تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری چیست؟

تشابهات باعث می‌‎شود تا ما برای انتخاب بهترین گزینه‌ها در سرمایه‌گذاری دچار سردرگمی شویم و مدام این سوال را از خود بپرسیم که چه تفاوتی میان گزینه الف و ب است و برای انتخاب بهتر است به سراغ کدام گزینه برویم؟ مثلا همین تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه‌گذاری. نقاط اشتراکی میان این دو ابزار و یا بهتر بگوییم شیوه سرمایه گذاری وجود دارد که افراد در انتخاب هر کدام از آن‌ها دچار تردید می‌شوند. بهتر است اول از همه به تعریف هر کدام از این موارد بپردازیم و بعد مزایای مشترک آن‌ها را بررسی کنیم. دست آخر هم به سراغ جواب به این سوال مهم می‌رویم که تفاوت سبد گردانی و صندوق سرمایه‌گذاری چیست.‌

تعریف سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری

هر کدام از این دو ابزار و شیوه سرمایه گذاری تعریف مختص خود را دارند. اول از همه به سراغ سبدگردانی می‌رویم؛ سبدگردانی به یک روند گفته می‌شود که طی این روند افراد و یا شرکت‌هایی که به طور خاص به بحث سبدگردانی مشغول هستند با تخصص بالا در زمینه سرمایه گذاری، بنا بر ویژگی‌های شخصیتی و البته وضعیت مالی به تهیه سبد سرمایه گذاری برای افراد متقاضی سرمایه گذاری می‌پردازند. اگر بخواهیم ساده‌تر از این توضیح دهیم باید بگوییم که ما به عنوان سرمایه گذار به افراد و یا شرکت‌های سبدگردان پول می‌دهیم و آن‌ها هم با وجه نقد ما اقدام به تشکیل سبد متنوعی از سهام و یا دارایی‌های دیگر می‌کنند. صندوق سرمایه گذاری، سبدی از دارایی‌های سرمایه گذاری است که از وجوه نقد نه یک سرمایه گذار بلکه تعداد زیادی از سرمایه گذاران تشکیل شده است. این سبد می‌تواند بر اساس دارایی‌های مختلف – بسته به ماهیت صندوق – از سهام گرفته تا اوراق قرضه و سپرده‌های بانکی و طلا و دیگر دارایی‌ها تشکیل شود. به عنوان مثال سبد تشکیل شده در صندوق سهامی از درصد بالایی سهام – 70 تا 90 درصد – تشکیل شده است و یا صندوق درآمد ثابت از اوراق قرضه و سپرده‌های بانکی شکل گرفته است و میزان کمی سهام. در صندوق های سرمایه گذاری، جمعی از سرمایه گذاران وجود دارند که می‌توانند دارایی صندوق خود را به صورت واحدهای سرمایه گذاری بفروشند و یا برای بیش‌تر شدن دارایی‌های صندوق خود اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری جدید کنند. البته این خرید و فروش واحدها همراه با احتساب NAV یا همان ارزش خالص دارایی و هزینه‌های صندوق همراه است. طبیعی است که بخواهیم تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری را بعد از ارائه این تعاریف بدانیم. اما وعده کردیم که در پاره‌ای مجزا از این مطلب به توضیح این مهم بپردازیم. گرچه رفته رفته این تفاوت را از مشخص شدن اشتراکات و مفاهیم هر کدام از این دو خواهیم فهمید.

مزایای مشترک سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری

برای این‌که به راحتی بتوانیم به مزایای مشترک سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری برویم بهتر است به تعریف هر دو نگاهی بیندازیم. در اول گفتیم که هر دو آن‌ها تشکیل سبد می‌دهند. تشیکل سبد متنوع از دارایی‌ها. بنابراین اولین مزیت مشترک این دو متنوع سازی در سرمایه گذاری است. همان‌طور که اشاره کردیم چه صندوق سرمایه گذاری و چه سبدگردانی اقدام به تشکیل سبد متنوعی از دارایی‌ها برای فرد سرمایه‌گذار می‌کنند که این کار باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می‎‌شود. یکی دیگر از مزایای مشترک سبدگردانی و صندوق سرمایه‌گذاری این است که هر دو به طور تخصصی و تحت نظارت افراد متخصص در امر سرمایه گذاری بر وجوه نقد افراد سرمایه گذار تمرکز می‌نمایند. بسیاری از ما دانش و وقت کافی برای سرمایه گذاری به طور مستقیم نداریم و نمی‌توانیم به طور روزانه به بررسی بازارها بپردازیم و کارهای لازم در مسیر سرمایه گذاری را انجام دهیم. صندوق‌ها و سبد گردانی به راحتی این مهم را برای سرمایه ما انجام می‌دهند. البته گفتنی است که یکی دیگر از مزایای سبدگردانی معاف از مالیات بودن آن است. در قسمت تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری از بعضی معایب سبدگردانی باخبر می‌شویم.

تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری

می‌توان گفت تفات‌هایی که میان سبدگردانی و صندوق سرمایه‌گذاری وجود دارد همان مزایایی هستند که می‌شود به صندوق سرمایه گذاری نسبت داد. هزینه کم‌تر در کارمزد و مدیریت سرمایه، امنیت بیش‌تر که به خاطر مجوزهای مختلف در صندوق‌های سرمایه گذاری به وجود آمده است، مدیریت صندوق از طرف افراد متخصص و سرمایه گذاری با پول کم تفاوت‌هایی است که صندوق سرمایه گذاری با سبدگردانی دارد.

هزینه کم‌تر در مدیریت سرمایه

بی شک از تعاریف، متوجه اولین تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه‌گذاری شدیم. این تفاوت که در سبدگردانی، سرمایه‌گذاری به طور اختصاصی برای یک نفر انجام می‌شود اما در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیش از یک نفر مشارکت و سرمایه گذاری می‌کنند. به همین خاطر هزینه کارمزد سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری به مراتب کم‌تر هزینه مدیریت سرمایه در سبدگردانی است. گفتنی است که سرمایه گذاران می‌توانند با استفاده از پلتفرم‌های کارگزاری کیان، درسا تریدر و اپ کیان دیجیتال با 0 درصد کارمزد خرید کارگزاری اقدام به سرمایه گذاری در سه صندوق طلا کیان، صندوق درآمد ثابت کیان و صندوق شاخصی هم‌وزن کیان سرمایه گذاری کنند.

مدیریت تخصصی

یکی دیگر از تفاوت‌هایی که می‌توان از آن به عنوان برتری و مزیت صندوق سرمایه گذاری نسبت به سبدگردانی یاد کرد این است که متاسفانه گاهی پیش می‌آید که افراد برای سرمایه گذاری با روش سبدگردانی به جای انتخاب شرکت‌های سبدگردانی که مجوز از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار را دارند با افراد غیر متخصص در سبدگردانی مواجه می‌شوند و نابلد بودن این دست افراد مدعی مسیر سرمایه گذاری افراد سرمایه گذار را به بیراهه و نابودی می‌کشاند. اما صندوق‌های سرمایه گذاری با داشتن ارکان صندوق که متشکل از اعضای متخصص است و هر کدام وظیفه‌ای مهم دارند باعث می‌شود تا سرمایه گذاری در درست‌ترین مسیر قرار گیرد.

سرمایه گذاری با دید بلندمدت

تفاوت دیگر در سرمایه گذاری بلند مدت است. در شیوه سبدگردانی معمولا قراردادهایی که میان فرد سرمایه گذار و شرکت و یا فرد سبدگردان بسته می‌شود یکساله و قابل فسخ حتی کم‌تر از یک سال است. این حالت در صندوق‌ها وجود ندارد و اصلا ذات یک صندوق سرمایه‌گذاری هم متمایل به سرمایه گذاری بلند مدت با افق‌های 5 تا 10 ساله و هم کوتاه مدت است. با بررسی زمینه‌های سرمایه گذاری مانند طلا و سهام می‌توان متوجه این موضوع شد که چه میزان بازدهی سرمایه گذاری در آن‌ها در بازه زمانی بلند مدت مناسب بوده است. این نکته مهم باعث می‌شود تا بتوان با کمک ابزار مالی نوینی مانند صندوق سرمایه گذاری در هر کدام از این زمینه‌های سرمایه گذاری وارد شد و در بلندمدت بازدهی مناسبی را به دست آورد.

سرمایه گذاری با پول کم

بسیاری از ما برای شروع سرمایه گذاری پول زیادی نداریم. صندوق‌های سرمایه گذاری با مجوز رسمی از سازمان بورس و تنوع در سرمایه گذاری این امکان را به ما می‌دهند که با همان اندک پول خود سرمایه گذاری را شروع کنیم. در حالی که برای سبدگردانی به سرمایه زیادی نیاز داریم و اگر پول زیادی نداشته باشیم نمی‌توانیم از گزینه سبدگردانی استفاده کنیم. این نکته هم گفتنی است که هزینه‌هایی که در سبدگردانی شامل حال‌مان می‌شود به دلیل این که سبدگردانی به صورت شخصی و تنها برای ما انجام می‌شود به طور کامل به عهده خود ما است. اما در صندوق‌های سرمایه‌گذاری به دلیل وجود افراد سرمایه گذار متعدد، هزینه‌های صندوق میان تمام سرمایه گذاران تقسیم می‌شود. البته شخصی سازی در سبدگردانی بنا بر شخصیت سرمایه‌گذاری و میزان ریسک پذیری و میزان سرمایه‌ای که داریم انجام می‌شود و این مورد جز برتری‌های سبدگردانی به حساب می‌آید. اما باید گفت که شناخت شخصیت سرمایه گذاری افراد قبل از انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب از طریق صفحه ریسک سنجی مجموعه کیان امکان‌پذیر است. بعد از سنجش ریسک می‌توان با مشاوران سرمایه گذاری مجموعه در ارتباط بود و بهترین گزینه از میان صندوق‌های سرمایه گذاری را انتخاب کرد.

نتیجه گیری

در این فرصت به بررسی تفاوت میان سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری پرداختیم. مزایای صندوق‌های سرمایه گذاری را برشمردیم و فرصت‌های سرمایه گذاری را در هر دو روش بررسی کردیم. ممکن است سرمایه گذاران برای حرکت در مسیر سرمایه گذاری که در نظر دارند اقدام به انتخاب انتخاب سبدگردانی کنند. اما گفتنی است که قبل از اقدام به انتخاب این روش، بهتر است با آن‌چه که گفته شد به شناخت مزایای سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری پرداخته شود. هدف از سرمایه گذاری این است که اندوخته سرمایه گذاران با بازدهی همراه باشد و ارزش پول‌‎شان حفظ شود. این هدف مهم با ابزار مالی نوین و روش‌های علمی مدیریت سرمایه می‌تواند با هزینه و ریسک کم‌تر انجام شود.