مفهوم صدور و ابطال در صندوق های سرمایه گذاری

برای ورود به هر بازاری باید با اصطلاحات کاربردی همان حوزه را آشنا شد تا بتوان به روند و کارکرد آن بازار آشنایی پیدا کرد. بازارهای مالی که صندوق‌های سرمایه گذاری یکی از اجزای آنها به حساب می‌آیند، اصطلاحات خاص خود را دارند و کسانی که قصد سرمایه گذاری در انواع صندوق ‌های سرمایه گذاری در ایران را دارند باید با آن‌ها آشنا شوند و به خوبی مفهوم این اصطلاحات را درک کنند.

جدا از مفاهیمی مانند ارکان صندوق و دیگر عبارات ویژه صندوق‌های سرمایه گذاری، دو اصطلاح که در صندوق‌‎های سرمایه گذاری بسیار کاربرد دارد، کلمات صدور و ابطال هستند. این دو کلمه از اصطلاحاتی هستند که در تمام طول مدت سرمایه گذاری در هر نوع صندوقی با آن‌ها سر و کار داریم. در این فرصت به بررسی مفهوم صدور و ابطال در صندوق‌های سرمایه گذاری می‌پردازیم. بعد از شناخت صدور و ابطال ممکن است سوالاتی از این دست که قیمت صدور و ابطال چیست؟ nav ابطال چیست؟ و قیمت ابطال صندوق چیست؟ هم برای‌مان پیش بیاید که به آنها نیز پاسخ می‌دهیم.

صدور و ابطال چیست؟

زمانی که فردی اقدام به سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری می‌کند، در واقع، دارد واحدهای سرمایه گذاری صندوق موردنظرش را می‌خرد. عمل خرید واحدهای سرمایه گذاری در یک صندوق سرمایه گذاری را صدور می‌نامند و زمانی که شخص سرمایه گذار برای به دست آوردن پول، واحدهای سرمایه گذاری خود را به فروش می رساند، در واقع اقدام به ابطال واحدهای سرمایه گذاری خود می‌کند. بعد از آشنایی با این دو مفهوم به سوال قیمت صدور و ابطال چیست؟ پاسخ خواهیم داد.

قیمت صدور و ابطال چیست؟

قیمتی که برای خرید یک واحد از صندوق پرداخت می‌شود، قیمت صدور و قیمتی که در ازای فروش یک واحد صندوق به سرمایه گذار پرداخت می‌شود، قیمت ابطال نام دارد. در مطلبی که در آن به شناخت مفهوم ارزش خالص دارایی NAV‌ چیست، پرداختیم متوجه شدیم که ارزش خالص دارایی، میزان دارایی صندوق است که از کل آن، کارمزدهای ارکان صندوق و بدهی‌های صندوق به کارگزاری‌ها کم شده است. اگر این رقم خالص که ارزش خالص دارایی صندوق به حساب می‌آید را به تعداد کل واحدهای سرمایه گذاری متعلق به سرمایه گذاران تقسیم کنیم، عددی که به دست می‌آید، در واقع، خالص ارزش دارایی هر واحد سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری است.

قیمت صدور و ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری بر مبنای همین ارزش خالص هر واحد محاسبه می‌شود. در صندوق‌های قابل معامله ممکن است قیمت خرید یا فروش از قیمت NAV هر واحد کمی فاصله داشته باشد اما در صندوق های غیرقابل معامله، صدور و ابطال کاملا بر اساس NAV انجام می‌شود.

ارزش خالص دارایی یا NAV صدور چیست؟

ارزش خالص دارایی یا NAV یعنی دارایی‌های صندوق منهای هزینه‌های آن که اگر بر تعداد واحدهای صادر شده تقسیم شود، ارزش خالص دارایی هر واحد را نشان می‌دهد. اشاره کردیم که یک سرمایه گذار برای خرید واحدهای سرمایه گذاری جدید یک صندوق (غیرقابل معامله) باید طبق آخرین NAV صدور، پول پرداخت کند. در واقع NAV صدور اندکی بالاتر از ارزش خالص هر واحد (NAV) است و علت آن به کارمزد معاملات برمی‌گردد که این هزینه از سرمایه گذاران جدید اخذ می شود.

ارزش خالص دارایی یا NAV ابطال چیست؟

ارزش خالص دارایی یا NAV ابطال به قیمت فروش هر واحد از یک صندوق گفته می‌شود.

NAV آماری چیست؟

همگی می‌دانیم که اوضاع بورس همیشه یک روند ثابت ندارد. با این اوصاف، گاهی قیمت برخی سهام نسبت به آنچه که روی تابلوی معاملاتی نشان داده می‌شود، منصفانه نیست و قیمت واقعی را نشان نمی‌دهد. در چنین مواقعی، مدیر صندوق با اختیاراتی که مجمع صندوق و امیدنامه و اساسنامه به او داده‌اند، اقدام به تعدیل محدود سهام موجود در سبد سرمایه گذاری می‌کند و با این حساب، NAV جدیدی برای ارزش دارایی خالص صندوق و به تبع آن واحدهای سرمایه گذاری معین می‌شود. برای آگاهی سرمایه گذاران صندوق از میزان تعدیل انجام شده از طرف مدیر، صندوق باید همراه با NAV صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری، NAV آماری را هم منتشر کند. در صورتی که هیچ تعدیلی صورت نگیرد، NAV آماری و NAV ابطال با هم برابری می‌کند.

مفهوم صدور و ابطال در انواع صندوق های سرمایه گذاری

برای خرید طلا به صورت فیزیکی باید به بازار طلا برویم و با پرداخت بابت هر گرم طلا و کارمزد و مالیات آن، قطعه طلای موردنظر خود را خریداری کنیم. به همین صورت، در مورد خرید و فروش سهام و اوراق بهادار هم نیاز به انجام مراحلی داریم. می‌دانیم که صندوق های سرمایه گذاری در زمینه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند که می‌توان از آن‌ها بهره‌مند شد. خرید واحدهای سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری به معنای صدور است و فروش آن‌ها به معنای ابطال است.

صندوق های سهامی

برای خرید و فروش سهام به طور مستقیم باید با تشکیل پرتفو از طریق کارگزاری‌های مجاز اقدام کنیم. در این حالت، می‌توان با در نظر گرفتن سهام موردنظر اقدام به خرید. این در حالی است که برای کسانی که وقت یا شناخت زیادی ندارند، صندوق‌های سهامی وجود دارند. این صندوق‌ها به دو دسته صدور و ابطالی و قابل معامله تقسیم می‌شوند. صندوق های آوای سهام کیان و آهنگ سهام کیان صدور و ابطالی هستند به این معنا که وقتی شما درخواست خرید بزنید، بر اساس پولتان چند واحد با NAV روز کاری بعد برای شما خریداری می‌شود. هنگام فروش نیز شبیه همین مساله برقرار است.

اما دسته دوم کمی تفاوت دارند. به عنوان مثال صندوق شاخصی هم‌وزن را در نظر بگیرید. افراد در زمان باز بودن بازار می‌توانند به صورت آنی به خرید یا فروش واحدهای صندوق بپردازند که کمی با NAV آن فاصله دارد.

صندوق سرمایه گذاری طلا

همان‌طور که اشاره شد می‌توان سرمایه گذاری در طلا را به صورت مستقیم انجام داد. به این معنی که برای خرید قطعات طلا به بازار طلا رفت و با پرداخت وجه نقد و مالیات و کارمزد، اقدام به خرید قطعه طلای موردنظر کنیم. اما به جای ارائه کارمزد و مالیات و هزینه‌های اضافی و احتمال خطراتی مانند سرقت که خرید فیزیکی طلا را تهدید می‌کند، می‌توانیم صندوق طلا را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم. با خرید یا همان صدور هر واحد سرمایه گذاری صندوق طلای کیان می‌توان بدون پرداخت کارمزد سنگین و با فاصله گرفتن از خطراتی مانند سرقت و گم شدن فیزیکی طلا به همان اندازه از بازدهی سکه طلا بهره‌مند شد. هنگام فروش هم معمولا می‌توان با رقمی نزدیک به قیمت ابطال هر واحد، اقدام به فروش صندوق طلا کرد.

صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت

بسیاری از افراد برای سرمایه گذاری در زمینه سرمایه گذاری امن و مطمئن اقدام به افتتاح حساب بانکی و سرمایه گذاری در سپرده بانکی می‌کنند. اما گفتنی است که حساب‌های بانکی با بازدهی کمی که دارند نمی‌توانند به اندازه کافی با تورم پیش بروند و به حفظ ارزش پول بپردازند. به جای قرار دادن سرمایه در بانک می‌توان اقدام به خرید یا صدور واحدهای سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت کرد که هم بازدهی بیش‌تر نسبت به حساب‌های بانکی دارد و هم از امنیت و شفافیت قابل توجهی در سرمایه گذاری برخوردار است. صندوق درآمد ثابت با سبدی متشکل از اوراق بادرآمد ثابت و سپرده‌های بانکی و مقدار کمی سهام منتخب بازار سهام می‌تواند بازدهی بهتر از بانک را برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد. البته افراد سرمایه گذاری که از حساب‌های بانکی استفاده می‌کنند جدا از سرمایه گذاری مطمئن و کم ریسک، به دنبال دریافت سود دوره‌ای هم هستند. برای خرید صندوق درآمد ثابت کیان کافی است به اپلیکیشن کیان دیجیتال یا پنل کارگزاری خود مراجعه کنید و با پرداخت قیمت صدور واحدهای صندوق درآمد ثابت کیان، مالک آن شوید. هنگام فروش نیز می‌توانید با رقم ابطال هر واحد را به فروش برسانید

صندوق سرمایه گذاری تضمین اصل سرمایه

بسیاری از سرمایه گذاری‌ها در زمینه‌های مختلف نمی‌توانند اصل سرمایه را تضمین کنند. ممکن است آنها حتی سود خوبی داشته باشند اما ضمانتی در دادن اصل پول ندارند. به عنوان مثال قرار دادن پول در زمینه سهام به طور مستقیم و بدون کمک گرفتن از مشاور و یا انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی، می‌تواند اصل سرمایه ما را تهدید کند. بسیاری از افرادی که بازار سهام را برای سرمایه گذاری انتخاب می‌کنند، به دنبال انتخابی ایده‌آل هستند.

ایده‌آل به این معنا که سرمایه گذاران هم تمایل دارند که سودآوری‌های بازار سهام را در بازه‌های زمانی مختلف از دست ندهند و هم در زمان ضرر این بازار، اصل سرمایه‌شان تهدید نشود.

با حضور صندوق سرمایه گذاری تضمین اصل سرمایه، این ایده‌آل فراهم شده است. صندوق تضمین اصل سرمایه کیان که از صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط فعال و مجاز در کشور به حساب می‌آید، جزو صندوق های صدور و ابطالی است و افراد علاقمند می‌توانند با پرداخت قیمت صدور هر واحد از صندوق تضمین اصل سرمایه کیان مالک آن شوند. هنگام فروش نیز به اندازه قیمت ابطال هر واحد به سرمایه گذار پرداخت می‌شود.

ویژگی‌های متمایز کننده صندوق تضمین اصل سرمایه کیان این است که در صورت خرید یا همان صدور واحدهای سرمایه گذاری این صندوق و نگهداری آن در مدت اعلام شده از سوی صندوق، می‌توانیم از این بابت آسوده‌خاطر باشیم که اگر بازار سرمایه با افت همراه شد، اصل پولی که سرمایه گذاری کرده‌ایم به ما پرداخت می‌شود. از طرفی، اگر بازار سرمایه رشد کرد، سرمایه گذاران می‌توانند انتظار سود داشته باشند. گفتنی است که صندوق تضمین اصل سرمایه از سوددهی صندوق به صورت پلکانی، درصد کارمزد برمی‌دارد.

صندوق سرمایه گذاری شاخصی

از دسته صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی، صندوق سرمایه گذاری شاخصی است که سبد متشکل خود را بر اساس حرکت هم جهت با شاخص هم وزن تشکیل می‌دهد. برای صدور هر واحد صندوق سرمایه گذاری شاخصی هم‌وزن می‌توانید از طریق اپلیکیشن کیان دیجیتال یا پنل کارگزاری خود اقدام کنید. برای ابطال واحدها نیز همین روش‌ها قابل انجام است.

صندوق سرمایه گذاری مختلط

صندوق‌های مختلط هم دو نوع صدور و ابطالی و قابل معامله دارند که البته نوع صدورو ابطالی در ایران صندوق‌های بیشتری دارد. برای صدور یا ابطال واحدهای صندوق سرمایه گذاری مختلط صدور و ابطالی می‌توانید از طریق مراجعه به سایت خود شرکت یا تماس با آن اقدام کنید. این در حالی است که واحدهای صندوق سرمایه گذاری مختلط قابل معامله در بورس و با استفاده از پنل کارگزاری قابل خرید و فروش هستند.

نحوه صدور و ابطال صندوق های سرمایه گذاری

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری با توجه به صدور و ابطالی یا قابل معامله بودن‌شان با مراجعه به کارگزاری‌ها یا اقدام از صفحه رسمی خودشان، امکان صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند.

در مورد صندوق‌های سرمایه گذاری کیان شامل صندوق شاخصی هم‌وزن کیان، صندوق آوای سهام کیان، صندوق آهنگ سهام کیان، صندوق تضمین اصل سرمایه کیان تا صندوق ندای ثابت، صندوق درآمدثابت، صندوق بخشی دارویی فارماکیان و صندوق طلای کیان، می‌توان با اپ کیان دیجیتال اقدام به صدور و ابطال واحدها کرد.

صدور اینترنتی واحدهای صندوق

برای صدور اینترنتی واحدهای هر کدام از صندوق‌های سرمایه گذاری کیان، وارد اپلیکیشن کیان دیجیتال می‌شویم و صندوق موردنظر را انتخاب می‌کنیم.

سپس گزینه درخواست خرید را ثبت می‌کنیم که در اینجا به عنوان مثال صندوق شاخصی هم وزن کیان است.

بعد از ورود به صفحه «درخواست خرید»، در واقع وارد صفحه صدور اینترنتی واحد سرمایه گذاری صندوق سرمایه گذاری موردنظر شده‌ایم.

میزان مبلغ را در بخش «درخواست خرید» در محل مشخص شده، وارد می‌کنیم. میزان واحدهای سرمایه گذاری که می‌توانیم نسبت به میزان وجه نقد مشخص‌شده خریداری کنیم در قسمت بالای «مبلغ خرید» به نمایش درمی‌آید.

وارد مرحله آخر «پرداخت اینترنتی» می‌شویم. بعد از پرداخت، درخواست صدور برای صندوق ارسال می‌شود. صدور در زمان و ساعت مشخص برای هر صندوق انجام می‌شود و در آخر می‌توانیم واحدهای سرمایه گذاری خریداری‌شده را در صفحه اپ کیان دیجیتال خود ببینیم.

ابطال اینترنتی واحدهای صندوق

برای ابطال نیز ابتدا باید مانند بالا وارد اپ کیان دیجیتال شده و صندوق مورد نظر خود را انتخاب کنید. سپس این بار به جای درخواست خرید، «درخواست فروش» را می‌زنید. در اینجا صندوق طلای کیان به عنوان مثال انتخاب شده است.

در نهایت، تعداد واحدی که مایلید به فروش برسانید را مشخص کرده و روی ارسال درخواست کلیک می‌کنید.