صندوق اهرمی چیست؟

تصوری که بعد از شنیدن کلمه «اهرم» در ذهن‌مان نقش می‌بندد تصویری از فشار یک جسم سخت مانند یک تکه چوب یا فلز است که برای به حرکت درآوردن چیزی که تکان دادنش از محدوده زور بازوی انسان خارج است، استفاده می‌شود. بنابراین در شرایطی که دیگر از تمام قوا استفاده کردیم و جوابی نگرفتیم، سراغ اهرم می‌رویم. در موارد دیگر هم وقتی سراغ اهرم می‌رویم که بخواهیم کاری را با نیروی اضافی و راحت‌تر انجام دهیم. در واقع اهرم برای این به کار گرفته می‌شود که زور ما را برای انجام کاری چند برابر کند. در جهان سرمایه گذاری هم ابزاری به نام صندوق اهرمی وجود دارد که کاربردی کمک کننده و ترغیب کننده در بازارهای مالی دارد و همین کار را انجام می‌دهد. یعنی به شما قدرتی چند برابر برای معامله کردن و پول بیشتری برای سرمایه‌گذاری در سهام در اختیارتان می‌گذارد. برای شناخت صندوق اهرمی و عملکرد آن نیاز به توضیحات و شناخت بیش‌تر داریم.

صندوق سرمایه گذاری اهرمی چیست؟

بیایید نگاهی دوباره به «اهرم» که در بالا اشاره کردیم، بیندازیم و آن را از جنس مالی‌اش در نظر بگیریم. در دنیای سرمایه گذاری هم راهی به نام «اهرم مالی» وجود دارد که می‌تواند موجب بازدهی بیش‌تری در مقایسه با میزان مورد انتظار ما شود. صندوق اهرمی از نظر کارآیی تقریبا مشابه همین کار را انجام می‌دهد. در میان انواع صندوق‌های سرمایه گذاری در ایران می‌توان به صندوق اهرمی اشاره کرد که نمونه بارزی از بهره‌مندی از این شیوه سرمایه گذاری است. می‌دانیم که صندوق‌های سرمایه گذاری یک سبد متشکل از دارایی‌ها دارند که هر کدام‌شان بسته به فعالیت و زمینه سرمایه گذاری که دارند، نوع دارایی‌شان متفاوت است. به عنوان مثال صندوق سرمایه گذاری درآمدثابت، سبدی متشکل از اوراق قرضه و سپرده‌های بانکی دارد. هر کدام از صندوق‌ها به ازای دارایی که دارند به سرمایه گذاران خود واحدهای سرمایه گذاری ارائه می‌دهند. یعنی اگر کسی بخواهد در یک صندوق سرمایه گذاری اقدام به سرمایه گذاری کند، باید واحد سرمایه گذاری آن صندوق را بخرد. در مورد ساختار و عملکرد صندوق سرمایه گذاری اهرمی باید گفت که این نوع صندوق از دو نوع واحد سرمایه گذاری برخوردار است.

شناخت ساختار صندوق اهرمی

صندوق اهرمی با دو نوع واحد سرمایه گذاری عادی و ممتاز این امکان را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند بیش از توان مالی‌شان سرمایه گذاری کنند. واحدهای این صندوق به واحدهای عادی یا بدون ریسک و واحدهای ممتاز یا قابل معامله و پرریسک تقسیم می‌شوند. حالا که حرف از پرریسک بودن واحدهای ممتاز صندوق اهرمی شد، توجه کنید که صندوق اهرمی از دسته صندوق‌های سهامی به حساب می‌آید. این امکان که در صندوق اهرمی بتوانیم سود مضاعف به دست آوریم هم به همین خاطر است. البته گفتنی است که در زمان افت بازار هم به همان اندازه که انتظار سوددهی از واحدهای این صندوق داریم، باید منتظر کاهش ارزش باشیم.

واحدهای سرمایه گذاری در صندوق اهرمی

دو نوع واحد سرمایه گذاری در صندوق اهرمی وجود دارد که یک نوع صندوق صدور و ابطالی و بدون ریسک است. نوع بعدی پرریسک است و این امکان را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند بازدهی مضاعفی از سرمایه گذاری خود به دست آورند. واحدهایی که بدون ریسک است و بازدهی مشخصی دارند را می‌توان به صورت صدور و ابطالی در اختیار داشت. واحدهای پرریسک که قابل معامله هستند نیز در تابلوی فرابورس معامله می‌شوند.

بازدهی در صندوق‌های اهرمی

برای این‌که متوجه بازدهی صندوق‌های اهرمی شویم می‌توان یک صندوق اهرمی فرضی را با کف بازدهی 20% و سقف بازدهی 25% در نظر گرفت. در صورتی که این صندوق اهرمی فرضی ما در طول یک سال 30% بازدهی ارائه کرده باشد 25% سود به واحدهای بدون ریسک تعلق می‌گیرد و باقی آن که می‌شود 5% درصد به واحدهای سرمایه گذاری پرریسک یا به عبارتی ممتاز داده می‌شود. دلیل این درصد بندی این است که واحدهای پرریسک سود مازاد دریافت می‌کنند. البته جدا از مثالی که ارائه دادیم باید به این نکته مهم هم اشاره کنیم که در امیدنامه صندوق اهرمی کف و سقف بازدهی صندوق مشخص شده است. با توضیحاتی که ارائه شد می‌توان گفت که واحدهای ممتاز به صورت مستقیم تحت تاثیر عملکرد واحدهای عادی هستند که بدون ریسک هستند.

نحوه انجام معاملات در صندوق های اهرمی

فضاهای تریدر مانند درسا تریدر برای جستجو و خرید واحدهای پرریسک صندوق‌های اهرمی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای انجام معاملات و صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری استفاده کرد. البته برای انجام واحدهای ممتاز صندوق اهرمی نیاز به دریافت کد بورسی دارید که از طریق سامانه سجام می‌توانید اقدام به دریافت این کد کنید. خوشبختانه فضای سرمایه گذاری آنلاین این امکان را فراهم کرده تا به راحتی بتوانیم در کارگزاری موردنظر یا صندوق‌های سرمایه گذاری ثبت نام و شروع به معاملات آنلاین کنیم.

مزایای صندوق های اهرمی

بی شک صندوق اهرمی با تمام مشخصات و ویژگی‌هایش از مزایای ویژه‌ای هم برخوردار است. مزایای صندوق‌های اهرمی شامل موارد زیر می‌شود؛

• بازدهی بیش‌تر؛ همان‌طور که ساختار صندوق اهرمی را توضیح دادیم متوجه شدیم که با دو نوع واحد سرمایه گذاری ارائه شده در این صندوق امکان دریافت بازدهی مضاعف وجود دارد. نوع واحدهای پرریسک در این صندوق این امکان را به ما می‌دهد تا بیش از سرمایه‌ای که داریم سود کنیم.
• مناسب برای ریسک پذیرها و ریسک گریزها؛ شخصیت سرمایه گذاری هر کدام از ما می‌تواند ریسک گریز باشد یا ریسک پذیر. این که هر کدام از ما جزو کدام دسته هستیم را می‌توانیم با انجام سنجش ریسک بفهمیم. از مزایای قابل توجه صندوق‌های اهرمی این است که با وجود دو نوع واحد سرمایه گذاری کم ریسک و پرریسک، می‌توان سرمایه گذاری در این صندوق را هم به افراد ریسک گریز و هم ریسک پذیر معرفی کرد. به این معنی که اگر تمایل داشته باشیم می‎‌توانیم در واحدهای سرمایه گذاری بدون ریسک و عادی آن سرمایه گذاری کنیم و اگر ریسک پذیر باشیم می‌توانیم به اصطلاح اهرم بزنیم و در واحدهای سرمایه گذاری ممتاز و پرریسک و قابل معامله صندوق سرمایه گذاری کنیم.