صندوق درآمد ثابت چیست؟
- اشتراکگذاری
- 33222
- 0
صندوق درآمد ثابت یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری به حساب میآید. بیشتر دارایی موجود در این صندوق تشکیل شده از سپردههای بانکی و اوراق بهادار کم ریسک است.
در کشورهایی که دچار تورم هستند، افراد گزینههای مختلفی را برای یک سرمایه گذاری هدفمند انتخاب میکنند. برخی گزینههایی را انتخاب میکنند که ریسک بالاتری دارند و بقیه گزینههای با ریسک کمتر را ترجیح میدهند. این انتخاب به موارد زیادی از جمله شخصیت افراد سرمایه گذار و میزان ریسکی که حاضرند قبول کنند، بستگی دارد. همین موضوع باعث میشود عدهای به سوی صندوق درآمد ثابت بروند، گزینهای که ریسکی مشابه بانک دارد اما ویژگیهای بهتری در مقایسه با آن دارد. در ادامه توضیح خواهیم داد که صندوق درآمد ثابت چیست و چطور میتواند در مسیر سرمایه گذاری به افراد کمک کند.
صندوق درآمد ثابت چیست؟
صندوق درآمد ثابت یک گزینه سرمایه گذاری است که برای افراد ریسک گریز بسیار مناسب است. این صندوق انواع مختلفی دارد و به دلیل ریسک کم و بازدهی مناسب خود شناخته شده است. این صندوق میتواند جایگزین بسیار خوبی برای بانک باشد. در ادامه به ویژگیها و انواع این صندوق اشاره میکنیم.
سازوکار صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت
صندوق درآمد ثابت یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری در ایران و جهان به حساب میآید. بیشتر دارایی این صندوق (حداقل 70 درصد) از سپردههای بانکی و اوراق بهاداری مانند اوراق کم ریسک مشارکت تشکیل شده است. بخش کمی از دارایی صندوق درآمد ثابت نیز در سهام و برخی داراییهای دیگر قرار دارد. ترکیب داراییهای این صندوق باعث میشود این صندوق در همان حال که کم ریسک میماند بازدهی بالاتری در مقایسه با بانک نیز داشته باشد.
سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت برای چه افرادی مناسب است؟
سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت برای چند دسته از افراد مناسب است. دسته اول کسانی هستند که ریسک گریز به شمار میآیند و میخواهند پولشان را در جایی سرمایه گذاری کنند که علاوه بر حفظ شدن اصل پول، بازدهی نیز داشته باشد. دسته دوم کسانی هستند که مدت کمی با پولشان کاری ندارند و میخواهند چند روز یا چند هفتهای که این پول را لازم ندارند، سودی به آن تعلق بگیرد. دسته سومی که صندوق درآمد ثابت برایشان مناسب است، کسانی هستند که یک سبد سرمایه گذاری نسبتا ریسکی دارند و میخواهند با گزینه دیگری ریسک سرمایه گذاریشان را پایین بیاورند. در این حالت، آنها میتوانند از صندوق درآمد ثابت نیز استفاده کنند.
دستهبندی انواع صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت
صندوقهای درآمد ثابت انواع مختلفی دارند. صندوقهای درآمد ثابت از نظر نحوه معامله به دو شیوه صندوقهای قابل معامله (etf) و صندوقهای غیرقابل معامله در بورس (صدور و ابطالی) تقسیم میشوند. برای شروع سرمایه گذاری در صندوقهای قابل معامله نیاز به حداقل 500 هزار تومان سرمایه داریم. در صورتی که سرمایه گذاری در صندوقهای غیر قابل معامله را میتوان با مبالغ دیگری هم شروع کرد. از نظر بازدهی نیز این صندوقها انواع مختلفی دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
درآمد ثابت با تقسیم سود
برخی از صندوقهای درآمد ثابت، در یک بازه زمانی مشخص سود به حساب سرمایه گذار پرداخت میکنند. با پرداخت این سود، دیگر نرخ بهره مرکب به آنها تعلق نمیگیرد، هرچند برخی صندوقها مانند صندوق ندای ثابت کیان این امکان را فراهم آوردهاند که سرمایه گذار با زدن دکمهای دوباره سود پرداختی خود را صرف خرید واحدهای این صندوق کند و به نوعی از نرخ بهره مرکب بهرهمند شود. صندوق درآمد ثابت کیان از نوع صندوقهای صدور و ابطالی (non etf) است که امکان دریافت سود ماهانه را برای سرمایهگذاران فراهم کرده است.
درآمد ثابت بدون تقسیم سود
دستهای دیگر از صندوقهای درآمد ثابت سود حاصل از سرمایه گذاری خود را تقسیم نمیکنند و موقع ابطال واحدها، یکجا اصل و سود پول را به حساب فرد واریز میکنند. از جمله صندوقهای درآمد ثابت بدون تقسیم سود که قابل معامله در بورس نیز باشند میتوان صندوق درآمد ثابت کیان اشاره کرد.
صندوق درآمد ثابت etf
برخی صندوقهای درآمد ثابت در بورس و در هر لحظه قابل معامله هستند. به این صندوقها، صندوق درآمد ثابت etf میگویند. این در حالی است که برخی صندوقها در بورس معامله نمیشوند و ساعات معامله آنها هم لزوما ارتباطی با باز بودن بورس ندارد.
صندوق درآمد ثابت نوع 2
یک دسته دیگر از صندوقهای درآمد ثابت، صندوق نوع دوم است. منظور از این نوع صندوق سرمایه گذاری آن است که در چنین صندوقهایی حداکثر 5 درصد از دارایی صرف سرمایه گذاری در سهام میشود. به همین دلیل هم این نوع صندوقها ریسک بسیار پایینی دارند.
صندوق درآمد ثابت صدور و ابطالی
برخی از صندوقهای درآمد ثابت در بورس معامله نمیشوند. برای خرید و فروش این نوع صندوقها که به صندوق درآمد ثابت صدور و ابطالی نیز معروف هستند، باید به سایت صندوق یا اپلیکیشن مربوط به آن رجوع کرد. صندوق ندای ثابت کیان از نوع صندوق صدور و ابطالی (non etf) است.
امنیت در صندوق های درآمد ثابت
امنیت سرمایه گذاری یکی از مهمترین ویژگیهای صندوقهای درآمد ثابت است. امنیت این صندوقها با گرفتن مجوزهای لازم از سوی سازمان بورس تضمین میشود.
بازدهی صندوق های درآمد ثابت چگونه است؟
بازدهی صندوقهای درآمد ثابت معمولا از بانک بالاتر است اما به اندازه بازدهی بورس نمیرسد. البته ریسک بورس را نیز ندارد. این گونه صندوقها جایگزین مناسبی برای بانک به شمار میروند. ترکیب دارایی صندوقهای درآمد ثابت به گونهای است که موجب میشود بازدهی آنها بیش از بانک شود اما چون آنها در گزینههای پرریسک وارد نمیشوند یا سرمایه گذاری بسیار کمی در آنها دارند، بازدهی مشابه بورس ندارند.
ترکیب دارایی صندوق درآمد ثابت
میدانیم که صندوقهای سرمایه گذاری هر کدام سبدی متشکل از داراییهای مختلف دارند. ترکیب دارایی صندوق درآمد ثابت هم به این صورت است که متشکل از اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، وجه نقد، مقداری سهام و سایر داراییها است. نسبتی که هر یک از این صندوقها در داراییهای مختلف سرمایه گذاری میکنند، علاوه بر حد نصاب صندوق به تشخیص مدیر صندوق بستگی دارد.
مزایای صندوق درآمد ثابت چیست؟
صندوق درآمد ثابت مزایای زیادی دارد. یکی از مزایای اصلی آن نقدشوندگی سریع است. اهمیت این موضوع به ویژه زمانی مشخص میشود که شما به پولتان به سرعت نیاز داشته باشید. ریسک پایین در کنار بازدهی مناسب و بهتر از بانک نیز دومین مزیت مهم صندوق درآمد ثابت است. علاوه بر این، صندوق درآمد ثابت در برابر بانک این مزیت را دارد که دچار جریمه نمیشود. در واقع، اگر شما پولی را در بانک بگذارید و زودتر از موعد به پولتان نیاز پیدا کنید، یک جریمه یا نرخ شکست به شما تعلق میگیرد و سود شما با نرخ بسیار پایینتری محاسبه میشود. این در حالی است که در مورد صندوقهای درآمد ثابت چنین چیزی وجود ندارد و سود به صورت روزشمار به افراد پرداخت میشود. در ادامه به این مزایا اشاره میشود.
تاب آوری صندوق درآمد ثابت در برابر نوسانات و تصمیمات سیاسی!
همه ما به خوبی با نوسانات و تلاطمهای ناشی از نااطمینانیهای اقتصادی- سیاسی آشنا هستیم. هر کدام از این دو اتفاق میتواند روی بسیاری از زمینههای سرمایه گذاری ما تاثیر بگذارد. این در حالی است که گزینههای سرمایه گذاری مانند صندوق درآمد ثابت تاب آوری خوبی در برابر چنین اتفاقاتی دارند. از آنجا که سپردههای بانکی و اوراق کم ریسک قسمت عمدهای از سرمایه ما در صندوق درآمد ثابت را تشکیل میدهند، این تاب آوری دور از ذهن نیست.
معمولا این دست داراییها بر خلاف سکه و ارز و سهام ریسک کمتری دارند و از ثبات بیشتری برخوردارند. به همین دلیل میتوان با خیالی آسودهتر به سرمایه گذاری در این نوع صندوق پرداخت و از پیشامدهای این چنینی نترسید. در واقع درست است که بازدهی آنها در صورت رشد به بازارهای دیگر نمیرسد، اما وقتی شرایط اقتصادی ثبات نسبی داشته باشد، از نظر بازدهی در میان بهترین گزینههای سرمایهگذاری قرار میگیرند.
مدیریت توسط متخصصان
از مزایای بارزی که انواع صندوقهای سرمایه گذاری، به ویژه انواع صندوق درآمد ثابت دارند این است که از تیمی از متخصصان برخوردار هستند. حضور متخصصان در صندوق درآمدثابت باعث میشد تا سرمایه گذاران بدون نیاز به داشتن دانش و زمان کافی در زمینه سرمایه گذاری موردنظرشان بتوانند اقدام به سرمایه گذاری کنند.
قدرت نقد شوندگی بالا
یکی از بزرگترین مشکلاتی که بازارهای دارایی برای سرمایه گذاران دارند، موضوع نقدشوندگی است. به عنوان مثال، فرد سرمایه گذاری که برای کسب سود اقدام به سرمایه گذاری در بانک میکند، به طور معمول تا موعد مقرر نمیتواند سرمایه خود را نقد کند و در صورتی که اقدام به خروج سرمایه خود از حساب بانکی خود کند، باید جریمه شکست دهد و سود مشخصشده را یا به طور ناقص دریافت کند یا سود را به طور کامل از دست بدهد. به علاوه، گزینههایی مانند مسکن یا خودرو هم ممکن است در شرایط افت بازار، دیرتر نقد شوند.
ریسک پایین
ساختار صندوق درآمد ثابت با سبدی متشکل از اوراق مشارکت و سپرده بانکی و میزان بسیار کمی از سهام بررسیشده بازار سرمایه، ریسک سرمایه گذاری را بسیار پایین میآورد. بنابراین میتوان گفت که ریسک پایین در سرمایه گذاری از مزایای انواع صندوق درآمدثابت به حساب میآید.
سرمایه گذاری با مبلغ کم
سرمایه گذاری برای بسیاری از افرادی که تمایل به سرمایه گذاری دارند، کاری ناشدنی به نظر میآید. به این معنی که احساس میکنند به خاطر میزان پول کمی که دارند، امکان سرمایهگذاری برای آنها وجود ندارد. شاید تا قبل از حضور ابزار مالی نوینی مانند انواع صندوق های سرمایه گذاری، این تصور درست بود. اما یکی از مزایای انواع صندوق درآمدثابت که فرصتی برای سرمایه گذاری با پول کم به حساب میآید این است که میتوان خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوقها را با سرمایه گذاری با مبلغ کم انجام داد.
امکان دریافت سودروزشمار
سرمایه گذاری در بانک به نحوی است که اگر بخواهیم سود وعده داده شده را به طور کامل دریافت کنیم، باید تا پایان موعد مقرر به آن دست نزنیم. در بانک، خبری از سودروزشمار نیست و اگر به هر دلیلی اقدام به برداشت پول کنیم، با جریمه روبرو میشویم. اما در انواع صندوق درآمد ثابت این امکان وجود دارد که در هر زمان که تمایل داشتیم اقدام به ابطال واحدهای سرمایه گذاری کنیم و سود را به صورت روزشمار دریافت کنیم.
سود بیشتر از سپرده بانکی
سود بانکی میزان مشخصی دارد و در شرایط تورمی رقم جالبی نیست. بنابراین برای سرمایه گذاری مطمئن که هم از امنیت و شفافیت برخوردار است و هم سود بیشتر از سپرده بانکی داشته باشد، باید سراغ گزینههایی رفت که با ساختاری متفاوت و سبد متشکل پویا، سود بیشتر از بانک را برای سرمایهگذاران به همراه داشته باشد. انواع صندوق درآمدثابت میتوانند این ویژگی را برای سرمایهگذاران به فراهم کنند.
ضامن نقدشوندگی
در میان اعضایی که در ارکان صندوقهای سرمایه گذاری حضور دارند، ممکن است ضامن نقدشوندگی هم به عنوان یکی از اعضا حضور داشته باشد. ضمانت نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری در زمان ابطال به طور معمول بر عهده این عضو از صندوق است.
اما باید گفت که همه صندوقهای درآمدثابت از ضامن نقدشوندگی برخوردار نیستند. البته نبود ضامن نقدشوندگی در صندوق به این معنا نیست که صندوق درآمدثابت در نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری خود به درستی عمل نمیکند.
سرمایه گذاری با حداقل سرمایه
متاسفانه واژه سرمایه گذاری برای تعداد بسیاری از افراد که علاقمند به سرمایه گذاری هستند اما پول زیادی ندارند، به این معناست که برای شروع سرمایه گذاری باید از سرمایه قابل توجهی بهرهمند بود. این تصور با حضور صندوق درآمد ثابت کیان برای تمام افراد علاقمند به سرمایه گذاری بیمعنی شده است.
چرا که سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت کیان با حداقل سرمایه امکانپذیر است. میتوان حتی با 500 هزار تومان در واحدهای این صندوق سرمایه گذاری کرد. بنابراین میشود گفت که با وجود صندوقها، سرمایه گذاری تنها متعلق به ثروتمندها نیست. علاوه بر این، سرمایه گذاری در صندوق ندای ثابت کیان با صد هزار تومان نیز امکانپذیر است.
معایب صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت
جدا از تمام مزایایی که صندوق درآمد ثابت دارد، باید به یک نکته به عنوان معایب آن هم اشاره کرد. صندوق درآمد ثابت به دلیل ماهیتش نمیتواند بازدهی قابل توجهی داشته باشد. این نوع صندوق که کم ریسک محسوب میشود، در شرایط تورم شدید کمتر از آن رشد میکند اما البته بهتر از بانک سود میدهد.
این نوع ویژگی ممکن است برای آن سرمایه گذارانی که به دنبال دریافت بازدهی زیاد هستند مناسب نباشد و در دورههای زمانی که موردنظر برخی از سرمایه گذاران است نتواند سود موردنظرشان را ارائه دهد. با این حال، این صندوقها برای سرمایه گذاران کم ریسک مناسب هستند.
ارکان صندوق درآمد ثابت
صندوق درآمد ثابت کیان هم مانند دیگر صندوقهای سرمایه گذاری ارکان خود را دارد. ارکان صندوق اعضایی هستند که هر کدامشان وظیفه خود را دارند. از این اعضا میتوان به مدیر صندوق، متولی، حسابرس و بازگردان اشاره کرد. با مراجعه به صفحه ارکان صندوق درآمد ثابت کیان میتوان از اطلاعات مربوط به هر کدام از اعضا آگاه شد.
مجمع صندوق
این مجمع برای تصمیمگیریهای مختلف از اعضای متفاوتی تشکیل شده است. صاحبان و ارکان صندوق در این مجمع حضور دارند.
مدیر صندوق
به طور کل، هر آنچه که در صندوق از نظارت بر داراییها تا عملکرد اعضای دیگر صندوق و صدور مجوزهای لازم برای فعالیتهای صندوق بر عهده مدیر صندوق است. هر نوع تغییر باید زیر نظر مدیر صندوق انجام شود.
متولی صندوق
یکی از ارکان صندوق، متولی صندوق است که به عنوان وکیل سرمایه گذاران برای نگهداری و نظارت از داراییهای سرمایهگذاران در صندوق حضور دارد. متولی صندوق وظایف زیر را دارد: توصیه به خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار، اظهار نظر راجع به روند قیمت یا عرضه و تقاضای اوراق بهادار در آینده، اظهارنظر راجع به ارزش (قیمتگذاری) اوراق بهادار، مشاوره در زمینه مدیریت ریسک، مشاوره در زمینه ادغام، تملک، تغییر و تجدید ساختار سازمانی و مالی شرکتها، مشاوره در زمینه طراحی و تشکیل نهادهای مالی و موضوعات دیگری که بر عهده متولی صندوق است.
حسابرس صندوق
حسابرسی و حسابداری و مشاوره مالیاتی و مشاوره مالی و همچنین مدیریت مستمر دارایی صندوق به عهده حسابرس صندوق است. حسابرس شرکت به طور معمول از تیمی از حسابداران تشکیل میشود.
بازارگردان
از اصلیترین وظایف بازارگردانها این است که از تاثیر نوسانات ناخواسته قیمت دارایی صندوق در زمان خرید و فروش کم کنند. بازارگردان با در اختیار داشتن قسمتی از اوراق بهادار صندوق به مناسبسازی و ایجاد تعادل در ارزش داراییهای صندوق میپردازد.
مدیر سرمایهگذاری
از ارکان صندوق که بر اصول، تحلیل و معاملهگری و تامین مالی در بازار سرمایه تسلط دارد، مدیر سرمایهگذاری است. مدیر سرمایهگذاری صندوق به دلیل مهارتی که در زمینههای مختلف سرمایه گذاری در بازار سرمایه دارد به مدیریت سبد به طور اختصاصی میپردازد.
بهترین صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
برای اینکه بتوان بهترین صندوق سرمایه گذاری با درآمدثابت را شناخت، باید ابعاد مختلفی از صندوقها را بررسی کرد. بازدهی و عملکرد صندوق، افق زمانی سرمایه گذاری، طول عمر و میزان سرمایه صندوق از مهمترین ابعادی هستند که برای شناخت بهترین صندوق سرمایه گذاری باید در نظر داشت.
بازدهی و عملکرد صندوق
با مراجعه به صفحه اصلی صندوق موردنظر میتوان به بررسی بازدهیهای دورهای صندوق رسید. با بررسی بازدهی و عملکرد صندوق و تصمیمهایی که در بازههای زمانی مختلف گرفته است میتوان متوجه شد که آیا بهترین صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت را پیدا کردهایم یا خیر.
افق زمانی سرمایهگذاری
عامل مهم دیگری هم که باید در انتخاب صندوق درآمد ثابت به عنوان بهترین صندوق درآمد ثابت در نظر بگیریم، افق زمانی سرمایه گذاری است که فرد سرمایهگذار در نظر دارد. صندوقهای مختلف در بازههای زمانی متفاوت ممکن است بازدهی گوناگونی داشته باشند. بسته به تمایل کوتاه مدت یا بلندمدت سرمایه گذار میتوان صندوق را در آن بازه زمانی مورد بررسی قرار داد.
میزان سرمایه و طول عمر صندوق
میزان سرمایه صندوق درآمد ثابت میتواند یکی از ویژگیهای خوب برای انتخاب یک صندوق درآمد ثابت باشد. صندوقهایی که جذب سرمایه بالایی دارند، معمولا مدیران بهتری را جذب کردهاند و اعتماد بالاتری نسبت به آنها وجود دارد. به علاوه هر چه طول عمر صندوق بیشتر باشد، معمولا به معنای این است که تجربه بیشتری کسب کرده و قابلیت اعتماد بالاتری دارد.
بهترین زمان سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت
به طور کلی بهترین زمان سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت، هنگامی است که شرایط اقتصادی نااطمینانی کمی دارد. در این وضعیت، معمولا قیمت دلار نسبتا تثبیت شده یا کاهشی است و در نتیجه زمان خوبی برای سرمایه گذاری در گزینههای ریالی مانند صندوق های درآمد ثابت فرا رسیده است.
عملکرد صندوق درآمد ثابت چگونه است؟
صندوق درآمد ثابت کیان با جمع آوری اندوخته سرمایه گذاران اقدام به تشکیل سبد دارایی خود از داراییهای ارزشمند مانند اوراق سپرده بانکی و اوراق مشارکت میکند و به این شکل برای سرمایه گذاران خود بازدهی به وجود میآورد.
مقایسه صندوق های درآمد ثابت
از ابعادی که برای بررسی و انتخاب بهترین صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت معرفی شد میتوان برای مقایسه صندوق های درآمد ثابت کمک گرفت. به این شکل میتوان با مقایسه بازدهی و عملکرد و وضعیت بازارهای دارایی، بهترین صندوق درآمدثابت را انتخاب کرد. برای مقایسه بهتر میشود از جدول زیر استفاده کرد.
صندوق درآمد ثابت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار
این واقعیت را باید دانست که هیچ صندوق سرمایه گذاری نمیتواند بدون نظارت و مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار، فعالیت کند. بنابراین صندوق درآمد ثابت هم از این قاعده مستثنی نیست. انواع صندوق درآمدثابت، چه صندوق درآمدثابت عادی و چه نوع 2 باید تحت نظارت سازمان بورس باشد و گزارشهای مالی خود را در سامانههای آنلاین معتبری مانند کدال منتشر کند تا در عملکرد خود شفافیت داشته باشد.
چطور در صندوق درآمد ثابت سرمایه گذاری کنیم؟
با توجه به نوع صدور و ابطالی و قابله معامله بودن صندوق درآمد ثابت، میتوان با مراجعه به پرتفوی شخصی کارگزاری یا اپ ویژه صندوق درآمدثابت اقدام به سرمایهگذاری در صندوق درآمدثابت کرد. به عنوان مثال، اگر صندوق درآمدثابت کیان را برای سرمایه گذاری در نظر داشته باشیم، میتوانیم با مراجعه به اپ کیان دیجیتال یا با مراجعه به پرتفو شخصی خود در کارگزاری کیان اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوق سرمایه گذاری قابل معامله ETF کنیم. اگر بخواهیم در صندوق صدور و ابطالی ندای ثابت کیان که تقسیم سود دورهای دارد سرمایه گذاری کنیم، نیز باید یا از کارگزاری کیان اقدام کنیم یا از اپلیکیشن کیان دیجیتال برای این کار استفاده کنیم.