چطور بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم؟

احسان والیان
    • اشتراک‌گذاری
    • 1472
    • 0
    چطور بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم؟

    از جمله معیارهایی که نظر هر فرد سرمایه گذار را در صندوق به خود جلب می‌کند «بازدهی» است. البته معیارهای دیگری هم برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری وجود دارند.

    برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری ابتدا باید بر اساس نوع شخصیت سرمایه گذاری و هدف مالی خود نوع صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنیم و سپس با استفاده از 8 ویژگی مهم که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم بهترین صندوق را برای سرمایه گذاری انتخاب کنیم.

    در کدام صندوق ها سرمایه گذاری کنیم؟

    صندوق های سرمایه گذاری انواع متفاوتی دارند. این صندوق ها هر کدام اهداف مالی خاصی دارند. به همین دلیل است که سرمایه گذاران باید بر اساس شخصیت سرمایه گذاری خود نوع صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کنند. صندوق های سهامی، صندوق های طلا، صندوق های شاخصی و بخشی دارای ریسک سرمایه گذاری بالایی هستند، به همین دلیل هم مخاطبان خاص خود را دارند. از سوی دیگر، صندوق های با درآمد ثابت و صندوق های تضمین اصل سرمایه ریسک پایین تر و سوددهی کمتری نیز دارند.

    معیارهای انتخاب صندوق های سرمایه گذاری مناسب چیست؟

    بعد از انتخاب نوع صندوق سرمایه گذاری می‌توانید از برخی فاکتورهای مهم برای انتخاب صندوق مناسب استفاده کنید. این عوامل به تنهایی نمی‌توانند نشان دهنده یک صندوق خوب باشند، اما می‌توانند دید مناسبی به سرمایه گذار ارائه دهند.

    حجم صندوق

    ارزش دارایی صندوق را به عنوان حجم و اندازه صندوق در نظر می‌گیرند. مشخص است که هرچه میزان دارایی حاضر در صندوق بیش‌تر باشد نشان از این دارد که میزان اعتماد به آن بیش‌تر است و سرمایه گذاران بیش‌تری بر اساس اعتماد به عملکرد و شفافیت و امنیت صندوق از سرمایه گذاری از آن استقبال کرده‌اند.

    البته گفتنی است که صندوق‌های بزرگ برای کسانی که می‌خواهند فعالیت مداوم داشته باشند تا حدی امکان مانور را کم می‌کند؛ چرا که ممکن است میزان تنوع سازی در صندوق با حجم زیاد آن‌طور که انتظار می‌رود انجام نشده باشد. این دسته از سرمایه گذاران تمایل بیش‌تری به سرمایه گذاری در صندوق‌های با حجم کم‌تر دارند.

    صندوق‌های کوچک‌تر ممکن است در کوتاه مدت عایدی بیش‌تری داشته باشند. اما سرمایه گذارانی که به دنبال سود بلندمدت یا میان مدت هستند بهتر است صندوق‌های سرمایه گذاری بزرگ یا متوسط را یکی از معیارهای انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری مناسب قرار دهند. کل ارزش خالص دارایی یک صندوق اشاره به حجم آن دارد. برای مثال می‌توان به حجم صندوق درآمدثابت کیان اشاره کرد که ارزش خالص دارایی آن در پایان آذر 1402 حدود 51 هزار میلیارد ریال بوده است.

    کارنامه صندوق

    واژه «کارنامه» برای گوش همه ما آشنا است. کارنامه مجموعه‌ای از عملکردها را در بر می‌گیرد. به همین خاطر تنها نباید یک موضوع را معیار قرار داد. باید از شرایط بازار گرفته تا ریسک پذیری و عملکرد صندوق‌ها در بازه‌های مختلف را کنار هم قرار داد تا بتوان به معیار درستی برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری دست پیدا کرد.

    بازدهی صندوق سرمایه گذاری

    از اولین معیارهایی که نظر هر فرد سرمایه گذار را در صندوق به خود جلب می‌کند معیار «بازدهی» است. بی‌شک بازدهی از معیارهای مهم به حساب می‌آید؛ چرا که ما به دنبال بازدهی و افزایش ارزش پولی که سرمایه گذاری کرده‌ایم، هستیم. اما باید در نظر داشت که بازدهی یک صندوق ممکن است بر اساس دو عامل صورت گرفته باشد؛ اول این که صندوق توانسته در یک بازه زمانی با مانور خوبی که در بازار سرمایه مدنظرش انجام داده از بازدهی مناسب بهره‌مند شده باشد. در اینجا شرایط بازار برای رشد مساعد بوده است. عامل دوم ارتباط مستقیم با نحوه مدیریت صندوق دارد. ممکن است بازار در شرایط شکوفایی نباشد اما یک صندوق به دلیل داشتن یک مدیر خوب توانسته باشد عملکرد خوبی در بازدهی ارائه دهد.

    حجم معاملات صندوق

    از معیارهای تاثیرگذار که به عنوان یک معیار در انتخاب صندوق های سرمایه گذاری به حساب می‌آیند، می‌توان به حجم معاملات صندوق در بورس اشاره کرد. این واقعیتی است که تا وقتی با گزینه جذابی برای سرمایه گذاری رو به رو نباشیم، تعداد معاملات در آن گزینه افزایش پیدا نمی‌کند. جالب است بدانیم که جمع حجم معاملات ضرب در قیمت‌ واحدهای سرمایه گذاری، ارزش معاملات روزانه هر صندوق را رقم می‌زند. عددی که ارزش معاملات را نمایش می‌دهد، علاوه بر حجم معاملات، شاخصه دیگری برای ارزیابی یک صندوق به حساب می‌آید. در واقع، حجم معاملات نشان دهنده این است که در یک روز کاری چه تعداد معامله‌گر اقدام به معامله کرده‌اند و به نقدشوندگی در بورس اشاره دارد.

    بازدهی تجمیعی

    همان‌طور که از نام معیار «بازدهی تجمیعی» پیدا است، بازدهی‌ تجمیعی به بازدهی اشاره دارد که یک صندوق سرمایه گذاری از اول فعالیت خود یا از یک زمان مشخص تاکنون به آن میزان رسیده است. جدا از این نکته مهم که هر چه اندازه بازدهی تجمیعی بیش‌تر باشد، نشان از موفق بودن آن دارد باید گفت که این معیار به با سابقه بودن و اصالت صندوق موردنظرمان هم اشاره دارد.

    نوسانات

    برای رصد مناسب بودن صندوق سرمایه گذاری که در نظر داریم می‌توانیم از معیار نوسانات آن هم استفاده کنیم. در گزارش‌هایی که از صندوق‌های سرمایه گذاری در سایت fipiran منتشر می‌شود، قسمتی را می‌بینیم که اعداد در ستونی به نام «ضریب بتا» قرار گرفته‌اند.

    ممکن است تعدادی از این اعداد منفی باشند و تعدادی هم مثبت. تفسیر اعداد در این ستون به این شکل است که اگر به عنوان مثال عدد نزدیک به 1+ بود به این معنی است که صندوق هم‌جهت با شاخص حرکت می‌کند. اگر بیش از 1+ بود مانند 1.4 به این معنی است که صندوق هم‌جهت با شاخص و با نوسان بیش‌تر از آن تغییر می‌کند.

    در صورتی هم که عدد قرار گرفته شده در همین ستون «ضریب بتا» منفی باشد، به این معنی است که صندوق در خلاف جهت بازار در حال حرکت است و نوسان می‌کند. ضریب بتا را می‌توان به عنوان معیارهای انتخاب صندوق در نظر گرفت و در هر زمان از آن به عنوان یک میزان برای معامله استفاده کرد.

    ضریب بتا

    در بالا مختصرا به ضریب بتا اشاره کردیم. ضریب بتا شاخصی است که تغییرات ارزش دارایی‌ها را با نوسانات بازار می‌سنجد. به بیان ساده‌تر ضریب بتا نشان دهنده آن است که دارایی که در آن سرمایه گذاری کرده‌اید نسبت به بازار چقدر نوسان داشته است و با سرمایه گذاری در آن چه میزان ریسک را پذیرفته‌اید.

    اگر ضریب بتا برابر با یک باشد به این معنی است که نوسانات صندوق سرمایه گذاری مطابق با شاخص کل است. از سوی دیگر اگر ضریب بتا بالاتر از یک باشد یعنی ریسک سرمایه گذاری در صندوق بالاتر است و به تبع آن بازده بالاتری دارد. اما ضریب بتای کمتر از یک نشان دهنده ریسک و بازده کمتر از شاخص کل است.

    ضریب آلفا

    ضریب آلفا شاخصی است که نشان دهنده مازاد بازدهی یک صندوق نسبت به شاخص است. البته هر شاخصی می‌تواند به عنوان معیار قرار بگیرد. برای انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب بهتر است به دنبال صندوقی بگردیم که ضریب آلفای مثبت و بالاتری دارد. زیرا هر چقدر این ضریب بالاتر باشد به معنی عملکرد بهتر صندوق است.

    هر نوعی از صندوق برای چه افرادی مناسب است؟

    تمام معیارهای انتخاب صندوق‌های سرمایه گذاری را با هم مرور کردیم. اما باید روی دیگری از سکه را نیز به عنوان معیار در نظر بگیریم. روی دیگری که به روحیه و شخصیت سرمایه گذار اشاره دارد.

    به طور کلی دو شخصیت ریسک پذیر و ریسک گریز در جهان سرمایه گذاری داریم که هر کدام باید از زمینه‌های سرمایه گذاری مناسب خود بهره‌مند شوند. گاهی پیش می‌آید که ابزار و زمینه سرمایه گذاری موفقی به یک سرمایه گذار پیشنهاد می‌شود اما روند پیشرفت سرمایه گذاری برای آن شخص به خوبی پیش نمی‌رود و سرمایه گذار سرمایه خود را یا خیلی زود یا بدون برنامه ریزی از آن گزینه سرمایه گذاری خارج می‌کند. این اتفاق زمانی می‌افتد که شخصیت و روحیه و اهداف سرمایه گذاری شخص سرمایه گذار شناسایی نشده است. در ادامه به معرفی برخی از گزینه‌ها وصندوق‌های سرمایه گذاری می‌پردازیم.

    صندوق های سهامی

    صندوق های سهامی به دلیل اینکه 70 تا 95 درصد پورتفوی خود را به سهام شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اختصاص می‌دهند، مناسب سرمایه گذارانی هستند که شخصیت سرمایه گذاری ریسک پذیری دارند.

    صندوق های بخشی

    صندوق های بخشی در بخش خاصی از بازار سرمایه گذاری می‌کنند و به همین دلیل ریسک بالایی دارند و مناسب سرمایه گذارانی است که شخصیت سرمایه گذاری ریسک پذیر دارند. با این حال، اگر آن بخش رشد کند، صندوق‌های بخشی بازدهی خوبی کسب خواهند کرد.

    صندوق های مختلط

    صندوق های مختلط که سبد سرمایه گذاری آن ها همان طور که از نام آن ها پیداست، از سهام و اوراق با درآمد ثابت تشکیل شده است. مقدار حجم سهام و اوراق با درآمد ثابت در صندوق های مختلط به نسبت 40/60 است. یعنی مدیر صندوق می‌تواند بر اساس شرایط بازار مقدار حجم سهام یا اوراق با درآمد ثابت را در سبد سرمایه گذاری صندوق تغییر دهد. به همین دلیل این صندوق ریسک پایین‌تری نسبت به صندوق بخشی و سهامی دارد.

    صندوق های درآمد ثابت

    صندوق های درآمد ثابت برای سرمایه گذاران ریسک گریز مناسب است زیرا سبد سرمایه گذاری این صندوق ها عمدتا از اوراق با درآمد ثابت تشکیل شده است و حجم کوچکی از پورتفوی صندوق به سهام تعلق دارد.

    صندوق‌های شاخصی

    بیشتر حجم پورتفوی صندوق‌های شاخصی از سهام تشکیل شده است. اما این سهام باید به گونه‌ای انتخاب شوند که شاخص خاصی که صندوق بر مبنای آن تشکیل شده است را بتواند پوشش دهد. در نتیجه این صندوق ها ریسک دارند و مناسب سرمایه گذارانی هستند که شخصیت سرمایه گذاریشان ریسک پذیر است.

    صندوق تضمین اصل سرمایه

    صندوق تضمین اصل سرمایه نیز برای سرمایه گذارانی که شخصیت سرمایه گذاری ریسک گریزی دارند، مناسب است. با سرمایه گذاری در این نوع از صندوق ها، اصل سرمایه فرد سرمایه گذار تضمین می‌شود. این در حالی است که سرمایه گذار می‌تواند از رشد بازار سهام نیز بهره‌مند شود.

    انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری برای افراد ریسک پذیر و ریسک گزیر!

    سرمایه گذاران ریسک گریز، مناسب ترین صندوق برای آن ها صندوق های با درآمد ثابت هستند. از سوی دیگر صندوق های سهامی و شاخصی گزینه مناسبی برای سرمایه گذاران ریسک پذیر هستند.