شکاف رکودی چیست؟
حسام الدین قادری- اشتراک‌گذاری
- 61
- 0
شکاف رکودی وقتی ایجاد می‌شود که تولید بالقوه بالاتر از تولید بالفعل باشد.
رکود، تورم، شکاف رکودی و شکاف تورمی همه اصطلاحاتی هستند که در ادبیات اقتصادی تکرار می‌شوند. هرکدام از این اصطلاحات دارای مفهوم خاصی از وضعیت اقتصادی هستند. در ادامه به بررسی این مفاهیم می‌پردازیم.
شکاف رکودی به چه معناست؟
قبل از پرداختن به بررسی شکاف رکودی و تورمی بهتر است با مفهوم تولید ناخالص داخلی آشنا شویم. تولید ناخالص داخلی به معنی جمع قیمت نهایی محصولات تولید شده توسط افراد ساکن در داخل یک کشور است.
اگر وضعیت اقتصادی یک کشور به‌گونه‌ای باشد که 95 تا 97 درصد نیروی کار آن در حالت اشتغال قرار بگیرند می‌گویند کشور در حالت اشتغال کامل است. اشتغال کامل با پتانسیل تولید یعنی حالتی که کشور به صورت بالقوه می‌تواند تولید داشته باشد، ارتباط دارد. از سوی دیگر ممکن است کشور همواره در حالت اشتغال کامل نباشد. به میزان تولید واقعی که هرساله یک کشور دارد وضعیت تولید بالفعل می گویند. یعنی این مقدار از تولید محقق شده و اتفاق افتاده است. اگر تولید بالقوه بالاتر از تولید بالفعل باشد، شکاف رکودی ایجاد شده است. در مقابل شکاف رکودی، شکاف تورمی وجود دارد. شکاف تورمی حالتی است که تولید بالفعل بیشتر از تولید بالقوه باشد.
شکاف رکودی چگونه ایجاد می شود؟
از دلایل ایجاد شکاف رکودی می‌توان به مخارج دولت و مالیات اشاره کرد. در برخی مواقع، سیاست گذاران اقتصادی بنا به دلایلی تصمیم به کاهش مخارج دولت و افزایش مالیات می‌گیرند. با کاهش مخارج دولت و افزایش مالیات‌ها تقاضای کل کاهش می‌یابد. با کاهش تقاضای کل، تولید بالفعل کمتر از تولید بالقوه می‌شود. در نتیجه شکاف رکودی ایجاد می‌شود.
شکاف رکوردی با چه روش هایی کنترل یا کم می شود؟
برای کاهش یا از بین رفتن شکاف رکودی سیاست گذار اقتصادی باید یک سیاست اقتصادی انبساطی اعمال کند. سیاست اقتصادی انبساطی با استفاده از سه عامل، افرایش مخارج دولت، کاهش مالیات و پرداخت‌های انتقالی صورت می‌گیرد. افزایش مخارج، کاهش مالیات‌ها و پرداخت‌های انتقالی موجب می‌شوند قسمت تقاضا در سیستم اقتصادی تحریک شود. با افزایش تقاضای کل، تولید بالفعل افزایش می‌یابد. این سیاست اقتصادی انبساطی تا زمانی که تولید بالفعل با تولید بالقوه برابر شود، ادامه می‌یابد.
با این حال اگر اقتصاد وارد رکود تورمی شود، به معنی این است که تولید بالفعل بالاتر از تولید بالقوه بوده است. در این حالت برای برقراری تعادل سیاست گذار می‌تواند سیاست انقباضی اعمال کند. سیاست انقباضی برای کاهش تقاضای کل است. برای این کار سیاست گذار اقتصادی مخارج دولت را کاهش و مالیات‌ها را افزایش می‌دهد.
رکود اقتصادی چیست؟
رکود اقتصادی به زبان ساده به معنی کاهش رشد اقتصادی در یک بازه زمانی طولانی است. رکود اقتصادی معمولا با افزایش نرخ بیکاری نیز همراه است. بنا بر یک تعریف، رشد اقتصادی منفی در دو فصل متوالی به معنای رکود است.
تورم چیست؟
تورم به معنی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در جامعه است. تورم باعث کاهش قدرت خرید خانوارهای کشور می‌شود. دلایل ریشه‌ای تورم زیاد است. یکی از این عوامل که از جمله مهمترین موارد محسوب می‌شود، افزایش نقدینگی است. تورم می‌تواند ناشی از افزایش تقاضا، فشار هزینه یا انتظارات تورمی هم باشد.
رکود تورمی چیست؟
رکود تورمی حالتی است که اقتصاد در عین کاهش و افت رشد اقتصادی، با افزایش سطح عمومی قیمت‌ها نیز همراه است. برای کاهش یا از بین بردن رکود تورمی راه‌هایی وجود دارد اما نمی‌توانند همه جوانب رکود تورمی را پوشش دهند.
اگر سیاست گذار اقتصادی برای کاهش رکود، سیاست اقتصادی انبساطی اعمال کند، شاید رکود کاهش یابد اما از سوی دیگر منجر به افزایش نرخ تورم می‌شود. از طرفی اگر سیاست گذار، یک سیاست انقباضی برای مقابله با تورم اعمال کند، موجب تشدید نرخ بیکاری می‌شود.
نحوه سرمایه گذاری در شرایط رکود تورمی
در شرایطی که رکود و تورم وجود داشته باشد، هم بیکاری افزایش می‌یابد و هم سطح عمومی قیمت کالا و خدمات بیشتر می‌شود. در این گونه مواقع، برای جلوگیری از فرسایش قدرت خرید، به خانوارها پیشنهاد می‌شود در بازار طلا، مسکن و سهام سرمایه گذاری کنند. اما سرمایه گذاری در بازار مسکن به سرمایه اولیه بالایی نیاز دارد. در نتیجه خانوارها می‌توانند وارد بازار طلا و سهام شوند. برای خرید طلا و سهام بهتر است در صندوق‌های سهامی و صندوق‌های طلا سرمایه گذاری کنید.
