 برابر و در بازه 5 ساله نیز 4.7 برابر شده است. اگر بازده دلار را با توجه به تورم بسنجیم، خواهیم دید که در بازه 3 و 5 ساله تورم بیشتر از دلار رشد کرده است.

این به معنی آن است که اگر پولتان را به دلار تبدیل کرده بودید، در بازه 3 و 5 ساله از پس تورم برنمی‌آمدید و قدرت خرید شما کاهش هم می‌یافت.

ریسک‌ها و مزایای خرید و نگهداری دلار

دلار مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری ریسک‌ها و مزایایی دارد. ریسک‌های خرید دلار را می‌توان در چند مورد اشاره کرد. یکی از ریسک‌های مهمی که برای خرید دارایی‌هایی مانند دلار وجود دارد، خطر سرقت و شرایط نگهداری آن است. خرید دلار در مقادیر زیاد به جای امنی برای نگهداری نیاز دارد و علاوه بر این، از هر کسی هم نمی‌توان آن را تهیه کرد.

صرف نظر از ریسک‌های این چنینی، برخی ریسک‌های دیگر نیز در مورد دلار وجود دارند. معمولا دلار در ایران در کوتاه‌مدت یا حتی میان مدت با سرکوب قیمتی روبرو می‌شود، به این معنی که قیمت دلار با سیاست‌هایی تا حدودی کنترل می‌شود. در سال‌های اخیر که به دلیل تحریم‌های شدید دسترسی ایران به منابع ارزی کاهش پیدا کرده، این سیاست نتوانسته است چندان مجالی برای تاثیرگذاری پیدا کند. اگر برجام احیا شود، احتمال افت دلار یا تثبیت آن برای مدتی وجود دارد.

از سوی دیگر، دلار مزایایی هم دارد. این واحد پولی ارز معتبری است و در بلندمدت بازده معقولی داشته است. به واسطه سیاست‌های نامناسب اقتصادی معمولا دلار بازدهی مناسبی هم داشته است. با این همه گزینه دیگری هم وجود دارد که بازدهی بهتری به ما بدهد.

بازدهی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازه 3 تا 5 ساله

در بالا به بررسی تورم و بازدهی دلار پرداختیم. اینجا می‌خواهیم گزینه بهتری را به شما معرفی کنیم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی گزینه مناسبی برای بسیاری از افرادی هستند که تا حدودی روحیه ریسک‌پذیری داشته باشند. صندوق‌های معتبر با استفاده از متخصصان بازار سهام اقدام به انتخاب و خرید سهام مناسب می‌کنند و به این ترتیب بازدهی مناسبی برای سرمایه‌گذاران خود کسب می‌کنند.

به عنوان مثال، صندوق آوای سهام کیان در بازه 3 ساله منتهی به پایان مرداد 1402، حدودا 1.5 برابر شده و در بازه 5 ساله 17 برابر شده است. صندوق آهنگ سهام کیان نیز در بازه 3 ساله 1.7 برابر و در بازه 5 ساله تقریبا 20.9 برابر شده است. در واقع اگر 5 سال پیش 10 میلیون تومان در صندوق آوای سهام کیان قرار می‌دادید، بعد از 5 سال پولتان 170 میلیون تومان شده بود. اکر هم در بازه 5 ساله در صندوق آهنگ سهام کیان سرمایه‌گذاری می‌کردید، 10 میلیون تومان پولتان 209 میلیون تومان شده بود. این بازدهی‌ها اصلا قابل مقایسه با بازدهی دلار یا تورم نیست و بسیار بهتر است. صندوق‌های سهامی این خوبی را دارند که برای کسانی که آگاهی یا وقت زیادی از بازار سهام ندارند، بسیار مناسب هستند.

در بازه سه ساله به دلیل این که بازار در سال 99 دچار حباب و سپس تخلیه آن شد، بازدهی چندان زیاد نیست اما حتی با وجود این افت و خیز هم از بازدهی دلار و هم از افزایش قیمت‌ها بهتر عمل کرده است. البته اگر بازدهی را پنج ساله در نظر بگیریم، صندوق‌های سهامی بازدهی بسیار بهتری در مقایسه با افزایش قیمت‌ها و بالا رفتن دلار داشته‌اند.

گزینه‌ای برای سود بردن همتراز با شاخص هم وزن

علاوه بر صندوق‌های سهامی گزینه دیگری برای سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازار سهام وجود دارد: سرمایه گذاری در صندوق‌های شاخصی. سبد سهام صندوق‌های شاخصی باید برحسب شاخص مبنایی که در امید نامه و اساس نامه آن‌ها وجود دارد، تشکیل شود. هدف از تشکیل چنین صندوق‌های سرمایه گذاری، کسب سود و بازدهی بر اساس شاخص مبنا است. تنها صندوقی که در بازار ایران مبتنی بر شاخص هم‌وزن است، صندوق شاخصی هم‌وزن کیان است. در بازه زمانی یک ساله از تاریخ 31 مرداد سال 1401 تا پایان مرداد 1402 قیمت هر واحد از صندوق شاخصی هم وزن کیان 60.6 درصد رشد داشته است. اما در این بازه زمانی یک ساله نرخ تورم نقطه به نقطه 39.7 درصد بوده است. با توجه به این اعداد می‌توان گفت که سرمایه گذاری در صندوق شاخصی هم وزن کیان رشد بالاتری نسبت به تورم داشته است و نه تنها توانسته که تورم موجود را پوشش دهد بلکه سود مناسبی نیز به سرمایه گذاران ارائه داده است.

جمع‌بندی

در این مطلب، بازدهی دلار را با صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی معتبر بررسی کردیم و آن را در بازه‌های 3 تا 5 ساله با تورم نیز مقایسه نمودیم. همان طور که نتایج نشان می‌دهد، صندوق‌های سهامی کیان عملکرد بسیار بهتری داشته‌اند و علاوه بر این که قدرت خرید شما را در طول زمان حفظ کرده‌اند، سرمایه شما را نیز به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش داده‌اند. بنابراین هنگام سرمایه‌گذاری، این صندوق‌ها را نیز در نظر داشته باشید.