چرا سرمایه گذاری متنوع مهم است؟

شاید این جمله را شنیده باشید: “همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید!” این بدان معنی است که نباید همه سرمایه خود را در یک مورد خاص سرمایه گذاری کنیم و برای کاهش ریسک و افزایش بازدهی، حتما باید سرمایه گذاری متنوع را رعایت کرده و در صنایع، دارایی‌های گوناگون و دسته‌های مختلفی سرمایه گذاری کنیم.

اگرچه اغلب متخصصان حوزه سرمایه گذاری بر این باورند که سرمایه گذاری متنوع صد در صد جلوی ضرر را نمی‌گیرد اما این موضوع یکی از مهم‌ترین اجزای دستیابی به اهداف مالی بلند مدت است که ریسک سرمایه گذاری را کم می‌کند.

در ادامه به این سوال پاسخ خواهیم داد که چرا سرمایه گذاری متنوع مهم است؟ می‌پردازیم.

سرمایه گذاری متنوع در حوزه‌ها و بخش‌های مختلف

اولین هدف در متنوع سازی این است که بتوان میزان ریسک را تا اندازه قابل توجه‌ای کم کرد. به عنوان مثال، اگر تنها در یک سهم سرمایه گذاری کند و به اصطلاح پرتفو تک سهم داشته باشد، در صورت نزول آن سهم باید انتظار ضرر زیادی را داشته باشد.

در نتیجه بهتر است سبد سهام، دستچینی از سهام مختلف و از شرکت‌های گوناگون باشد. چراکه صنایع مختلف واکنش متفاوتی به نوسانات بازار و اخبار نشان می‌دهند و این امر باعث کاهش ریسک می‌شود. تنها تک سهم بودن در بازار سرمایه به معنای دوری از تنوع در سرمایه گذاری نیست. برای مثال، سرمایه گذاری تنها در سهام شرکت‌های دارویی هم فاصله گرفتن از تنوع در سرمایه گذاری به حساب می‌آید.

همه سهام خود را از شرکت‌های دارویی مختلف نخرید چرا که همه این شرکت‌ها واکنشی تقریبا یکسان به اخبار مربوط به حوزه خود نشان می‌دهند. برای مثال اگر خبر بدی در این حوزه منتشر شود و شما سهام شرکت‌های مختلف دارویی را داشته باشید، به طور کامل متضرر می‌شوید و ارزش پرتفوی شما افت بسیاری خواهد داشت.

علاوه بر این، بخشی از سرمایه‌گذاری را نیز می‌توان در دارایی‌های دیگر و کم‌ریسک‌تر به کار برد. به عنوان مثال می‌توان بخشی از سرمایه را در طلا، بخشی را در سهام و بخشی را در صندوق‌های درآمد ثابت گذاشت و ریسک را پخش کرد. با این حال، گزینه‌های کم‌ریسک‌تری هم در دسترس هستند.

تخصیص هوشمندانه سرمایه

در سال‌های اخیر با رونق بورس، ذهن اغلب سرمایه گذاران معطوف بازار بورس شد و بسیاری از سرمایه گذاران با خود فکر می‌کنند که چند سهم در پرتفوی خود داشته باشند تا علاوه بر کاهش ریسک سرمایه گذاری، بازدهی مطلوب و قابل توجهی نیز در این بازار کسب کنیم.

برای مثال داشتن پنج سهم از گروه‌های مختلف از داشتن سهم یک گروه و یک شرکت بهتر است. حتی شما می‌توانستید با خرید گزینه‌های دیگری غیر از سهام، خود را در برابر نوسانات احتمالی آماده کنید.

به این ترتیب، بهترین کار تخصیص سرمایه میان حوزه‌های مختلف بازار سرمایه از قبیل سهام، صندوق‌های سرمایه گذاری، صندوق طلا و موارد دیگر است. مسلما نیاز به سرمایه گذاری در همه این زمینه‌ها نیست. تنها مسئله مهم تخصیص سرمایه خود به زمینه‌های مختلف است.

به عبارت ساده، می‌بایست سرمایه خود را در مجموعی از زمینه‌های مختلف در بازار سرمایه تزریق کرد و سرمایه گذاری متنوع داشت. برای درک بهتر رابطه ریسک و متنوع سازی در سرمایه گذاری و اهمیت آن باید نکاتی را خاطر نشان کرد.

ریسک و متنوع سازی

همان‌طور که از وقوع بلایای طبیعی بی خبر هستیم اما برای رویارویی با آن‌ها اقداماتی را در نظر می‌گیریم، برای به وجود آمدن اتفاقی انواع ریسک‌ها در بازارهای مختلف دارایی هم باید تدابیری مانند تنوع‌سازی را در نظر بگیریم. ریسک‌ها از دو دسته سیستماتیک و غیرسیستماتیک تشکیل شده‌اند.

ریسک‌های سیستماتیک برآمده از تورم جنگ، انواع نرخ بهره و تصمیمات سیاسی هستند. با این حساب، نمی‌توان از تاثیر آن‌ها جلوگیری کرد و تنها با متنوع‌سازی در دارایی‌های‌مان می‌توانیم از شدت تاثیر آن‌ها بر سرمایه‌مان جلوگیری کنیم. ریسک‌های غیرسیستماتیک هم ناشی از شرکت‌ها و ناشران و تصمیمات آن‌ها است. در هر دو حالت ریسک، بهتر است تنوع در سرمایه گذاری را در نظر داشت.

متنوع سازی چطور کار می کند؟

تصور کنید که دارایی‌های متنوعی از طلا گرفته تا سهام و اوراق بادرآمد ثابت دارید. در میان بازارهای دارایی که در هر کدام از آن‌ها قسمتی از سرمایه قرار داده‌اید، تعدادی دچار انواع ریسک می‌شوند و با کاهش ارزش مواجه می‌شوند. در حالی که دیگر زمینه‌های سرمایه گذاری رونق گرفته‌اند.

سرمایه‌ای که در زمینه‌های سرمایه گذاری دچار ریسک شده‌اند کاهش قیمت پیدا کرده‌اند. اما این ضرر با رشدی که سرمایه در زمینه‌های سرمایه گذاری دیگر همراه است جبران می‌شود. تنوع در سرمایه گذاری باعث می‌شود ضرر وارد شده از این طریق جبران شود.

سرمایه گذاری متنوع در صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه گذاری سهام گزینه مناسبی در جهت داشتن سرمایه گذاری متنوع در زمینه سهام هستند. به علاوه، صندوق‌های سرمایه گذاری دیگری نیز هم چون صندوق درآمد ثابت در بازار سرمایه موجود هستند که می‌توانند بخشی از سرمایه گذاری شما را تشکیل دهند. از سهام که بگذریم فرض کنید شما همه پول خود را صرف خرید طلا کرده‌اید. حال ناگهان ارزش طلای جهانی پایین می‌آید و شما یک باره متضرر می‌شوید. دلیل تنوع سرمایه‌گذاری نیز همین است. با تخصیص سرمایه خود به بخش‌های مختلف، بازدهی سرمایه گذاری خود را تضمین کنید و میزان ضرر خود را به حداقل برسانید. ابزار مالی نوین مانند صندوق‌های سرمایه گذاری با ساختاری که دارند از سبدی متنوع بهره‌مند هستند. به عنوان مثال در میان صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی، صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان با داشتن تیمی متخصص و تحلیل‌گران مسلط به بازار سرمایه از سبدهای متنوعی از سهام منتخب بازار سهام برخوردار هستند. به همین خاطر، سرمایه گذارانی که دانش و وقت کافی برای تحلیل و انتخاب سهام در بازار سرمایه برخوردار نیستند می‌توانند با خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوق‌ها به طور غیرمستقیم به سرمایه گذاری هوشمندانه بپردازند.

نتیجه گیری

ورود به فضای سرمایه گذاری با هدف حفظ ارزش پول و رسیدن به اهداف مالی که در نظر داریم مستلزم فراگیری مهارت‌هایی مانند متنوع‌سازی در سرمایه گذاری است. زمانی که از اهمیت ایجاد تنوع در سرمایه گذاری آگاه شویم، می‌توانیم تا میزان قابل توجه‌ای از ضررهای احتمالی به سرمایه‌مان جلوگیری کنیم و به این ترتیب سرمایه گذاری هوشمندانه‌ای را تجربه کنیم. تلاش بر این بود که به شناخت ابعاد و چگونگی تنوع سازی بپردازیم و از آن استفاده کنیم.