صندوق پروژه چیست و معرفی بهترین صندوق پروژه‌ها در ایران

پروژه‌ها یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری و درآمدزایی افراد هستند که دسته خاصی از مخاطبان را جذب خود می‌کنند. درست است که پروژه‌ها می‌توانند سود خوبی داشته باشند اما ورود به یک پروژه و سرمایه‌گذاری در آن، برای بسیاری از ما با ترس همراه است. این ترس ریشه‌های مختلفی دارد و به همین دلیل، وقتی مشارکت در یک پروژه به ما پیشنهاد می‌‎شود، شاید ترجیح دهیم دست نگاه داریم و برای تحقیق در مورد آن وقت صرف کنیم.

ریشه‌های این ترس عبارتند از عدم شناخت پروژه، عدم اطمینان به آن و همچنین نداشتن پول کلان. به عبارت دیگر، پروژه مطمئن و مناسبی را سراغ نداریم یا وقت کافی برای تحقیق و یافتن چنین پروژه‌هایی نداریم. اگر هم پروژه‌ای را با ویژگی‌های فوق می‌شناسیم، پول هنگفتی که برای سرمایه گذاری در آن لازم است را در اختیار نداریم. حضور صندوق پروژه اصلا به همین دلیل است که هم امکان سرمایه گذاری با پول کم برای‌مان به وجود بیاید و هم نیاز به وقت گذاشتن و تحقیق کردن برای شناخت یک پروژه خوب را نداشته باشیم و کار را به متخصصین و ارکان صندوق بسپاریم.

صندوق تامین مالی چیست؟

صندوق تامین مالی یکی از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری است. همان‌طور که از نام این صندوق پیدا است هدف از تشکیل آن، تامین مالی پروژه‌های مختلفی مانند پروژه‌های عمرانی و ساختمانی و زمین و حتی ایجاد امکان تامین مالی برای کسب‌وکارهای جدید است. صندوق تامین مالی این امکان را به سرمایه گذاران می‌دهد تا بتوانند همان‌طور که از مدیریت و تخصص اعضای صندوق برای پیش‌برد اهداف سرمایه گذاری و مالی‌شان استفاده می‎کنند، ریسک سرمایه گذاری آنها نیز کاهش یابد. هدف بزرگ‌تری که در ماهیت صندوق تامین مالی قرار دارد و شاید در نگاه اول به چشم نیاید، کاهش نرخ بیکاری و از طرف دیگر حمایت تولیدکنندگان داخلی و رشد صنایع است.

حمایت مالی و هدفمند کردن سرمایه گذاری پروژه‌ها و کسب و کارهای جدید به طور بالقوه می‌تواند به افزایش تولید منجر ‌شود. لازم به ذکر است که در کشورهای توسعه یافته حضور این نوع از انواع صندوق‌های سرمایه گذاری اهمیت بالایی دارد. در مورد نوع فعالیت صندوق تامین مالی و صندوق پروژه یا هر نوع از صندوق‎‌ها باید گفت که فعالیت آن‌ها به صورت حقوقی انجام می‌شود. این نوع عملکرد به این خاطر است که تمام صندوق‌ها تحت نظارت و مجوز سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

صندوق پروژه چیست؟

صندوق پروژه یکی از انواع صندوق تامین مالی به حساب می‎‌آید. این صندوق سبدی متشکل از دارایی‌های خرد دارد و آن را در پروژه‌های متنوعی مانند ساختمان‌سازی یا کمک به راه افتادن کسب‌وکارها سرمایه گذاری می‌کند. صندوق پروژه آن‌طور که در اساسنامه‌اش نوشته شده است، عمل می‌کند.

مزایای صندوق پروژه

صندوق پروژه مزایای زیادی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.

بازدهی مناسب

صندوق‌های پروژه می‌توانند هم برای سرمایه گذار و هم برای کسب‌و‌کار و شرکتی که مورد حمایت صندوق قرار می‌گیرد، سود زیادی داشته باشند. بنابراین بازدهی از مزایای صندوق پروژه به حساب می‌آید. با توجه به این‌که بعد از بررسی و اطمینان از نتیجه‌بخش بودن پروژه به تشکیل صندوق اقدام می‌شود، امکان کسب سود از سرمایه گذاری در صندوق پروژه‌ زیاد است.

ساختار متفاوت:

از آن‌جایی که ساختار صندوق پروژه‌ از نوین‌ترین ابزار مالی و سرمایه گذاری به حساب می‌آید، می‌توان انتظار داشت که ساختار آن هم متفاوت است. نتیجه‌گیری و بازه زمانی که برای رسیدن به اهداف مالی در صندوق سرمایه گذاری پروژه‌ای در نظر گرفته شده است، مبنی بر به نتیجه رسیدن پروژه یا پروژه‌هایی است که صندوق روی آن سرمایه گذاری کرده است.

صرفه‌جویی:

دقت در انتخاب پروژه‌ها در تشکیل سبد صندوق پروژه باعث می‌شود تا در بسیاری از هزینه‌های معمول صندوق، صرفه جویی شود. تقریبا بسیاری از وظایف و مدت انجام آن‌ها در صندوق پروژه مشخص است. بنابراین طبیعی است که از اتفاقات و تغییر راهکارهای احتمالی در مسیر سرمایه گذاری صندوق کم شود.

نظام‌مندی سیستم:

در صندوق پروژه تلاش می‌شود تا اهداف مالی با توجه به نظام‌مندی ویژه‌ای پیش رود. بنابراین می‌توان گفت که نظام‌مندی سیستم هم از دیگر مزایای صندوق پروژه به حساب می‌آید.

معایب صندوق پروژه

عیب اصلی صندوق‌های پروژه در انتقال دارایی آنها است. معمولا انتقال دارایی شرکتی که پروژه را انجام می‌دهد باید از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری انجام شود. پس از ابطال واحدهای صندوق‌های سرمایه گذاری فوق نیز مالیاتی در نظر گرفته می‌شود. به این ترتیب، هم در زمان انتقال دارایی شرکت به پروژه و هم در زمان ابطال واحدهای صندوق، باید مالیات پرداخت شود. یک مشکل دیگر در این زمینه طولانی شدن روند اخذ مجوز از سازمان بورس و سایر نهادهای تصمیم‌گیر است.

صندوق پروژه چگونه کار می‌کند؟

این که صندوق پروژه امکانات خوبی به پروژه‌ها و کسب و کارها می‌دهد تا بتوانند به رونق و سرانجام برسند، بسیار خوب است اما عملکرد صندوق پروژه برای اختصاص دادن سرمایه و تامین مالی ساده نیست و مراحل خاص خود را دارد؛ صندوق پروژه این طور کار می‌کند که در قدم اول به بررسی و تحلیل علمی و منطقی پروژه‌ها می‌پردازد و بعد از این که در مورد پروژه‌های معرفی شده به نتیجه نهایی رسید، فرآیند تامین مالی را در مورد پروژه‌های متنوع انتخاب شده‌اش شروع می‌کند.

تمام مسئولیت و مدیریت پروژه به عهده شرکتی می‌شود که پروژه را تعریف کرده است و صندوق پروژه به تامین مالی و سرمایه گذاری در آن می‌پردازد و دست آخر از محل سرمایه گذاری شده سودی به دست می‌آورد و آن را در واحدهای سرمایه گذاری افراد سرمایه گذار حاضر در صندوق تقسیم می‌کند. کارمزدها و درصدهایی هم ویژه اعضا و ارکان صندوق وجود دارد که میزان هر کدام در اساسنامه و امیدنامه صندوق به طور کامل توضیح داده شده است.

نحوه عملکرد صندوق پروژه

صندوق پروژه با انتشار واحدهای سرمایه گذاری، اقدام به جمع‌آوری سرمایه افراد سرمایه گذار می‌کند و سرمایه به دست آمده را برای انجام پروژه تشخیص داده شده در نظر می‌گیرد. صندوق پروژه با اختصاص دادن سرمایه به پروژه‌های پیشرو به هدفی که به خاطر آن تشکیل شده است، نحوه عملکرد خود را توضیح می‌دهد.

ارکان صندوق پروژه

صندوق پروژه هم مانند دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری دارای ارکان است. از مدیر صندوق گرفته تا متولی و تیم حسابداری، ارکان این صندوق را تشکیل می‌دهند. البته باید گفت که صندوق پروژه هم بنابر راهکارها و ساختاری که دارد در اساسنامه و امیدنامه خود به طور ویژه به معرفی ارکان خود و وظایف هر کدام پرداخته است.

اساسنامه و امیدنامه

اساسنامه صندوق سرمایه گذاری پروژه مانند اساسنامه و امید نامه دیگر صندوق‌های سرمایه گذاری به ارائه هدف و موضوع فعالیت صندوق، ترکیب دارایی‌ها و نحوه سرمایه گذاری و دیگر موارد مربوط به صندوق می‌پردازد. امیدنامه به عنوان مکمل اساسنامه، به معرفی جزئیات بیش‌تر مانند ارکان صندوق، وظایف آن‌ها و میزان کارمزد هزینه و ارکان صندوق مربوط می‌شود.

روند کار هر صندوق پروژه

حالا که صحبت از اساسنامه به میان آمد، خوب است بگوییم که صندوق پروژه در اول کار به صورت یک شرکت سهامی خاص به وجود می‌آید و پس از این که پروژه کامل شد از صورت سهامی خاص به سهامی عام تبدیل می‌شود و در بورس یا به شکل دیگر و خارج از بورس ارائه می‌شود. بعد از عرضه در سهام فعالیت صندوق تمام می‌شود و سرمایه گذارانی که سرمایه خود را در صندوق قرار داده بودند تا پروژه‌ها راه‌اندازی شود، به همان میزان سرمایه‌ای که آورده بودند، در آن شریک می‌شوند.

الزامات تشکیل صندوق پروژه

برای این که بتوان فعالیت صندوق را آغاز کرد ابتدا باید طرح پروژه را مطرح کرد و قبل از تشکیل صندوق، ارکان صندوق را هم معرفی کرد. بعد از فراهم کردن این الزامات می‌توان به دریافت مجوز تاسیس از سازمان بورس اقدام کرد و همچنین شرکت را در مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت رساند. بعد از دریافت مجوز فعالیت از سازمان بورس اوراق بهادار نوبت به تاسیس صندوق می‌رسد. در این مرحله، صندوق پروژه باید اقدام به فروش واحدهای سرمایه گذاری کند تا تاسیس آن انجام شود. اگر بخواهیم به صورت فهرست‌وار روند و الزامات تشکیل صندوق پروژه را به نوبت توضیح دهیم باید این طور بگوییم؛

1. طرح توجیهی و ارکان پروژه را ارائه دهیم.

2. مجوز تاسیس از سازمان بورس دریافت کنیم.

3. شرکت را نزد مرجع ثبت شرکت‌ها ثبت کنیم.

4. مجوز فعالیت از بورس را دریافت کنیم.

5. صندوق را تاسیس کنیم.

6. واحدهای سرمایه گذاری را به فروش برسانیم.

7. شرکت پروژه را تاسیس کنیم.

8. پروژه را اجرا کنیم

9. پروژه را تمام کنیم و شرکت را به سهامی عام تبدیل کنیم.

10. سهام را به سرمایه گذاران تخصیص دهیم و یا به عبارتی تصفیه صندوق را انجام دهیم.

نحوه سرمایه گذاری در صندوق پروژه

اول از همه برای سرمایه گذاری در صندوق پروژه باید از سن قانونی برخوردار باشیم. سپس برای شروع سرمایه گذاری نیاز به دریافت کد معاملاتی داریم و باید در یکی از کارگزاری‌های مجاز عضو شده و از پنل‌هایی مانند درسا تریدر استفاده کنیم. در آخر هم می‌توان فعالیت خود را با خرید واحدهای سرمایه گذاری این نوع صندوق آغاز کرد.

سرمایه گذاری در صندوق پروژه مناسب چه افرادی است؟

افرادی که تمایل دارند در پروژه‌های بزرگ شرکت کنند و از حضور در ساختاری نظام‌مند رضایت دارند، می‎‌توانند برای سرمایه گذاری از صندوق پروژه بهره‌مند شوند. همان طور که توضیح دادیم در پایان پروژه می‌توان از سود توسعه پروژه بهره‌مند شویم.

معیارهای شناخت بهترین صندوق پروژه در ایران

انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری پروژه با بررسی عملکرد و بازدهی و راهکارهای معاملاتی مدیران صندوق و البته افق زمانی کسب سود در بازارهای سرمایه‌ای که آن صندوق سرمایه گذاری کرده است، انجام می‌شود. بهترین صندوق پروژه در ایران را با بررسی این عوامل می‌توان بررسی کرد.

عملکرد و بازدهی صندوق

عملکرد صندوق با توجه به سابقه و فعالیت آن در بازه‌های زمانی مختلف سنجیده می‌شود. برای این‌که بتوان عملکرد و بازدهی بهترین صندوق پروژه را پیدا کرد، باید به سامانه‌های آنلاین معتبر که به انتشار گزارش‌های مالی می‌پردازند مراجعه کرد.

ریسک‌پذیری سرمایه‌‏گذار

ممکن است بررسی بازدهی‌ها و عملکرد صندوق، بهانه‌ای مناسب برای انتخاب یک صندوق به عنوان بهترین صندوق پروژه نباشد. چرا که شخصیت سرمایه‌گذاری فرد سرمایه گذار ممکن است اصلا با میزان ریسک صندوق پروژه انتخاب‌شده همخوانی نداشته باشد. بنابراین در انتخاب بهترین صندوق پروژه در ایران، بررسی ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار از مهم‌ترین مراحل به حساب می‌آید.

افق زمانی در سرمایه‌گذاری

در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری پروژه باید افق زمانی برای بازدهی در نظر گرفته شود. بازدهی هر صندوق با توجه به سبد دارایی و نکات دیگری که به بازه‌های زمانی آن مرتبط می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد.