مروری بر وضعیت سرمایه‌گذاری مسکن در کشور ترکیه

امیر شاملویی
    • اشتراک‌گذاری
    • 523
    • 0
    مروری بر وضعیت سرمایه‌گذاری مسکن در کشور ترکیه

    در یک تا دو سال اخیر همگام با رشد تورم، قیمت خانه در ترکیه رشد چشمگیری را تجربه کرده است. بر اساس گزارشی که بانک مرکزی ترکیه منتشر کرده است، قیمت خانه در این کشور به طور متوسط در یک سال منتهی به نوامبر 2022 حدود 174 درصد افزایش یافته است.

    در سال‌های اخیر، تقاضای ایرانیان برای خرید مسکن در ترکیه افزایش چشمگیری داشته است. این اتفاق دلایل زیادی دارد که مهمترین آن خروج آمریکا از برجام و افزایش نااطمینانی‌های اقتصادی در ایران بود که موجی از مهاجرت را نیز به دنبال داشته است. اما یک نکته مهم در این میان وجود دارد و آن هم این است که در یک تا دو سال اخیر ترکیه هم با مشکلات زیادی روبرو بوده است.

    در ادامه به بررسی وضعیت سرمایه گذاری در مسکن ترکیه می‌پردازیم و سعی می‌کنیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا این کار برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا خیر.

    نگاهی به بازار مسکن ترکیه در سال‌های اخیر و حضور ایرانیان در آن

    نگاهی به میزان خرید خانه در ترکیه نشان می‌دهد در سال‌های گذشته تقاضا برای خرید خانه از سوی خارجی‌ها افزایش یافته است. در سال 2015 در مجموع نزدیک به 23 هزار واحد مسکونی در این کشور به خارجی‌ها فروخته شده بود. سهم ایرانی‌ها از این تعداد فقط 744 واحد یعنی 3 درصد بود. از سال 2018 با تغییر قوانین ترکیه و مطرح شدن امکان شهروندی با خرید خانه در این کشور، میزان املاک فروخته شده به خارجی‌ها نیز با رشد روبرو شد.

    این اتفاق همگام با خروج آمریکا از برجام در سال 2018 باعث شد تقاضای خرید خانه از سوی ایرانی‌ها در این کشور همسایه شدت بگیرد. در سال 2018 در مجموع حدود 40 هزار خانه در ترکیه به خارجی‌ها فروخته شد که سهم ایرانیان از آن 3652 واحد بود. در واقع، در این سال به یکباره خرید ایرانیان از کمتر از هزار واحد در سال به این میزان رسید.

    خرید خانه از سوی ایرانیان در سال‌های بعد نیز روند صعودی خود را ادامه داد و در سال 2020 و 2021 ایرانیان بزرگترین خریداران خارجی مسکن در ترکیه شدند. تعداد خانه‌های خریداری شده از سوی ایرانیان در طول این دو سال به ترتیب به 7189 و 10 هزار و 56 واحد مسکونی رسید که حدود 17 درصد از کل خانه‌های فروخته شده به خارجی‌ها در آن کشور را تشکیل می‌داد.

    در سال 2022 این موضوع تا حدودی تغییر کرد. با گران‌تر شدن قیمت خانه در ترکیه و وقوع جنگ در اوکراین و نیز برخی قوانین، تقاضای ایرانیان در خرید نسبت به سال قبل کاهش یافت و به 8 هزار واحد رسید، در حالی که روس‌ها به خرید گسترده خانه در ترکیه روی آوردند و در صدر خریداران خارجی جای گرفتند.

    بزرگترین خریداران خارجی مسکن در ترکیه در سال 2022

    در سال 2022 در مجموع 68 هزار و 210 خانه در ترکیه به خارجی‌ها فروخته شد. بزرگترین خریداران خارجی مسکن در ترکیه عبارت بودند از روس‌ها با 16312 خانه، ایرانی‌ها با 8223 خانه، عراقی‌ها با 6241 خانه، آلمانی‌ها با 2705 خانه و قزاقستانی‌ها با 2702 خانه. به دلیل جنگ در اوکراین روس‌ها به بزرگترین خریداران خارجی در ترکیه تبدیل شده‌اند.

    علت‌های خرید مسکن در ترکیه

    یکی از عللی که ایرانی‌ها اقدام به خرید مسکن در ترکیه می‌کنند استفاده از ویزای این کشور است. عده‌ای دیگر نیز به دلیل مهاجرت اقدام به چنین کاری می‌کنند. به طور کلی خرید مسکن از سوی ایرانی‌ها در کشور فوق دو موج داشت. موج اول پس از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال 1397 بود که نااطمینانی‌های اقتصادی را در کشور ایجاد کرد. موج بعدی هنگامی بود که ترکیه در سپتامبر 2018 (حدود 4 سال و نیم پیش) قانون شهروندی خود را تا حدودی تغییر داد.

    قیمت خانه در ترکیه چقدر است؟

    در یک تا دو سال اخیر همگام با رشد تورم، قیمت خانه در ترکیه رشد چشمگیری را تجربه کرده است. بر اساس گزارشی که بانک مرکزی ترکیه منتشر کرده است، قیمت خانه در این کشور به طور متوسط در یک سال منتهی به نوامبر 2022 حدود 174 درصد افزایش یافته است. البته این افزایش قیمت در نقاط مختلف این کشور متفاوت است.

    به عنوان مثال، قیمت هر متر مربع خانه در آنکارا در نوامبر 2022 به حدود 670 دلار در هر متر مربع رسیده است. این در حالی است که قیمت هر متر خانه در ازمیر حدودا 1120 دلار و در استانبول 1446 دلار بوده است. در واقع قیمت خانه در آنکار 182 درصد، در ازمیر 176 درصد و در استانبول 186 درصد در طول یک سال گران‌تر شده است.

    سرمایه گذاری در ترکیه چقدر ریسک دارد؟

    نگاهی به وضعیت ترکیه نشان می‌دهد انتخاب این کشور به عنوان مقصد سرمایه‌گذاری چندان هم مناسب نیست. موسسه ام‌بست در آخرین گزارش خود در تابستان سال 2022، ریسک سیاسی، اقتصادی و مالی ترکیه را در سطح بالا طبقه‌بندی کرده است. در واقع از 5 دسته موجود، ترکیه از ابعاد سیاسی، اقتصادی و مالی در دسته چهارم جای گرفته است.

    حتی نگاهی به نرخ لیر ترکیه هم نشان می‌دهد که نرخ ارز این کشور در برابر دلار در سال‌های اخیر افت قابل ملاحظه‌ای داشته است. آخرین گزارش موسسه آلیانز نیز که در دسامبر 2022 منتشر شده است، ترکیه را در میان کشورهای پرریسک قرار داده است که افت خرید خانه در میان ایرانی ها داشته است. در واقع در میان 4 دسته‌ای که این گزارش معرفی کرده است، ترکیه در آخرین دسته قرار می‌گیرد. البته طبق این گزارش، ریسک کوتاه‌مدت این کشور بالاتر از ریسک میان‌مدت آن است.